Σε μεγάλο βραχνά για την εστίαση ανάγεται το κόστος της ενέργειας, με τις μικρές επιχειρήσεις να "σηκώνουν τα χέρια ψηλά" λόγω της οικονομικής στενότητας και τις μεγάλες αλυσίδες να εξαντλούν τις ταμειακές αντοχές τους.
Όπως σημειώνουν στελέχη μεγάλων αλυσίδων στις υψηλές καταναλώσεις οι επιδοτήσεις είναι χαμηλότερες αν και οι λογαριασμοί είναι διπλάσιου και τριπλάσιου ύψους συγκριτικά με τα προ κρίσης επίπεδα. "Πρόκειται για κόστος απαγορευτικό για τη λειτουργία των καταστημάτων εστίασης, συμπεριλαμβανομένων των επιδοτήτων", λέει στο Euro2day.gr ο Βλάσσης Γεωργάτος, διευθύνων σύμβουλος της "Γρηγόρης".
Κατά τη γνώμη του -και χωρίς να υπολογίζεται το δημοσιονομικό κόστος- το λιγότερο που θα έπρεπε να γίνει είναι όπως επιδοτούνται με μεγαλύτερο ποσό οι καταναλώσεις μέχρι 35 kVA να επιδοτούνται και οι μεγαλύτερες καταναλώσεις. Εξηγεί ότι οι επιχειρήσεις εστίασης είναι ενεργοβόρες, καθώς η λειτουργία τους απαιτεί να συντηρούν ψυγεία, καταψύκτες και κουζίνες, οπότε πρέπει να επιδοτούνται εξίσου με τις μικρές καταναλώσεις.
Στην αλυσίδα Γρηγόρης, με πάνω από 390 καταστήματα, οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος είναι 2,5 με 3 φορές πάνω από την περίοδο προ κρίσης. Οι λογαριασμοί ρεύματος ήταν ήδη ένα σημαντικό κονδύλι για τα καταστήματα αλλά πλέον έχει γίνει ζήτημα επιβίωσης. "Θα κάνουμε ότι χρειαστεί για να περάσει αυτή η περίοδος", τονίζει ο κ. Γεωργάτος ελπίζοντας ότι οι τιμές θα ορθολογικοποιηθούν. Εξάλλου, τον Φεβρουάριο επιδότησε τα καταστήματα του δικτύου με στόχο την ελάφρυνση των συνεργατών του (franchisees) από τις υψηλές τιμές ρεύματος.
Σημειώνεται ότι ηγείται του παλαιότερου και μεγαλύτερου δικτύου franchise με σχεδόν 400 συνεργάτες franchisee σε όλο το φάσμα της δραστηριότητας της εταιρείας. Αν και όπως μας διαβεβαιώνει δεν τίθεται σήμερα θέμα να κλείσουν καταστήματα στο δίκτυο, τονίζει ότι αν η σημερινή κατάσταση παραμείνει επί μακρόν θα υπάρχουν καταστήματα που δεν θα μπορούν να επιβιώσουν. Εξάλλου ήδη καταγράφονται λουκέτα στην αγορά, σε πολλές γειτονιές, καθώς η δυναμική του κλάδου κατά τους προηγούμενους μήνες δεν αντανακλά τις επιδόσεις στο σύνολο της εστίασης αλλά κυρίως στα νησιά και τις τουριστικές περιοχές, τόσο στην Αθήνα όσο και στην περιφέρεια.
Τα στελέχη της αγοράς προσβλέπουν σε περαιτέρω στήριξη της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό έχουν δρομολογηθεί επαφές την επόμενη εβδομάδα μεταξύ φορέων της εστίασης και της ηγεσίας του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος.
"Ο τομέα της ενέργειας είναι το μεγάλο αγκάθι για τον κλάδο", σημειώνει από την πλευρά του ο Γιάννης Λιάρος, διευθυντής της Ένωσης Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ). Αν και τονίζει ότι στον φορέα που εκπροσωπεί δεν υπάρχουν προς το παρόν κρούσματα μη βιώσιμων επιχειρήσεων επισημαίνει ότι υπάρχει ανησυχία. Εξάλλου, όπως εξηγεί, μέχρι και τον Σεπτέμβριο η κατάσταση ήταν σχετικά καλή διότι υπήρχε η δυναμική του τουρισμού, αλλά ο Οκτώβριος είναι βαρόμετρο για το πώς θα εξελιχθεί η κατανάλωση.
Ενδεικτικά, στα μέσα Οκτωβρίου άνοιξε η διαδικασία διανομής πετρελαίου θέρμανσης και ο κόσμος αρχίζει να υπολογίζει τα κόστη ενόψει του χειμώνα. Σταδιακά δημιουργείται μια ψυχολογία που πιθανώς θα επηρεάσει δαπάνες σε καταστήματα εστίασης, σύμφωνα με τον κ. Λιάρο, που σημειώνει ότι αυτή η εξέλιξη σε συνδυασμό με τα υψηλά τιμολόγια ρεύματος, 2 και 2,5 φορές πάνω από την εποχή της κανονικότητας, ακόμη και μετά τις επιδοτήσεις, κλιμακώνουν τις πιέσεις για τις επιχειρήσεις.
"Τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα", αναφέρει στο Euro2day.gr η Μαρία Μποτονάκη, εκπροσωπώντας κυρίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέλη του Κύκλου Επαγγελματιών Εστίασης. Τονίζει ότι αν δεν ληφθούν μέτρα πολύ σύντομα αυτοαπασχολούμενοι και μικρές επιχειρήσεις με 7-8 άτομα προσωπικό δεν θα έχουν μέλλον. Σημειώνει ότι το θέμα της ενέργειας είναι το μείζον και απαιτούνται άμεσα μέτρα με πρωτεύον την απεξάρτηση της ενέργειας από το χρηματιστήριο και τη θέσπιση πλαφόν στις τιμές.
"Υπάρχουν λογαριασμοί που δεν πληρώνονται", λέει χαρακτηριστικά εξηγώντας ότι σύντομα "έτσι απλά οι επιχειρήσεις θα κλείνουν". Επισημαίνει επίσης το πρόβλημα με τα υπερβολικά ενοίκια προτείνοντας "πάγωμα" των εξώσεων μέχρι το τέλος του 2024 και θέσπιση ενοικιοστασίου που θα προστατεύει την επαγγελματική στέγη.
Τέλος επαναλαμβάνει το πάγιο αίτημα του κλάδου για θέσπιση 120 δόσεων χωρίς αποκλεισμούς αλλά και ακύρωση της επιστροφής των επιστρεπτέων προκαταβολών μέχρι του ποσού των 30.000 ευρώ.