Πώς χάθηκαν τρία χρόνια για τις έρευνες υδρογονανθράκων στην Κρήτη

Τρία χρόνια σπατάλησε η κυβέρνηση, αφήνοντας ανεκμετάλλευτο έναν ενεργειακό πόρο που θα μπορούσε, ενδεχομένως, να συμβάλει στην αντιμετώπιση της σημερινής ενεργειακής κρίσης. Έβαλε από το 2019 στη βαθιά κατάψυξη τον τομέα των υδρογονανθράκων, έστρεψε αποκλειστικά το ενδιαφέρον της στην πράσινη ανάπτυξη και την απανθρακοποίηση, οδηγώντας, έτσι, στην έξοδο ξένες εταιρίες που είχαν αναλάβει την έρευνα σε αδειοδοτημένα οικόπεδα.

Η WWF, με αφορμή τη χθεσινή, τελικά, εκδίκαση στο ΣτΕ της κοινής προσφυγής της, μαζί με δύο ακόμη περιβαλλοντικές οργανώσεις, για τις έρευνες στην Κρήτη, κατήγγειλε με ανακοίνωσή της ότι οι συνεχείς αναβολές οφείλονται αποκλειστικά στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στην ΕΔΕΥ, γιατί «δεν υπέβαλαν στο δικαστήριο, όπως είχαν υποχρέωση, τον απαιτούμενο διοικητικό φάκελο με τις απόψεις τους».

Την καταγγελία αυτή επιβεβαίωσε στο Euro2day.gr πηγή με σφαιρική γνώση του θέματος, που δεν επιδέχεται καμία αμφισβήτηση. Σύμφωνα με όσα ανέφερε, με δεδομένη την κυβερνητική αδιαφορία για τον τομέα αυτό από το 2019 που έγινε η κατάθεση της προσφυγής των περιβαλλοντικών οργανώσεων στο ΣτΕ, οι αρμόδιες περιβαλλοντικές υπηρεσίες του ΥΠΕΝ κωλυσιεργούσαν στην προετοιμασία του αντίλογου του ελληνικού δημοσίου, με συνέπεια είτε να κατατίθεται στο ΣτΕ ο σχετικός φάκελος εκπρόθεσμα είτε και καθόλου. Δεν υπήρχε, άλλωστε, πίεση από πουθενά.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο φάκελος με τα επιχειρήματα του ελληνικού δημοσίου, πάντα σύμφωνα με την ίδια πηγή, ενόψει της συζήτησης στις 5 Οκτωβρίου, κατατέθηκε μόλις τον Ιούλιο. Αποτέλεσμα, να μεσολαβήσει ο «νεκρός» Αύγουστος και το ΣτΕ να αποφασίζει τη μικρή παράταση στις 2 Νοεμβρίου, προκειμένου να εξαντλήσει τη μελέτη του φακέλου.

Αντίστοιχη ήταν, λέει η ίδια πηγή, και η παρακολούθηση της τήρησης των όρων των συμβάσεων από την ΕΔΕΥ. Οι εταιρείες, εκτός από τη διοικητική μηχανή που έβαζε συνεχώς προσκόμματα στην έκδοση των αναγκαίων αδειοδοτικών εγγράφων, είχαν να αντιμετωπίσουν και τη «χαλαρή συμπεριφορά» της ίδιας της εταιρείας, η οποία ουσιαστικά είχε δεμένα τα χέρια της λόγω της κεντρικής πολιτικής. Το «κερασάκι στην τούρτα» μπήκε με τις δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, τον Απρίλιο του 2021, που, ούτε λίγο ούτε πολύ, δήλωσε ότι «δεν θα αρχίσουμε να σκάβουμε τον βυθό της Μεσογείου για αέριο και πετρέλαιο» και ότι η χώρα πιστεύει στις ΑΠΕ.

Σε αυτό το σκηνικό και με όλη την Ευρώπη να προτάσσει την πράσινη μετάβαση ως ευρωπαϊκή πολιτική, ήταν εύλογο οι διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες να αναθεωρήσουν τους προϋπολογισμούς και τα σχέδιά τους. Πρώτη έφυγε από την Ελλάδα η ισπανική Repsol και ακολούθησεη TotalEnergies.

Μόλις την Άνοιξη φέτος και με την ενεργειακή κρίση να είναι σε πλήρη εξέλιξη, η κυβέρνηση, διά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, αποφάσισε να «αποψύξει» τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στη χώρα μας, κινητοποιώντας τις εμπλεκόμενες εταιρείες και βάζοντας χρονοδιαγράμματα. Είχε χαθεί, όμως, πολύτιμος χρόνος.

Κρίσιμο στοιχείο: η πηγή που μίλησε στο Euro2day.gr ήταν κατηγορηματική σε ό,τι έχει να κάνει με το θέμα του ΣτΕ. Δεν ήταν, επισημαίνει, περιοριστικός λόγος η προσφυγή των περιβαλλοντικών οργανώσεων στο ανώτατο διοικητικό δικαστήριο. Μέχρι να εκδικασθεί η υπόθεση, δεν υφίσταται λόγος αναστολής των σεισμικών ερευνών στα οικόπεδα της Κρήτης. Θα μπορούσαν να γίνουν, τίποτε δεν περιόριζε αυτές τις έρευνες. Εκτός από την αδιαφορία της κυβερνητικής πολιτικής.

Σε κάθε περίπτωση, η προσφυγή των τριών οργανώσεων συζητήθηκε χθες στο ΣτΕ, με την απόφαση να αναμένεται στο επόμενο διάστημα. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, τις επόμενες ημέρες ΕΔΕΥ και Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του ΥΠΕΝ θα καταθέσουν συμπληρωματικό υπόμνημα στο δικαστήριο.

Στο μεταξύ, έχουν ξεκινήσει από τη νορβηγική εταιρεία PGS οι σεισμικές έρευνες στα δύο οικόπεδα, νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, που έχει μισθώσει η κοινοπραξία ExxonMobil-Helleniq Energy. Ανάλογες έρευνες πραγματοποιεί η PGS και στο μπλοκ 2 του Ιονίου, με μισθώτρια την κοινοπραξία Energean Oil & Gas-Helleniq Energy. Οι έρευνες αυτές έγιναν δυνατές λόγω της παράτασης των ερευνών που δόθηκε στην PGS, με απόφαση του ΥΠΕΝ Κώστα Σκρέκα. Στη σύμβαση που υπογράφηκε μεταξύ ελληνικού δημοσίου και νορβηγικής εταιρείας τον Οκτώβριο του 2012, για τις πρώτες ουσιαστικές έρευνες σε Κρήτη και Ιόνιο, έως σήμερα, υπήρξαν επτά τροποποιήσεις και παρατάσεις ερευνών. Τα δεδομένα που θα συλλέξει η PGS θα αγοράσουν οι δύο κοινοπραξίες.

Η WWF στην ανακοίνωσή της υποστηρίζει ότι «ενώ πλησίαζε η ημερομηνία εκδίκασης, το ΥΠΕΝ και η ΕΔΕΥ επέλεξαν να ξεκινήσουν εργασίες σεισμικής έρευνας, τόσο στη θαλάσσια περιοχή δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης όσο και στο Ιόνιο. Οι εργασίες αυτές διεξάγονται κατά παράβαση του ήδη ανεπαρκούς όρου της ίδιας της υπουργικής απόφασης που κρίνεται από το ΣτΕ, σύμφωνα με τον οποίο οι σεισμικές έρευνες θα πρέπει να πραγματοποιούνται μόνον τον χειμώνα, ώστε να αποφευχθούν οι επιπτώσεις στα ευαίσθητα θαλάσσια θηλαστικά της οικολογικά πολύ σημαντικής αυτής περιοχής».

Η συνέχεια στο ΣτΕ.