Σε κάθε περίοδο (π.χ. τρίμηνο, εξάμηνο, έτος) η διαφορά ανάμεσα στους πόρους που λαμβάνουν τα νοικοκυριά, πρώτον από τη συμμετοχή τους στην παραγωγική διαδικασία (πρωτογενή εισοδήματα) και δεύτερον από το κράτος (μεταβιβαστικές πληρωμές), και στους πόρους που καταβάλουν για φόρους, κοινωνικές εισφορές, τόκους και ενοίκια, ισούται με το διαθέσιμο εισόδημά τους.
Οπως αναφέρει ανάλυση της Eurobank, το εν λόγω ποσό διατίθεται για κατανάλωση και αποταμίευση. Όταν το διαθέσιμο εισόδημα υπερβαίνει την κατανάλωση, η αποταμίευση είναι θετική και ο συσσωρευμένος πλούτος μεγεθύνεται. Όταν το διαθέσιμο εισόδημα υπολείπεται της ιδιωτικής κατανάλωσης, η αποταμίευση είναι αρνητική και ο συσσωρευμένος πλούτος συρρικνώνεται.
Σύμφωνα με τους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς θεσμικών τομέων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην Ελλάδα το 3ο τρίμηνο 2022 διαμορφώθηκε στα €37,7 δισεκ. σε τρέχουσες τιμές, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 10,2% (€3,5 δισεκ.) από 2,1% (€0,7 δισεκ.) το 2ο τρίμηνο 2022 (μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία). Σε σταθερές τιμές, δηλαδή σε όρους αγοραστικής δύναμης αγαθών και υπηρεσιών, ο πληθωρισμός (11,5% σε όρους ΕνΔΤΚ) ροκάνισε πλήρως την ονομαστική αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος.
Ως εκ τούτου, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα συρρικνώθηκε σε ετήσια βάση κατά 1,4%, ρυθμός ωστόσο κατά πολύ μικρότερος από τον αντίστοιχο του προηγούμενου τριμήνου (8,3%).
Η ενίσχυση του ονομαστικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το 3ο τρίμηνο 2022 προήλθε κυρίως από τις συνιστώσες των πρωτογενών εισοδημάτων. Συγκεκριμένα, το λειτουργικό πλεόνασμα / μικτό εισόδημα (ατομικές επιχειρήσεις) αυξήθηκε κατά 11,5% (€1,9 δισεκ.), οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας, υποστηριζόμενες από την αύξηση της απασχόλησης, κατά 5,7% (€1,0 δισεκ.) και το εισόδημα περιουσίας κατά 18,7% (€0,5 δισεκ.).
Επιπρόσθετα, πέραν των πρωτογενών εισοδημάτων, θετική ήταν και η συνεισφορά των κοινωνικών παροχών πλην των κοινωνικών μεταβιβάσεων σε είδος (μεταβιβαστικές πληρωμές από το κράτος), καταγράφοντας άνοδο της τάξης του 7,2% (€0,5 δισεκ.).
Τέλος, σε ό,τι αφορά τους λογαριασμούς που εισέρχονται αφαιρετικά στον υπολογισμό του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών (π.χ. φόροι και κοινωνικές εισφορές), οι τρέχοντες φόροι εισοδήματος και πλούτου αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 6,8% (€0,2 δισεκ.), οι κοινωνικές εισφορές μειώθηκαν οριακά κατά 0,4% (€0,03 δισεκ.) και οι λοιπές τρέχουσες μεταβιβάσεις ενισχύθηκαν κατά 17,8% (€0,2 δισεκ.).
Από τα €37,7 δισεκ. του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το 3ο τρίμηνο 2022 τα €36,7 δισεκ. οδηγήθηκαν στην κατανάλωση και το υπόλοιπο €1,0 δισεκ. στην αποταμίευση. Ο ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών διαμορφώθηκε στο 2,6% του διαθέσιμου εισοδήματος από -9,0% και 4,8% το 2ο τρίμηνο 2022 και το 3ο τρίμηνο 2021 αντίστοιχα. Για το σύνολο του 9μηνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2022, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ανήλθε στα €102,6 δισεκ. από €96,3 δισεκ. το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι (+6,5%, +€6,3 δισεκ.), η κατανάλωση στα €105,6 δισεκ., υπερβαίνοντας το διαθέσιμο εισόδημα, από €89,8 δισεκ. (+17,8%, +€16,0 δισεκ.) και η αποταμίευση στα -€3,1 δισεκ. από €6,6 δισεκ. (-€9,8 δισεκ.).