Βουτιά στην κατανάλωση ρεύματος τον Δεκέμβριο

Εντυπωσιακή «βουτιά» στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας καταγράφεται τον Δεκέμβριο του 2022, συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Η μείωση φθάνει στο 19% και θεωρείται απόρροια των δυσθεώρητων τιμών που καλούνται να πληρώσουν οι καταναλωτές.

Νοικοκυριά και επιχειρήσεις φαίνεται ότι περιορίζουν τη χρήση του ρεύματος, σε μια προσπάθεια να αντεπεξέλθουν στην εκτόξευση του ενεργειακού κόστους. Επί της ουσίας, δηλαδή, πρόκειται για φαινόμενο ενεργειακής φτώχειας.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της μηνιαίας αναφοράς του Δεκεμβρίου 2022 για την Αγορά Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, το φαινόμενο αυτό αρχίζει να εμφανίζεται από τον Αύγουστο και μετά, όταν δηλαδή άρχισε να ισχύει ο νέος μηχανισμός για τις τιμές προμήθειας, με την εναλλαγή της τιμολόγησης κάθε μήνα. Ο μεγαλύτερος όγκος συναλλαγών στην DAM καταγράφεται τον Ιούλιο με 5.988 GWh, μειώνεται σε 5.377 GWh τον Αύγουστο και από κει και πέρα αρχίζει η πτώση. Νοέμβριο και Δεκέμβριο, όταν άρχισαν να αλλάζουν οι κλιματικές συνθήκες, παρατηρείται μια μικρή ανάκαμψη, με μεγαλύτερη τον Δεκέμβριο, ωστόσο η κατανάλωση του τελευταίου μήνα του 2022 δεν έχει καμία σχέση με την αντίστοιχη του 2021: ήταν στις 4.488 GWh έναντι 5.535 GWh.

Ενδιαφέροντα στοιχεία προκύπτουν και από τη σύγκριση των τιμών. Τον Δεκέμβριο του 2022 η μέση χονδρεμπορική τιμή ήταν κατά 17,6% αυξημένη σε σχέση με την αντίστοιχη του ίδιου μήνα του 2021. Από 235,38 ευρώ ανά μεγαβατώρα σκαρφάλωσε στα 276,89 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Η υψηλότερη τιμή του έτους σημειώθηκε τον περασμένο Αύγουστο, με 436,53 ευρώ ανά μεγαβατώρα και η χαμηλότερη τον Φεβρουάριο, με 211,71 ευρώ ανά μεγαβατώρα, όταν δηλαδή άναβε το φιτίλι του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.

«Τσουχτερός» μήνας ήταν και ο Σεπτέμβριος, με 416,87 ευρώ ανά μεγαβατώρα, καθώς η ρευστότητα στις τιμές του φυσικού αερίου στο TTF είχαν «χτυπήσει κόκκινο», με απόγειο τον Αύγουστο. Οι τιμές εμφανίζονται να συμμαζεύονται Οκτώβριο και Νοέμβριο, για να πάρουν ξανά την ανηφόρα τον Δεκέμβριο, εικόνα που συνεχίζεται και στις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου, φέτος.

Μέσα στον Δεκέμβριο του 2022, η ακριβότερη χονδρική τιμή σημειώθηκε στις 14 του μηνός, μια ανάσα πριν από τα 400 ευρώ, στα 399,36 ευρώ ανά μεγαβατώρα, και η φθηνότερη τρεις μέρες πριν, στις 11 του μηνός, με 157,90 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Παρά την εντυπωσιακή πτώση του όγκου συναλλαγών στην DAM τον Δεκέμβριο του 2022, η αξία των συναλλαγών δεν ακολουθεί την ίδια πορεία, λόγω της υψηλότερης χονδρεμπορικής τιμής. Λιγότερες ποσότητες πουλήθηκαν σε ακριβότερες τιμές. Έτσι, η αξία των συναλλαγών τον περασμένο μήνα ήταν μόλις κατά 5% μειωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη του Δεκεμβρίου του 2021.

Σε ό,τι αφορά το μείγμα των πωλούμενων ποσοτήτων στην DAM τον Δεκέμβριο του 2022, το φυσικό αέριο κατέχει την πρώτη θέση με 37%, ακολουθούν οι ΑΠΕ με 23%, στην τρίτη θέση έρχονται οι εισαγωγές με 19%, ακολουθεί ο λιγνίτης με 15% και τα νερά με 3%. Συμμετοχή στο μείγμα έχει και το μικρό ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης, με τις πετρελαϊκές μονάδες στο 3% και τις ΑΠΕ στο 1%.

Ένα τελευταίο αξιόλογο στοιχείο: Οι τρεις καμπύλες της εξέλιξης των τιμών τον Δεκέμβριο σε Ελλάδα, Ιταλία και Βουλγαρία, που είναι διασυνδεδεμένες αγορές, παρουσιάζουν σχεδόν ίδια πορεία ως το πρώτο μισό του μήνα. Λίγο πάνω, λίγο κάτω, κινούνται μαζί και οι τρεις. Από τις 14 Δεκεμβρίου η Βουλγαρία ακολουθεί σταθερά πτωτική πορεία και ξεχωρίζει από τις άλλες δύο, ενώ η Ελλάδα, μετά από μια μικρή πτωτική πορεία ως τις 19 του μηνός, φεύγει σταθερά προς τα πάνω, διαφοροποιούμενη από την Ιταλία, στην οποία η χονδρική τιμή είναι φθηνότερη μέχρι το κλείσιμο του μήνα.

Έτσι δικαιολογείται και η ενίσχυση των εισαγωγών στο μείγμα των συναλλαγών στην DAM τον Δεκέμβριο, καθώς, σύμφωνα με τον αλγόριθμο των διασυνδεδεμένων αγορών, η φθηνότερη ενέργεια εξάγεται στην ακριβότερη, για να υπάρξει εξισορρόπηση τιμών. Κάτι που σημαίνει ότι όσοι είχαν κατοχυρώσει δικαιώματα κατανομής εισαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ιταλία και Βουλγαρία αποκόμισαν επιπλέον κέρδη από τη διαφορά των διασυνδεδεμένων αγορών, με την πώληση της εισαγόμενης ενέργειας στην εγχώρια αγορά και σε τιμές Ελλάδος.