Ο πληθωρισμός φρέναρε, αλλά η ακρίβεια καλπάζει

Η επιστροφή του πληθωρισμού σε μονοψήφιο ποσοστό αύξησης τον Οκτώβριο (9,1%) μετά από έξι μήνες διψήφιας μεταβολής συνιστά μια πρώτη «νίκη».

Παρά το αίσθημα πολιτικής ικανοποίησης στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου, όλοι γνωρίζουν πως η μάχη με την ακρίβεια μόλις έχει ξεκινήσει ενώ ουδείς μπορεί να εκτιμήσει με ασφάλεια πως ο πληθωρισμός έπιασε «ταβάνι», όσο ο πόλεμος συνεχίζεται και οι ανατροπές έχει αποδειχθεί πως είναι μέρος του «παιχνιδιού».

Η αποκλιμάκωση του Οκτωβρίου (από το 12% του Σεπτεμβρίου) οφείλεται σε δύο κυρίως παράγοντες: την αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας (-52% το φυσικό αέριο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο) και στη σύγκριση με τα περυσινά επίπεδα τιμών, όπου ο πληθωρισμός είχε αρχίσει να δείχνει τα δόντια του (Οκτώβριος 2021, 3,4%).

Παράλληλα όμως το πρόβλημα έχει αρχίσει και διαχέεται με ολοένα και μεγαλύτερη ένταση σε όλη την οικονομία, με τις τιμές βασικών τροφίμων να καταγράφουν ετήσια αύξηση από 13% έως και 24% (ψωμί, δημητριακά, κρέατα, γαλακτοκομικά, έλαια, καφές…), στα ξενοδοχεία οι αυξήσεις ξεπερνούν το 20%, σε εισιτήρια πλοίων και αεροπλάνων κυμαίνονται από 27% έως 30,6% ενώ από τις ανατιμήσεις πάνω από 5% δεν γλιτώνουν οικιακές συσκευές, γυαλικά, φαρμακευτικά προϊόντα, όλα…

Σε μια μακρά λίστα προϊόντων και υπηρεσιών που συνθέτουν το καλάθι του πληθωρισμού, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σε δωδεκάμηνη βάση δείχνουν μείωση μόνο σε εξοπλισμό κινητών τηλεφώνων (-9,9%), οπτικοακουστικό εξοπλισμό (-4,7%) και τηλεφωνικές υπηρεσίες (-1,9%).

Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά στον υπό κατάθεση προϋπολογισμό ότι ο μέσος πληθωρισμός το επόμενο έτος θα κυμανθεί πέριξ του 5% από περίπου 10% φέτος (9,2% στο δεκάμηνο) ενώ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο εκτιμάται πως η επιστροφή του μέσου δείκτη στην περιοχή του 2% θα απαιτήσει δύο με τρία χρόνια.

Η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού δεν θα είναι ούτε εύκολη ούτε γρήγορη, σχολιάζει αρμόδια πηγή, εκτιμώντας πως εάν δεν γίνουν λάθη πολιτικής και αν αποφευχθούν εξωγενή σοκ, θα μπορούσαμε να βρεθούμε σε καθοδικό κανάλι.

Σε αυτό το πλαίσιο, το κρίσιμο στοίχημα εντός και εκτός Ελλάδας είναι να αποφευχθεί ένα σπιράλ αυξήσεων τιμών - μισθών και οι -αναγκαίες- αυξήσεις μισθών να συνδέονται με την αύξηση της παραγωγικότητας.