Σοβαρές αρρυθμίες πλήττουν την αγορά εργασίας

Τη συνύπαρξη ενός υψηλού ποσοστού ανεργίας, της εκρηκτικής ανόδου των κενών θέσεων εργασίας και των συνεχιζόμενων διαμαρτυριών για ελλείψεις κατάλληλου προσωπικού, ήτοι τις στρεβλώσεις που ταλανίζουν εδώ και χρόνια την εγχώρια αγορά εργασίας, καταγράφουν τα πρόσφατα στοιχεία.

Την περασμένη Πέμπτη, το υπουργείο Εργασίας παρουσίασε τα στοιχεία του συστήματος Εργάνη για την αγορά εργασίας κατά τον προηγούμενο μήνα, Νοέμβριο και ήταν άκρως ανησυχητικά. Χάθηκαν 83.627 θέσεις εργασίας, που ήρθαν να προστεθούν στις 115.856 θέσεις εργασίας του Οκτωβρίου.

Η απώλεια των θέσεων εργασίας συνεχίζεται με αποτέλεσμα να χαθεί το όποιο πλεονέκτημα υπήρξε από την αύξηση των προσλήψεων κατά τους πρώτους μήνες έναρξης της τουριστικής περιόδου, και πλέον βρισκόμαστε σε χειρότερη θέση από ότι τον Νοέμβριο του 2021.

Παράλληλα, 5 στους 10 εργαζομένους απασχολούνται με μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής εργασία, ενώ 5.009 συμβάσεις πλήρους απασχόλησης μετατράπηκαν σε μερικής ή εκ περιτροπής.

Βέβαια, πρόσφατα, η ΕΛΣΤΑΤ δημοσιοποίησε τα αποτελέσματα του γ’ τριμήνου 2022 για την έρευνα εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με τα οποία το ποσοστό ανεργίας στο τέλος Σεπτεμβρίου υποχώρησε στο 11,6% (γ’ τρίμηνο), με τον αριθμό των απασχολούμενων να παρουσιάζει αύξηση κατά 1,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 2,4% σε σχέση με ένα χρόνο πριν, με αποτέλεσμα να ανέρχεται σε 4.216.038 άτομα.

Είχαν βέβαια προηγηθεί, στοιχεία επίσης της ΕΛΣΤΑΤ, που έδειχναν μεγάλη άνοδο στις κενές θέσεις εργασίας. Συγκεκριμένα, το τρίτο τρίμηνο του 2022 οι κενές θέσεις παρουσίασαν αύξηση κατά 60,8% σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο 2021, φθάνοντας δηλαδή τις 24.324 έναντι 15.125 στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2021. Να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με την στατιστική αρχή, «κενή θέση εργασίας» θεωρείται μια νεοδημιουργηθείσα θέση, μια ήδη κενή θέση ή μια θέση που πρόκειται να κενωθεί σύντομα, για την οποία ο εργοδότης έχει προβεί πρόσφατα σε δραστικές ενέργειες για να βρεθεί κατάλληλος υποψήφιος, εκτός της επιχείρησης.

Βάσει των στοιχείων για την ανεργία πάντως, ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 555.567 άτομα, παρουσιάζοντας μείωση κατά 6,1% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μείωση κατά 9,7%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021.

Αναλυτικά, το ποσοστό ανεργίας το Γ΄ τρίμηνο 2022 ανήλθε σε 11,6%, σημαντικά μειωμένο σε σχέση με το 12,4% του Β’ τριμήνου και κυρίως του 13% του Γ’ τριμήνου 2021. Τα άτομα που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, ή «άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού», δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 4.276.631. Ειδικότερα, τα άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού κάτω των 75 ετών, ανήλθαν σε 3.060.938. Το ποσοστό τους μειώθηκε κατά 0,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 2,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.

Αύξηση στη μερική απασχόληση

Τα ίδια στοιχεία καταγράφουν αύξηση της προσωρινής απασχόλησης τόσο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (5,3%) όσο και σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους (3,9%).

Όσο για τα επαγγέλματα που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων είναι οι κλάδοι της παροχής υπηρεσιών - πωλητών (22,5%) και γενικά των επαγγελματιών (21,4%). Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στους ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες και στους τεχνικούς και ασκούντες συναφή επαγγέλματα (5,8% και 3,8% αντίστοιχα) ενώ μείωση παρατηρείται στους επαγγελματίες (-0,9%).

Σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, η μεγαλύτερη αύξηση εμφανίζεται στους επαγγελματίες και στους ανειδίκευτους εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες (10,0% και 9,0%, αντίστοιχα) ενώ παρατηρείται μείωση στους τεχνικούς και ασκούντες συναφή επαγγέλματα (-6,7%) και στους υπαλλήλους γραφείου (-2,7%).

Με βάση την εξέλιξη της κατανομής του πλήθους των απασχολουμένων σε ευρείες ομάδες επαγγελμάτων, παρατηρείται ότι, από το A΄ τρίμηνο του 2011 αυξάνεται το ποσοστό των απασχολουμένων σε μη χειρωνακτικά επαγγέλματα χαμηλής εξειδίκευσης ενώ μειώνεται το ποσοστό των απασχολουμένων σε χειρωνακτικά επαγγέλματα με εξειδίκευση, το οποίο, ωστόσο, παρουσιάζει αύξηση από το 2021. Το ποσοστό στα μη χειρωνακτικά επαγγέλματα υψηλής εξειδίκευσης ακολουθεί αύξηση, ενώ το ποσοστό των απασχολουμένων σε στοιχειώδη επαγγέλματα παραμένει σχετικά σταθερό μετά το 2011. Τέλος, το ποσοστό των απασχολούμενων στην γεωργία, δασοκομία, κτηνοτροφία και αλιεία εμφανίζει πτωτική τάση από το 2014 και αύξηση κατά τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2021.

Την ίδια στιγμή, πληθαίνουν οι τοποθετήσεις εργοδοτών, για την έλλειψη εξειδικευμένου και ικανού προσωπικού. Είναι ενδεικτική η σχετική έρευνα της Manpower για το ίδιο εξεταζόμενο διάστημα (Γ’ τρίμηνο 2022) σύμφωνα με την οποία, 8 στους 10 εργοδότες δηλώνουν πως δυσκολεύονται να βρουν ταλέντα.

Συγκεκριμένα, το 60% των εργοδοτών δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν σχετική δυσκολία στην κάλυψη θέσεων εξαιτίας της έλλειψης ταλέντων, το 18% πολλή δυσκολία και το 20% καμία. Πολλή δυσκολία στην κάλυψη θέσεων αντιμετωπίζει το 23% των πολύ μικρών επιχειρήσεων, το 17% των μικρών, το 16% των μεσαίων και το 14% των μεγάλων. Μεγαλύτερη δυσκολία εντοπίζεται στον κλάδο του πρωτογενούς τομέα (Παραγωγή) με το 30% των εργοδοτών να αναφέρουν ότι δυσκολεύονται πολύ να καλύψουν θέσεις λόγω έλλειψης ταλέντων και το 63% να δηλώνουν σχετική δυσκολία.