Η προαναγγελία πιθανής παρέμβασης στην τιμή του πετρελαίου κίνησης από τον Πρωθυπουργό την περασμένη εβδομάδα οδηγεί τις αποφάσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και τα μέχρι σήμερα δεδομένα συνηγορούν στην επαναφορά της επιδότησης στην αντλία με 12 λεπτά το λίτρο συν ΦΠΑ (σύνολο 15 λεπτά) από την 1η Νοεμβρίου παρά την πτωτική τάση των διεθνών τιμών.
Με αυτό το μέτρο φαίνεται να κλείνει ο κύκλος των παροχών για το τρέχον έτος. Οι όποιες δημοσιονομικές εξοικονομήσεις προκύψουν στη βάση των χαμηλότερων τιμών του φυσικού αερίου, εφόσον δεν υπάρξουν ανατροπές, θα αρχίσουν να χτίζουν τον κουμπαρά των νέων μέτρων στήριξης το 2023, πριν τις εκλογές.
Στο υπουργείο Οικονομικών παρακολουθούν σε καθημερινή βάση την πορεία των τιμών του φυσικού αερίου και την αντανάκλασή τους στις τιμές χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τιμές στο φυσικό αέριο από το απόλυτο ρεκόρ των 349 ευρώ τον Αύγουστο, κυμάνθηκαν τον Σεπτέμβριο σε ένα εύρος 220-250 ευρώ και τον Οκτώβριο η αποκλιμάκωση συνεχίστηκε, με αποτέλεσμα να βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες στην περιοχή των 100-120 ευρώ. Ανάλογη η πορεία και των μέσων τιμών χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας, από τα 400-450 ευρώ το προηγούμενο δίμηνο στα 260 ευρώ μέχρι τώρα τον Οκτώβριο.
Συνακόλουθα, τα λεφτά που χρειάστηκε να βάλει ο προϋπολογισμός στο πακέτο επιδοτήσεων -το κύριο βάρος σηκώνει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης -περιορίστηκε από τα 900 εκατ. ευρώ του Σεπτεμβρίου στα 100 εκατ. ευρώ τον Οκτώβριο. Με τα νέα δεδομένα, εκτιμάται ότι το τελευταίο δίμηνο του έτους η απαιτούμενη δημοσιονομική παρέμβαση για να σβήσουν οι φωτιές στα τιμολόγια του ρεύματος θα είναι σχεδόν μηδενική.
Ακόμα κι έτσι, τα 2 δισ. ευρώ που είχαν εγγραφεί στον φετινό προϋπολογισμό μετά από δύο συμπληρωματικές παρεμβάσεις, για την κάλυψη των αναγκών επιδότησης των λογαριασμών ηλεκτρικού, έχουν «φαγωθεί», σύμφωνα με πηγές του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Περιθώριο πρόσθετων μέτρων από αυτή την πηγή επομένως για φέτος δεν υπάρχει. Αντίθετα, είναι παραπάνω από πιθανό ο στόχος για πρωτογενές έλλειμμα 1,7% του ΑΕΠ φέτος να αποδειχθεί συντηρητικός καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας είναι παραπάνω από πιθανό να κλείσει πιο κοντά στο 6% παρά στο αναθεωρημένο 5,3%.
Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, η κυβέρνηση φαίνεται να προκρίνει ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές με πρωτογενές έλλειμμα κάτω από το 1,5% του ΑΕΠ, εξασφαλίζοντας έτσι μια καλύτερη αφετηρία για το εκλογικό 2023, όταν προφανής επιθυμία είναι να αξιοποιηθεί για τη στήριξη της κοινωνίας κάθε διαθέσιμο ευρώ, χωρίς να εκπέμπεται μήνυμα αμφισβήτησης του στόχου επιστροφής σε πρωτογενή πλεονάσματα (0,7% του ΑΕΠ).
Ήδη μια «μαγιά» πρόσθετων μέτρων για το 2023 έχει αρχίσει να δημιουργείται. Στον βαθμό όπου οι τιμές του φυσικού αερίου παραμείνουν σχετικά χαμηλά, πόσο μάλλον εάν αποκλιμακωθούν κι άλλο, το 1 δισ. ευρώ του αποθεματικού για τους λογαριασμούς ρεύματος που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους μπορεί να αξιοποιηθεί αλλιώς. Για την ακρίβεια, από το 1 δισ. ευρώ, τα 800 εκατ. ευρώ έχουν μπει στην άκρη για το ρεύμα και τα υπόλοιπα 200 εκατ. ευρώ αφορούν το επίδομα θέρμανσης.
Ο «κουμπαράς» μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω, αν για παράδειγμα η ευρωζώνη γλιτώσει την ύφεση και η Ελλάδα συνεχίσει να αναπτύσσεται με μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη ταχύτητα. Μπορεί, αντίστροφα βεβαίως, να αδειάσει καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται και οι ανατροπές και οι κρίσεις στο διεθνές σκηνικό διαδέχονται τα τελευταία χρόνια η μία την άλλη.