Ο χειμώνας χωρίζει το ελληνικό λιανεμπόριο σε Βορρά και Νότο

Οι ενεργειακές ανάγκες των καταναλωτών, που ποικίλουν ανάλογα με την περιοχή (ορεινές, πεδινές ή νησιωτικές περιοχές) και οι τιμές των προϊόντων αναδεικνύονται σε καταλύτες για την τάση της αγοράς τους επόμενους μήνες. 

Καθώς η ζήτηση αρχίζει να επιβραδύνεται, μετά την άνοδο που προηγήθηκε λόγω τουρισμού, οι λιανέμποροι επιχειρούν να φτιάξουν σχετικά πρώιμα εορταστικό κλίμα ενόψει Black Friday και Χριστουγέννων (π.χ. η Public ανακοίνωσε ότι αρχίζει πρώτη την αντίστροφη μέτρηση, ενώ τα Jumbo τηρούν την παράδοση και τοποθετούν τα χριστουγεννιάτικα καθώς αποσύρουν τα σχολικά είδη). Είναι ζητούμενο ωστόσο αν η κατανάλωση θα επιβεβαιώσει την ανθεκτικότητά της όσο κλιμακώνεται η ενεργειακή κρίση (ιδιωτική κατανάλωση 11% στο β' τρίμηνο, πρόβλεψη για 8,1% το 2022, ΙΟΒΕ).    

Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι η ελληνική αγορά δεν είναι ομοιογενής ως προς τις ανάγκες επιχειρήσεων και καταναλωτών σε ενέργεια και αυτή η ανομοιομορφία προβλέπεται να δώσει πολλές ταχύτητες ενόψει του "δύσκολου χειμώνα". 

Η Βόρεια Ελλάδα ή η Δυτική Μακεδονία, για παράδειγμα, πλήττονται περισσότερο από φαινόμενα παγετού και οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές για μεγαλύτερο διάστημα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, συγκριτικά με περιοχές που χαρακτηρίζονται από καλύτερο κλίμα, όπως η Κρήτη ή η Θεσσαλία, που διαθέτουν επιπλέον πιο εύρωστες τοπικές οικονομίες. Όπως αναφέρουν παράγοντες τοπικών εμπορικών συλλόγων, στις περιοχές με βαρύ χειμώνα τα κόστη των επιχειρήσεων θα επηρεάσουν περισσότερο τις τιμές των προϊόντων και τα εισοδήματα των καταναλωτών θα πιεστούν περισσότερο, μαζί και η αγοραστική τους δύναμη. 

Με βάση αυτό το σενάριο, στον χάρτη του λιανεμπορίου από τη Λαμία και νοτιότερα, δεν προβλέπεται πολύ μεγάλος αντίκτυπος, τουλάχιστον από τα ενεργειακά κόστη, εάν ληφθεί υπόψη ότι η επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης θα συνεχιστεί, οι μισθοί θα αυξηθούν και οι επιχειρήσεις θα σεβαστούν τις "συμφωνίες κυρίων" για συγκράτηση των τιμών. Αυτό είναι ένα καλό σενάριο για την αγορά δεδομένου ότι η καρδιά του ελληνικού εμπορίου χτυπά στην πρωτεύουσα και τα 2/3 της εμπορικής δραστηριότητας γίνεται από τη Λαμία και κάτω, όπως σημειώνει στο Euro2day.gr ο Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Αθήνας (ΕΣΑ) και αντιπρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GR.EC.A).

Οι τιμές

Εν τω μεταξύ, καθώς ενισχύεται η αβεβαιότητα στο οικονομικό περιβάλλον οι καταναλωτές εστιάζουν ολοένα περισσότερο στις τιμές των προϊόντων. Φορείς του εμπορίου σημειώνουν ότι παρατηρείται μεν μια πίεση στο καλάθι του supermarket αλλά η εικόνα είναι λίγο διαφορετική σε ορισμένους άλλους κλάδους, εκτός τροφίμων, όπου σημειώνεται μεν αποκλιμάκωση της ζήτησης από τον Σεπτέμβριο, διατηρείται ωστόσο εμπορική κίνηση στα καταστήματα. Το γεγονός, που επιβεβαιώνεται κυρίως από επιχειρηματίες του ευρύτερου κλάδου ένδυσης και εποχιακών ειδών, που ευνοήθηκαν από τον τουρισμό, αποδίδεται και στην περιορισμένη αύξηση τιμών στους συγκεκριμένους κλάδους, αντίθετα με ό,τι παρατηρείται π.χ. σε τρόφιμα, καύσιμα κ.ο.κ.. 

Είναι άλλωστε ενδεικτικά τα στοιχεία του δείκτη Πωλήσεων Λιανικής του ΕΣΑ σε συνεργασία με την ΕΛΣΤΑΤ (χωρίς τους κλάδους τροφίμων, οχημάτων και καυσίμων) που αποτυπώνουν μια διαχρονικά ανεξάρτητη πορεία των τιμών στις εμπορικές επιχειρήσεις συγκριτικά με άλλους κλάδους που επιβαρύνουν το καλάθι του πληθωρισμού.

Έτσι, με βάση τα πρόσφατα στοιχεία, ο ετήσιος πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο ενισχύθηκε κατά 12%, όμως τα είδη ένδυσης εμφάνισαν αύξηση 3,5% σε ετήσια βάση, έναντι 13,5% των τροφίμων και 9,1% του κλάδου φιλοξενίας/εστίασης. Σε μηνιαία βάση, τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Αύγουστο, η ένδυση επιβάρυνε το καλάθι του πληθωρισμού με αύξηση 41,4% αλλά αυτό οφείλεται στην επαναφορά των τιμών στα επίπεδα πριν από τις θερινές εκπτώσεις.

"Απορροφούμε μεγάλο μέρος των αυξήσεων σε πρώτες ύλες και μεταφορικά παρά τις προκλήσεις" τονίζει ο κ. Σαββίδης, που εμφανίζεται αισιόδοξος για την πορεία της αγοράς θεωρώντας υπερεκτιμημένη τη συζήτηση γύρω από τις επιπτώσεις της επερχόμενης ύφεσης στην Ευρώπη.