Καταθετικά επιτόκια: Ερχεται άνοδος με το... σταγονόμετρο

Σε άνοδο των καταθετικών επιτοκίων εκτιμάται ότι θα οδηγήσει η κίνηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει το Euribor κατά 75 μονάδες βάσης (στο 1,25%), χωρίς ωστόσο αυτή να αναμένεται ότι θα λάβει σημαντικές διαστάσεις τουλάχιστον με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα.

Τα καταθετικά επιτόκια ακολουθούν εδώ και πολλά χρόνια συνεχώς πτωτική πορεία. Ειδικότερα, κατά την περίοδο των capital controls οι τράπεζες δεν είχαν κανένα λόγο να προχωρήσουν σε πόλεμο επιτοκίων καθώς εναλλακτικές επιλογές δεν υπήρχαν για τους αποταμιευτές. Στη συνέχεια, όταν ακολούθησε η περίοδος των αρνητικών επιτοκίων στην Ευρώπη, αναπόφευκτα είδαμε την διεθνή πτωτική τάση να μεταφέρεται και στη χώρα μας.

Η ουσία είναι πως τα τρέχοντα επιτόκια υπολείπονται του 0,05% και μάλιστα αυτά αφορούν τις μεγάλου ύψους προθεσμιακές καταθέσεις. Η κατάσταση αυτή αναμένεται να διαφοροποιηθεί κατά τους επόμενους μήνες, πλην όμως στελέχη της αγοράς κρατούν πολύ χαμηλά τον πήχη.

Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, με βάση τα τρέχοντα δεδομένα , τα επιτόκια δεν θα ανεβούν σημαντικά και σε κάθε περίπτωση οι αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων θα κινηθούν πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο του Euribor.

«Όταν το Euribor ήταν αρνητικό, οι προθεσμιακοί καταθέτες απολάμβαναν θετικές αποδόσεις, έστω και οριακές. Με την ίδια λογική, τώρα δεν μπορεί να περιμένουν να δουν το ύψος του επιτοκίου τους στο επίπεδο του Euribor. Το πιθανότερο είναι να προκύψει κάποια κινητικότητα ουσιαστικά μόνο στους προθεσμιακούς λογαριασμούς.

Η ουσία είναι πως τα καταθετικά επιτόκια θα συνεχίσουν να κυμαίνονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, όταν ο πληθωρισμός ανέρχεται σήμερα σε διψήφια επίπεδα και πιθανολογείται ότι τον προσεχή Δεκέμβριο θα κλείσει γύρω στο 8%-9% αν δεν συμβεί κάποια νέα αρνητική εξέλιξη στο ενεργειακό μέτωπο. Με άλλα λόγια, όλα δείχνουν ότι οι μεγάλες απώλειες των καταθετών σε ότι αφορά την πραγματική αξία των αποταμιεύσεών τους θα συνεχιστεί και μέσα στο 2023» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Πέραν αυτού, οι τράπεζες δεν αντιμετωπίζουν ζητήματα ρευστότητας καθώς ο δείκτης χορηγήσεων προς καταθέσεις υπολείπεται κατά πολύ του 100%, ενώ από την αρχή της πανδημίας έως και τα τέλη του φετινού Ιουλίου οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν αυξηθεί κατά περίπου 21 δισ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά, εξ’ αιτίας της ανόδου των επιτοκίων, σε πτώση έχουν υποχρεωθεί οι τιμές των εταιρικών ομολόγων, μεταξύ των οποίων και εκείνων που διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε υποαξίες όσους τα απέκτησαν κατά την ημερομηνία έκδοσής τους, ωστόσο προσφέρει υψηλότερες και αξιοσημείωτες αποδόσεις σε αυτούς που τοποθετούνται στα τρέχοντα επίπεδα.

Χαρακτηριστικό είναι ότι τα εταιρικά ομόλογα χρηματοοικονομικά υγιών και αξιόπιστων Ομίλων διάρκειας πέντε ή επτά ετών που εκδόθηκαν με κουπόνι μεταξύ του 2% και του 3% διαπραγματεύονται αυτή την περίοδο στο ΧΑ μεταξύ του «90» και του «95» δηλαδή 5% έως 10% χαμηλότερα από την αρχική τους τιμή.

Ειδικότερα, το κλείσιμο της 8ης Σεπτεμβρίου βρήκε τις τιμές των ομολόγων της ElvalHalcor στο 91,38, της Motor Oil 91,367, της Noval στο 91,38, του ΟΠΑΠ στο 95,81, της Premia Properties στο 89,53 και της δεύτερης έκδοσης της ναυτιλιακής CPLP που εκδόθηκε τον Ιούλιο με υψηλότερο κουπόνι στο 97,81.

Οι τρέχουσες τιμές των εταιρικών ομολόγων οδηγούν συχνά σε μέσες ετήσιες αποδόσεις (yields) που προσεγγίζουν το 4% ή και το 5% για τέσσερα έως επτά έτη, όταν η απόδοση του δεκαετούς ελληνικού κρατικού ομολόγου βρίσκεται λίγο πάνω από το 4%.