Τρέχουν οι τζίροι, φρενάρουν οι όγκοι στα σούπερ μάρκετ, ράλι private labels

Ο Νοέμβριος ήταν ο πρώτος μήνας εφαρμογής της πρωτοβουλίας του υπουργείου Ανάπτυξης για το «καλάθι του νοικοκυριού», που σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης κ. Άδωνι Γεωργιάδη, το προτιμά ένας στους δύο καταναλωτές.

Ποια όμως ήταν η επίδραση του «καλαθιού» στην κατανάλωση τον πρώτο μήνα εφαρμογής του μέτρου; Ποιες κατηγορίες παρέμειναν πρωταθλητές στις ανατιμήσεις και ποια είναι η διείσδυση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, που έχει θορυβήσει τις βιομηχανίες που ζητούν τώρα να ενταχθούν στο «καλάθι του νοικοκυριού»;

Τον Νοέμβριο, οι πωλήσεις σε αξία των αλυσίδων σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν κατά 9,6%, από 10,2% τον Οκτώβριο και 11,1% τον Σεπτέμβριο, με τους ταχυκίνητους κωδικούς -σ.σ. σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται προϊόντα όπως το γάλα, το ψωμί, κ.ά.- να έχουν αναπτυχθεί κατά 10,2%, από 10% τον Οκτώβριο και 11,1% τον Νοέμβριο.

Όμως η κατηγορία που έχει «σπάσει» τα ταμεία είναι τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που μονοπωλούν το καλάθι του νοικοκυριού και έχουν προκαλέσει απανωτά «εγκεφαλικά» στις βιομηχανίες και στους προμηθευτές  των οποίων τα προϊόντα δεν βρίσκονται στο καλάθι. Για τον λόγο αυτό προωθείται η υποχρεωτικότητα ένταξής τους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, οι πωλήσεις των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας το ενδεκάμηνο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου αυξήθηκαν κατά 15% -σ.σ. μέχρι και τον Οκτώβριο οι πωλήσεις τους είχαν αυξηθεί 13,9%- και το μερίδιό τους διαμορφώθηκε στο 16,2%, από 16,1% που ήταν στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου. Πρόκειται για το μεγαλύτερο μερίδιο της κατηγορίας την τελευταία πενταετία, το οποίο θα είναι ακόμη μεγαλύτερο όταν συμπεριληφθούν στα στοιχεία της IRI και οι πωλήσεις της Lidl.

Ποια καταστήματα όμως προτίμησαν οι καταναλωτές για τις αγορές τους και πόσα χρήματα μάζεψαν τα σούπερ μάρκετ; Οι πωλήσεις στα μικρά καταστήματα έως 400 τ.μ. αναπτύχθηκαν κατά 10,8%, οι πωλήσεις των υπερμάρκετ κατά 6,8%, 4,5% των καταστημάτων με επιφάνεια από 400 έως 1.000 τ.μ. και 2,9% των καταστημάτων με επιφάνεια 1.000-2.500 τ.μ., μέσω των οποίων πραγματοποιείται το 38% των συνολικών πωλήσεων των σούπερ μάρκετ.

Σε ό,τι αφορά την αξία των πωλήσεων σε επίπεδο ενδεκαμήνου, αυξήθηκαν κατά 5,4% στα 7,598 δισ. ευρώ από 7,209 δισ. ευρώ που ήταν το αντίστοιχο διάστημα του 2021, δηλαδή τα σούπερ μάρκετ προσέθεσαν στα ταμεία τους επιπλέον 398 εκατ. ευρώ. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία μεταβολή +6,77% καταγράφεται στις πωλήσεις χύμα προϊόντων, με τις πωλήσεις προϊόντων σταθερού barcode να έχουν αναπτυχθεί κατά 5%.

Βέβαια η αύξηση των πωλήσεων συνδέεται με τον πληθωρισμό και τις ανατιμήσεις και όχι με την αύξηση της κατανάλωσης. Για του λόγου το αληθές, οι πωλήσεις τροφίμων αυξήθηκαν σε αξία +5,8%, στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και φροντίδας +3,6% και στα προϊόντα σπιτιού +1,8%. Όμως σε όγκο οι πωλήσεις υποχώρησαν στα τρόφιμα κατά 0,6%, 4,4% στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και φροντίδας και 5,7% στα προϊόντα για το σπίτι.

Ο πληθωρισμός, οι ανατιμήσεις και η αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά έχει επηρεάσει και τις προσφορές, που έχουν μειωθεί κατά 1,3 μονάδες στους ταχυκίνητους κωδικούς, 0,8 μονάδες στα τρόφιμα, 2,3 μονάδες στα προϊόντα προσωπικής υγιεινής και φροντίδας και 3,4 μονάδες στα προϊόντα για το σπίτι. Την ίδια στιγμή, η τιμή ανά μονάδα προϊόντος έχει αυξηθεί, σύμφωνα με την IRI, κατά 6,4% στους ταχυκίνητους κωδικούς, 6,4% στα τρόφιμα, 8,4% στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας και υγιεινής και 8% στα προϊόντα για το σπίτι. Με την αύξηση της τιμής στα γαλακτοκομικά, προϊόντα μαγειρικής, καρυκεύματα κ.λπ. και προϊόντα υγιεινής να έχουν ανατιμηθεί πάνω από 11%.

Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό στα τρόφιμα, αυτός έσπασε τα κοντέρ τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 7,2%, έναντι 8,5% το Νοέμβριο, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ. Σημαντική όμως είναι η αύξηση σε κρίσιμες παραμέτρους του κόστους ζωής. Ετσι, στα τρόφιμα αυξήσεις 25,6% καταγράφονται στα γαλακτοκομικά, 21,7% στα έλαια, 18,1% στο ψωμί και στα δημητριακά, 17,8% στα κρέατα. Ακριβότερα κατά 13,1% τα λαχανικά.

Αυξήσεις 18,1% καταγράφονται στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, ενώ πολύ μεγάλες είναι οι ανατιμήσεις και στις μεταφορές: 32,9% στα ταξί, 36,7 στα αεροπλάνα, 26,7% στα πλοία.