Συνέδριο ΣΕΤΕ: Τουρισμός και μετάβαση στη βιώσιμη ανάπτυξη

Το στοίχημα της μετάβασης της Ελλάδας στη βιώσιμη ανάπτυξη με αρωγό και βασικό συντελεστή τη μοναδικότητα του εγχώριου τουριστικού προϊόντος πραγματεύτηκε ο ΣΕΤΕ στο φετινό του Συνέδριο, με τίτλο «Reimagining success» και κεντρικό μήνυμα το #someTHRIVEdifferent.

Αξιοποιώντας κατευθύνσεις και εμπειρία από διεθνείς και εγχώριες βέλτιστες πρακτικές, ομιλητές από τον χώρο της πολιτικής, της οικονομίας, του ευρύτερου τουριστικού τομέα, του πολιτισμού και των εφαρμοσμένων τεχνών παρουσίασαν το πλαίσιο του στρατηγικού προσανατολισμού για την επόμενη μέρα του Ελληνικού Τουρισμού, ως μοχλού επιτάχυνσης της ανταγωνιστικότητας της χώρας.

Οι εργασίες του Συνεδρίου ξεκίνησαν με τους χαιρετισμούς του Πρόεδρου του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννη Ρέτσου και του Υπουργού Τουρισμού, κ. Βασίλη Κικίλια.

Ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ επισήμανε μεταξύ άλλων τα εξής: «Ο ελληνικός τουρισμός ξέρει να κερδίζει. Μέσα σε ένα περιβάλλον πρωτόγνωρων δυσκολιών κατάφερε το 2022 να δώσει μια ισχυρή στήριξη στην ελληνική οικονομία. Αποδείξαμε λοιπόν σε ακόμα μια κρίσιμη περίοδο, ότι ο ελληνικός τουρισμός μπορεί να είναι ένας αξιόπιστος εγγυητής σταθερότητας, ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής για όλους. Μπορεί να σχεδιάζει το μέλλον αλλά να αντιμετωπίζει κάθε δυσκολία στο παρόν. Το συνέδριο όμως είναι αφιερωμένο στην επόμενη ημέρα. Επικεντρωνόμαστε λοιπόν στο πως ο ελληνικός τουρισμός θα μπορέσει να συνεισφέρει αποφασιστικά στη μετάβαση της Ελλάδας στην αειφόρο ανάπτυξη. Τα επόμενα χρόνια, θα κληθούμε όλοι μας, να προσαρμοστούμε στις σύγχρονες ανάγκες και στις νέες προτεραιότητες. Κυβέρνηση, τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες, εργαζόμενοι, θα είμαστε κρίκοι στην ίδια αλυσίδα μεγάλων αλλαγών. Πιστεύουμε ακράδαντα, ότι μπροστά μας έχουμε τη μεγάλη ευκαιρία για μια μακροχρόνια, σταθερή πορεία ανόδου του ελληνικού τουρισμού. Πάντα όμως, με το μυαλό σε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης που θα σέβεται το περιβάλλον, τους προορισμούς, τους ανθρώπους».

Ο Υπουργός Τουρισμού ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο ΕΟΤ, ο ΣΕΤΕ, η Μarketing Greece και το ΙΝΣΕΤΕ έχουν κάνει πράξη τη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Ιδιαίτερα στάθηκε στη συνεργασία που αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια με το Υπουργείο Τουρισμού στηρίζοντας ουσιαστικά την προσπάθεια για την ολική επαναφορά του ελληνικού τουρισμού, μετά την πανδημία. Παράλληλα, τόνισε ότι «ο ΣΕΤΕ παρουσίασε μία ολοκληρωμένη πρόταση για την τουριστική ανάπτυξη της χώρας τα επόμενα χρόνια. Σε αυτή τη φάση γίνεται μία προτεραιοποίηση των έργων που μπορούν να ξεκινήσουν έτσι ώστε οι προορισμοί μας να αναβαθμίσουν τις υποδομές τους».

Στο πρώτο πάνελ συζήτησης με τίτλο «Προκλήσεις και Προοπτικές Ανάπτυξης του Ελληνικού Τουρισμού» συμμετείχαν οι κ.κ. Άκης Σκέρτσος, Υπουργός Επικρατείας και αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, Κυριάκος Πιερρακάκης, Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Κώστας Α. Καραμανλής, Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, σε μια ζωντανή συζήτηση με τον Πρόεδρο του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννη Ρέτσο.

Ο Υπουργός Επικρατείας αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, Άκης Σκέρτσος, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι: «Η Κυβέρνηση συμφωνεί με τους άξονες της Εθνικής Στρατηγικής για τον Τουρισμό 2030 που υπέβαλε ο ΣΕΤΕ και δρομολογεί τη σύσταση Κεντρικού Οργάνου που θα αναλάβει την ωρίμανση 39 κρίσιμων έργων υποδομών, βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, σε 26 προορισμούς με μεγάλη τουριστική κίνηση.

Για ορισμένα έχει εξευρεθεί η χρηματοδότηση μέσω των γνωστών εργαλείων (Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και Πρόγραμμα Αγροτικής ανάπτυξης) και είμαστε στη φάση ταυτοποίησης της χρηματοδότησης για τα υπόλοιπα».

O Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης στάθηκε στα ψηφιακά βήματα, τα οποία βοήθησαν στην εξέλιξη και την ανάπτυξη της χώρας. Ο κ. Πιερρακάκης σημείωσε ότι οι δράσεις του Υπουργείου αφορούν όλους τους κλάδους της οικονομίας, ενώ ως παράδειγμα για τον τουρισμό ανέφερε το «Εύβοια pass» και το «Σάμος pass». Ιδιαίτερη έμφαση, όπως τόνισε, θα δοθεί από την κυβέρνηση στις επενδύσεις για την τηλεπικοινωνιακή κάλυψη όλων των περιοχών της Ελλάδας. Στόχος είναι να καλυφθεί όλη την Ελλάδα με οπτική ίνα έως το 2027, μία εξέλιξη που θα βοηθήσει τόσο την τουριστική ανάπτυξη της χώρας όσο και τους κατοίκους.

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής, αναφέρθηκε στο νέο συνεκτικό σχέδιο υποδομών με στόχευση και στον Τουρισμό. Επίσης, σημείωσε την μεγάλη προσπάθεια που γίνεται για την περαιτέρω ανάπτυξη των αεροδρομίων. Μετά την παραχώρηση του αεροδρομίου της Καλαμάτας, πρόσθεσε ότι «θα δούμε ποια άλλα αεροδρόμια μπορούν, επίσης, να παραχωρηθούν ή να χρησιμοποιήσουμε ΣΔΙΤ, όπου το κράτος κρατάει το αεροδρόμιο και δίνεται η διαχείριση σε ιδιώτες, έτσι ώστε και αυτά τα αεροδρόμια να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο κρίσιμο έργο που παρέχουν». Για το καλοκαίρι φέτος που δεν είχαμε τα προβλήματα όπως άλλα αεροδρόμια στο εξωτερικό με τις καθυστερήσεις και τις ακυρώσεις πτήσεων, ο Υπουργός τόνισε ότι αυτό δεν ήταν τυχαίο, αλλά συνέβη έπειτα από την εργασιακή ειρήνη, που επετεύχθη με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας.

Σε ένα πολύ ενδιαφέρον fireside chat για τον Σύγχρονο Πολιτισμό και το brand Ελλάδα οι κ. Νικόλας Γιατρομανωλάκης, Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού αρμόδιος για θέματα Σύγχρονου Πολιτισμού και κα Ιωάννα Δρέττα, CEO, Marketing Greece συνομίλησαν για τη διαδρομή από την αναγνώριση των πολιτιστικών πόρων ως την ανάπτυξη ελκυστικών τουριστικών προϊόντων που προσφέρουν ολοκληρωμένη εμπειρία στον επισκέπτη.

Ο κ. Γιατρομανωλάκης, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «η πολιτιστική διάσταση του τουρισμού προσφέρει τεράστια περιθώρια ανάπτυξης στη χώρα μας καθώς, παρότι έχουμε ένα δυνατό πολιτιστικό και τουριστικό brand ως χώρα, τώρα αρχίζουμε να τα συνδέουμε. Ο πολιτιστικός τουρισμός δεν εξαντλείται στο αρχαιολογικό σκέλος, καθώς προσθέτοντας στο μείγμα τα εικαστικά, τα φεστιβάλ, τη μουσική, το θέατρο, αλλά και τη χειροτεχνία, προσελκύουμε περισσότερους και διαφοροποιημένους επισκέπτες, όπως φαίνεται και από την περίπτωση της Αθήνας. Με στρατηγικές όπως τα τοπικά πολιτιστικά masterplan και ο σχεδιασμός σύγχρονων πολιτιστικών εμπειριών μπορούμε να συνεισφέρουμε ουσιαστικά στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη όλης της χώρας».

Από την πλευρά της η κα Δρέττα επικεντρώθηκε στη σημασία της ανάπτυξης ταυτότητας προορισμών. Με παραδείγματα όπως η Ήπειρος, αλλά και η πόλη της Αθήνας, οι δύο συνομιλητές ανέλυσαν το πώς ο σύγχρονος πολιτισμός, το θέατρο, οι τέχνες, η πολιτιστική κληρονομιά, η χειροτεχνία είναι πολύτιμα στοιχεία για το κτίσιμο της ταυτότητας ενός προορισμού και έχουν τη δύναμη να αλλάξουν την εικόνα του.

Στο φετινό Συνέδριο, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν επιτυχημένα παραδείγματα τουριστικών προϊόντων από το διεθνές περιβάλλον, που κατάφεραν να επαναλανσαριστούν, αφού επαναπροσδιόρισαν τις σχέσεις με τις τοπικές κοινωνίες. Η Valeria Duflot, Συν-Iδρύτρια και Εμπνευστής της Venezia Autentica, η Jelka Tepšić, Αντιδήμαρχος Ντουμπρόβνικ και ο Graeme Jackson, Head of Strategic Partnerships, The Travel Foundation μοιράστηκαν πληροφορίες από προσωπικές εμπειρίες και παραδείγματα από τις πόλεις τους κατά τη διάρκεια του δεύτερου πάνελ συζήτησης με τίτλο «Επαναπροσδιορίζοντας τη Σχέση του Τουρισμού με τις Τοπικές Κοινωνίες» powered by Toposophy.

Ο Peter Jordan, Head of Insights της Toposophy, ανέφερε τα εξής: «Από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μέχρι τις αυξανόμενες τιμές και την επιστροφή του υπερτουρισμού, οι πόλεις, οι κωμοπόλεις και τα χωριά μας αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις των παγκόσμιων κραδασμών και πιέσεων. Είναι σημαντικό να ανταποκριθούμε σε αυτές τις παγκόσμιες προκλήσεις με κοινές λύσεις σε τοπικό επίπεδο, θέτοντας ερωτήσεις σχετικά με το τί μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, της υγείας, της αλληλεγγύης, της υποστήριξης, της ζωτικότητας και της δράσης στις τοπικές μας κοινότητες, αλλά και να θέσουμε την κοινωνική βιωσιμότητα του τουρισμού ως την πρώτη μας προτεραιότητα».

Τον λόγο πήρε στη συνέχεια η Jelka Tepšić, Αντιδήμαρχος Ντουμπρόβνικ, ο οποίος στην ομιλία του τόνισε: «Το έργο Respect the City, μας βοήθησε να εντοπίσουμε νέες ευκαιρίες που προέκυψαν από την κρίση που δημιουργήθηκε λόγω του Covid-19, και είμαστε αποφασισμένοι να το αναπτύξουμε περαιτέρω. Μέσω της υιοθέτησης λύσεων που συνάδουν με τις αρχές της «ευφυούς πόλης», όπως η «ευφυής», στάθμευση, η κοινή χρήση αυτοκινήτου, η online κράτηση για λεωφορεία, η παρακολούθηση μέσω κάμερας καθώς και η παροχή ενός ειδικά σχεδιασμένου δωματίου ελέγχου, καταφέραμε να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες του τουρισμού, ενώ παράλληλα μειώσαμε την πίεση που ασκείτο στις τοπικές κοινωνίες. Συμπερασματικά, δεσμευόμαστε ότι θα διασφαλίσουμε τη φήμη του Dubrovnik ως ένα εξαιρετικό μέρος για όλους: κατοίκους και επισκέπτες».

Στη συνέχεια ο Graeme Jackson, Head of Strategic Partnerships, The Travel Foundation υπογράμμισε κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του: «Είναι σαφές ότι η επιχειρηματικότητα όπως την έχουμε συνηθίσει δεν αποτελεί πλέον βιώσιμη επιλογή και πως οι προορισμοί και οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να επανεκτιμήσουν και να ανταποκριθούν με ριζοσπαστικούς τρόπους. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες των κοινοτήτων, να ορίσουμε νέους καίριους δείκτες απόδοσης (KPI’s) που να αντικατοπτρίζουν μια άνευ προηγουμένου κατάσταση και να διασφαλίσουμε ότι ο τουρισμός διατηρεί την άδεια λειτουργίας εκ μέρους της κοινωνίας ώστε να μπορεί ουσιαστικά να αποτελέσει μία «δύναμη για το καλό».

Κατά την ομιλία της, η Valeria Duflot, Συν-Iδρύτρια και Εμπνευστής της Venezia Autentica επισήμανε: «Η τοπική κοινωνία της Βενετίας βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Αυτή είναι μια ιστορία προειδοποίησης για προορισμούς σε όλο τον κόσμο. Αυτό που συμβαίνει στη Βενετία είναι το μέλλον όλων των προορισμών αν δεν ξανασκεφτούμε τον σκοπό και τον τρόπο διακυβέρνησης του τουρισμού. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την ευημερία των ανθρώπων, των τόπων και του πλανήτη ως τον νέο πολικό αστέρα, έναν πλοηγό που θα μας καθοδηγήσει να τοποθετήσουμε τις δυναμικές κοινότητες στο κέντρο όλων όσων σχεδιάζουμε και υλοποιούμε».

Με την πίστη ότι η μοναδικότητα του ελληνικού προϊόντος ορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την αισθητική της χώρας μας, το τρίτο πάνελ, με τίτλο «Το Ελληνικό Ταλέντο στην Πρώτη Γραμμή του Μέλλοντος», συγκέντρωσε εξέχοντες Έλληνες δημιουργούς από τους χώρους της αρχιτεκτονικής και του design. Οι κ.κ. Μαργαρίτα Βεντουράκη, Senior Project Designer, Betaplan S.A., Λύδια Βουσβούνη, Σχεδιάστρια Μόδας, Συν - Ιδρύτρια και Creative Director, KIÓHNE, Θωμάς Δοξιάδης, Principal, doxiadis+ Architects & Landscape Architects, Έλια Λαμπίρη, Ceramist, Mud Lab, Βαγγέλης Λιάκος, Συνιδρυτής, Beetroot design group συνομίλησαν για την έννοια του κάλλους, την εξέλιξη της αισθητικής στην Ελλάδα και τα στοιχεία που την κάνουν μοναδική, τόσο για τους Έλληνες, όσο και για τους επισκέπτες.