Κόντρα στην αβεβαιότητα και την ακρίβεια που πλήττει την αγορά, η κίνηση στις μεγάλες εμπορικές πιάτσες και στα malls ανακάμπτει σταδιακά, με την αλλαγή ψυχολογίας να αποδίδεται κυρίως στον καλοκαιρινό καιρό και στην κατάργηση της μάσκας και λιγότερο στον τουρισμό, που συνεισφέρει μεν αλλά δεν έχει ακόμη ξεκάθαρο αποτύπωμα.
Επιχειρηματίες που διαχειρίζονται αλυσίδες με πανελλαδική παρουσία αναφέρουν θετικές επιδόσεις ήδη από τον Μάιο, με τζίρους πάνω από το 2019 και με τις πωλήσεις του Ιουνίου να διατηρούν το θετικό τέμπο. Όπως περιγράφουν, εμπορικά καταστήματα, ειδικά σε μεγάλα malls, γίνονται πάλι προορισμός επιλογής για καταναλωτές που αναζητούν ολοκληρωμένη εμπειρία αγορών.
Αν και η αγορά στο σύνολό της απέχει από το καταναλωτικό κλίμα του 2019, σταδιακά επιστρέφουν παλιές συνήθειες και η επισκεψιμότητα ενισχύεται στα δημοφιλή εμπορικά κέντρα της πόλης όπως π.χ. Golden Hall, The Mall Athens, River West, σε περιφερειακά όπως Smart Park και McArthurGlen που είναι ανοιχτά και τις Κυριακές, αλλά και εμπορικές πιάτσες σε επαρχιακές πόλεις και νησιά.
Επιπλέον, τα πολυκαταστήματα και οι boutique μεγάλων οίκων προσελκύουν μερίδα ξένων επισκεπτών τόσο σε πιάτσες μεγάλων αστικών κέντρων, όπως η Βουκουρεστίου στην Αθήνα, όσο και στα δημοφιλή νησιά.
Η αύξηση της επισκεψιμότητας συνοδεύεται από ανάλογη βελτίωση των τζίρων, τουλάχιστον για τα ισχυρά σήματα της αγοράς, και αποδίδεται από τους επιχειρηματίες -κατά κύριο λόγο- στην αλλαγή ψυχολογίας. Όπως εξηγούν, έχει φύγει ο φόβος μετά από δύο χρόνια περιορισμών και οι πολίτες απελευθερώνονται, τάση που δεν επηρεάζεται από την αβεβαιότητα που φέρνει ο πληθωρισμός, η ακρίβεια, η επικείμενη αύξηση των επιτοκίων κ.ο.κ. Αυτή η τάση επιβεβαιώνεται και με την αυξημένη κίνηση στους δρόμους, τις μεγάλες εξόδους τα Σαββατοκύριακα και εν μέρει τις υψηλές πληρότητες σε ξενοδοχεία και καταλύματα σε πολλές τουριστικές περιοχές από την πρώιμη καλοκαιρινή σεζόν.
Μικρές οι μεταβολές στις τιμές
Η αγορά του λιανεμπορίου -και ειδικά καταστήματα από τους κλάδους εστίασης και ευρύτερα ένδυσης- τείνει σε μια φάση κανονικότητας για λίγους μήνες, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς. Εξάλλου, παρά την ακρίβεια, από το καλάθι του super market μέχρι το ηλεκτρικό ρεύμα και τα μεταφορικά, στα είδη ένδυσης-υπόδησης και στις υπηρεσίες εστίασης, οι επιχειρήσεις έχουν απορροφήσει μεγάλο μέρος των αυξήσεων και οι τιμές για τον καταναλωτή δεν έχουν υποστεί μεγάλες μεταβολές. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ για τον Μάιο, μεσοσταθμικά η αύξηση τιμών στην κατηγορία ένδυση-υπόδηση είναι της τάξης του 5,6% συγκριτικά με τον Μάιο του 2021 και στα εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία είναι 4,1%. Την ίδια στιγμή βέβαια, οι αυξήσεις σε φυσικό αέριο, ηλεκτρισμό και καύσιμα ξεπερνούν τα 172%, 80% και 36% αντίστοιχα, εξανεμίζοντας σημαντικό μέρος των διαθεσίμων. Κάποια στήριξη της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών προσφέρουν τα μέτρα της κυβέρνησης και τα επιδόματα.
Οι προκλήσεις για τις μικρές επιχειρήσεις
Πάντως θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ελατήριο της ζήτησης δεν έχει ενεργοποιηθεί σε όλο το φάσμα της αγοράς και πολλοί μικροί παίκτες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Όσοι διαθέτουν ικανοποιητική ρευστότητα είναι σε καλύτερη θέση για να διαχειριστούν την ασταθή ζήτηση. Πολλοί άλλοι με συσσωρευμένες υποχρεώσεις βρίσκονται εκτεθειμένοι, ενώ μερίδα της αγοράς αφήνει πίσω πληρωμές προσφεύγοντας σε 12μηνες ρυθμίσεις, όπως π.χ. με τον ΦΠΑ, για να καλύψει ανάγκες σε νέο εμπόρευμα, δεδομένου ότι ο φόβος για τις οικονομικές εξελίξεις απέτρεψε πολλούς επαγγελματίες από μεγάλες παραγγελίες στην αρχή της σεζόν.
Επιπλέον, καταστηματάρχες στο κέντρο της Αθήνας, που ανακτά την προ πανδημίας ζωντάνια του λόγω της τουριστικής κίνησης, αναφέρουν ότι η κατανάλωση είναι επιλεκτική και κατευθύνεται κυρίως σε ορισμένα εστιατόρια, ταβέρνες και χώρους διασκέδασης και λιγότερο σε μεμονωμένα εμπορικά καταστήματα. Το ίδιο ισχύει σε πολλά νησιά, όπου οι επιχειρηματίες με καταστήματα σε τουριστικές αγορές, π.χ. κοντά σε αξιοθέατα, δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν τις τάσεις, δεδομένου ότι η τουριστική κίνηση, αν και θυμίζει εποχές 2019 σε πολλές περιπτώσεις, δεν συνοδεύεται προς το παρόν με αξιόλογα ψώνια από τους παραθεριστές.