Ποιες ανατροπές στην αγορά εργασίας φέρνει το 2023

Τέλη Μαρτίου αναμένεται να «κλειδώσει» η αύξηση του κατώτατου μισθού, προκειμένου να εφαρμοστεί από τις αρχές Απριλίου, όπως εξήγγειλε, μέσω του πρωτοχρονιάτικου μηνύματός του, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Έτσι, από τις πρώτες κιόλας ημέρες του 2023 αναμένεται να ξεκινήσουν και να επισπευσθούν οι διαδικασίες διαβούλευσης των εμπλεκόμενων φορέων. Την τελική απόφαση θα λάβει η κυβέρνηση και δη ο υπουργός Εργασίας, με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι η αύξηση θα είναι κοντά στο 5% με 5,5%, ώστε ο νέος κατώτατος μισθός να προσεγγίσει τα προ μνημονιακά επίπεδα και να φθάσει από 713 ευρώ σήμερα στα 751 ευρώ.

Η μάχη των μισθών, βέβαια, αναμένεται να δοθεί κυρίως σε κλαδικό και επιχειρησιακό επίπεδο, καθώς και το νέο έτος είναι πρόδηλες οι οικονομικές δυσκολίες, κυρίως λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους και του κόστους διαβίωσης και επιβίωσης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αντίστοιχα.

Κατά τους πρώτους μήνες του έτους αναμένεται μάλιστα και η δεύτερη φάση υλοποίησης του σχεδίου εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας. Ήδη η κάρτα εφαρμόζεται σε τράπεζες και μεγάλα σούπερ μάρκετ και βάσει του σχεδιασμού, εντός των επόμενων μηνών αναμένεται να επεκταθεί σε άλλους κλάδους της οικονομίας. Η αρχή για το νέο έτος αναμένεται να γίνει με τις εταιρείες security και τις ασφαλιστικές, ενώ σειρά θα πάρουν στη συνέχεια οι ΔΕΚΟ και οι βιομηχανίες. Εάν δεν ανακόψουν τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας η προεκλογική περίοδος αλλά και οι αναγνωρισμένες δυσκολίες που υπάρχουν, ανάλογα με τη φύση της απασχόλησης και το αντικείμενο κάθε κλάδου, εντός του καλοκαιριού η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και κατά συνέπεια ο έλεγχος του χρόνου και του τρόπου απασχόλησης θα επεκταθεί σε εστίαση και τουρισμό.

Ανατροπές έρχονται από τις πρώτες ημέρες του έτους στον τρόπο λειτουργίας του πρώην ΟΑΕΔ, που έχει πλέον μετονομαστεί σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ). Έτσι, ο σχεδιασμός, που στηρίζεται σε πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις, προβλέπει κίνητρα για την απασχόληση των ανέργων, κυρίως όσων είναι εκτός αγοράς για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά και κυρώσεις για όσους δεν ενεργοποιούνται για την εύρεση εργασίας. Η ποινή διαγραφής από το μητρώο ανέργων κυμαίνεται από έξι μήνες έως και δύο έτη, ανάλογα με την άρνηση του ανέργου να καταρτίσει ψηφιακό σχέδιο δράσης ή να αναλάβει προτεινόμενη εργασία.

Προβλέπεται βέβαια και η λήψη «επιδόματος εργασίας» ίσο με το 50% του επιδόματος ανεργίας, το οποίο θα καταβάλλεται εφόσον ο επιδοτούμενος άνεργος βρει δουλειά, και για όσο διάστημα απομένει έως τη λήξη της επιδότησης.

Επίσης, εντός του 2023 χορηγείται εφάπαξ χρηματική παροχή ύψους 300 ευρώ στους μακροχρόνια ανέργους (εγγεγραμμένους για 5+ έτη) που καταρτίζουν Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης.

Η ΔΥΠΑ υλοποιεί ακόμη σειρά από νέα προγράμματα, με στόχο την απασχόληση 68.000 ανέργων, νέων, γυναικών, ΑμεΑ και ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας που είναι πάνω από 12 μήνες εκτός αγοράς εργασίας. Παράλληλα, τρέχει πρόγραμμα κατάρτισης 500.000 εργαζομένων και ανέργων σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ.

Από τις αρχές του έτους, άλλωστε, και εντός του πρώτου τριμήνου αναμένεται να «τρέξει» το πρόγραμμα για κοινωνική στέγη, που αφορά συνολικά 137.000 νέους, νέα ζευγάρια και ευάλωτους πολίτες. Η αρχή αναμένεται να γίνει με τα φθηνά στεγαστικά δάνεια, ενώ μια σειρά από δράσεις όπως η κοινωνική αντιπαροχή κ.λπ. θα ξεδιπλωθούν μέσα στη χρονιά.

Τέλος, στο πλαίσιο των προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής, εντός του 2023 αναμένεται η υλοποίηση του προγράμματος Προσωπικού Βοηθού για άτομα με αναπηρία, καθώς και η ολοκλήρωση του Μητρώου Παροχών Αναπηρίας, καθώς και των προγραμμάτων «Νταντάδες της Γειτονιάς» και δημιουργίας παιδικών σταθμών σε 120 μεγάλες επιχειρήσεις.