Εως και μισός φόρος για επιχειρήσεις που συγχωνεύονται

Μείωση φόρου από το 22% στο 15,5% για έως και εννέα χρόνια σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες οι οποίοι θα προχωρήσουν σε συγχώνευση, δημιουργώντας νέα εταιρικά σχήματα με περισσότερους από εννέα εργαζόμενους, προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, το οποίο θέτει τον πήχη του φορολογικού συντελεστή ακόμα χαμηλότερα, στο 11%, στην περίπτωση συγχωνεύσεων αγροτικών επιχειρηματικών σχηματισμών.

Με τη συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων να είναι μικρές και πολύ μικρές, στόχος του νομοσχεδίου είναι ο επιχειρηματικός μετασχηματισμός με διεύρυνση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων, με παράλληλη αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειάς τους. Το κίνητρο είναι ισχυρό. Μικρότερος φόρος εισοδήματος κατά 30% ή και 50% (για τους αγρότες) σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες από δικηγόρους κα μηχανικούς έως λογιστές και αρχιτέκτονες που θα επιλέξουν επιχειρηματικές συμπράξεις με τουλάχιστον πενταετή ορίζοντα, εφόσον πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Με τα σημερινά δεδομένα, ο φορολογικός συντελεστής 22% μειώνεται αντίστοιχα σε 15,5% και 11%.
Στόχος των κινήτρων είναι, όπως αναφέρεται, η δημιουργία ενός σύγχρονου και σταθερού θεσμικού πλαισίου που προωθεί και δίνει ουσιαστικά κίνητρα στους μετασχηματισμούς και στις συνεργασίες των επιχειρήσεων, οι οποίες, με τη σειρά τους, θα γίνουν περισσότερο εξωστρεφείς και θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητά τους, ενισχύοντας τις θέσεις απασχόλησης.

Στις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου υπό τον τίτλο «Κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων, μέσω συνεργασιών και εταιρικών μετασχηματισμών» προβλέπεται:

1. Απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των κερδών κατά 30% για 9 έτη στη νέα εταιρεία που προκύπτει, σε κάθε συνεργαζόμενο πρόσωπο στην περίπτωση συνεργασίας προσώπων, ή στη νέα εταιρεία σε περίπτωση εισφοράς ατομικής επιχείρησης σε οποιασδήποτε μορφής εταιρεία. Η απαλλαγή παρέχεται από το επόμενο έτος της ημερομηνίας ολοκλήρωσης του μετασχηματισμού εταιρειών οποιασδήποτε μορφής ή της ημερομηνίας πραγματοποίησης εισφοράς ατομικής επιχείρησης σε οποιασδήποτε μορφής εταιρεία ή της ημερομηνίας έναρξης της οποιασδήποτε μορφής συνεργασίας.
2. Ειδικά για τα φυσικά πρόσωπα, κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, ο φόρος εισοδήματος μειώνεται κατά 50% επί των κερδών, τα οποία προκύπτουν από την άσκηση ατομικής αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, με βάση τη φορολογική νομοθεσία, υπό προϋποθέσεις.
3. Επιπρόσθετα, ως κίνητρο μετασχηματισμού λειτουργεί και η διάταξη η οποία προβλέπει ότι κατά τη μεταγραφή ή την εγγραφή των σχετικών πράξεων μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων στα δημόσια βιβλία καταβάλλεται μόνο η αμοιβή των πάγιων δικαιωμάτων εμμίσθων ή αμίσθων Υποθηκοφυλάκων και Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων, ποσού ύψους 300 ευρώ, ενώ αποκλείεται οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση, αμοιβή, κ.λπ.
4. Το μέγιστο όφελος για τις συγχωνευόμενες επιχειρήσεις ή στην περίπτωση συνένωσης ατομικών, μπορεί να ανέλθει έως τις 500.000 ευρώ, ενώ για συνεργασία προσώπων φτάνει έως 125.000 ευρώ για καθένα από τα συνεργαζόμενα πρόσωπα σε ορίζοντα εννέα ετών.
5. Παρέχεται η δυνατότητα μεταφοράς των ζημιών των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων στον ισολογισμό της νέας επιχείρησης και η δυνατότητα φορολογικού συμψηφισμού αυτών με τα κέρδη της νέας επιχείρησης, απαλλάσσεται η νέα επιχείρηση από την καταβολή φόρου εισοδήματος που προκύπτει από την υπεραξία μεταβίβασης στοιχείων του ενεργητικού της σε τρίτο, καταργείται ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου, αναγνωρίζεται έκπτωση των δαπανών που πραγματοποιούνται για την απόκτηση τίτλων στην περίπτωση εξαγοράς επιχείρησης και προβλέπεται η δυνατότητα μεταβίβασης των διοικητικών αδειών κάθε είδους, συμπεριλαμβανομένων των προσωποπαγών αδειών, στην περίπτωση μετασχηματισμού επιχείρησης.

Οι προϋποθέσεις

Προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για τη μείωση των φορολογικών υποχρεώσεων, το νομοσχέδιο ορίζει τι νοείται ως «συνεργασία» με μια σειρά αθροιστικών προϋποθέσεων. Συγκεκριμένα θα πρέπει να:

• δημιουργείται δυνάμει οποιασδήποτε μορφής σύμβασης ή συμφωνίας μεταξύ μη συνδεδεμένων προσώπων, δυνάμει της ίδρυσης οποιασδήποτε μορφής νομικού προσώπου ή άλλης νομικής οντότητας από δύο ή περισσότερα πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων των κοινοπραξιών, των συνεταιρισμών, των οργανώσεων ή των ομάδων παραγωγών ανεξαρτήτως νομικής μορφής ή με αντικείμενο τη συμβολαιακή γεωργία ή τη σύμβαση δικαιόχρησης (franchising),
• έχει σκοπό την από κοινού προώθηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των συνεργαζόμενων εταιρειών ή προσώπων,
• διαρκεί για τουλάχιστον πέντε έτη από την ημερομηνία σύναψης της συμφωνίας ή ίδρυσης του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, και
• ο συνολικός μέσος κύκλος εργασιών των εταιρειών που μετέχουν σε αυτή, λαμβάνοντας υπόψη την προηγούμενη τριετία, είναι τουλάχιστον ίσος με ποσοστό 150% του κύκλου εργασιών της εταιρείας με τον μεγαλύτερο, μεταξύ των συνεργαζόμενων εταιρειών, μέσο κύκλο εργασιών της τελευταίας τριετίας.
• Επιπλέον ο μέσος κύκλος εργασιών στους μετασχηματισμούς επιχειρήσεων, προκειμένου να πάρουν τη φορολογική έκπτωση του 30% πρέπει να είναι τουλάχιστον 150% του κύκλου εργασιών της μεγαλύτερης εξ αυτών και επιπρόσθετα ο κύκλος εργασιών της νέας εταιρείας, δηλαδή το άθροισμα του κύκλου εργασιών των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων, να είναι ίσος ή μεγαλύτερος των 450.000 ευρώ.
• Στην περίπτωση συνεργασίας προσώπων, η έκπτωση παρέχεται αν ιδρύεται νέο νομικό πρόσωπο ή άλλη νομική οντότητα, όπου το καθένα από τα συνεργαζόμενα πρόσωπα συνεισφέρει τουλάχιστον 10% του εταιρικού κεφαλαίου του νέου νομικού προσώπου.
• Στην περίπτωση μετατροπής ατομικής επιχείρησης σε προσωπική εταιρεία ή σε οποιασδήποτε άλλης μορφής εταιρεία ή σε περίπτωση συνένωσης ατομικών επιχειρήσεων με σκοπό τη δημιουργία νομικού προσώπου, το κίνητρο δίνεται εφόσον η ατομική επιχείρηση έχει ιδρυθεί τουλάχιστον προ τριετίας, η νέα εταιρεία τηρεί λογιστικά αρχεία με το διπλογραφικό σύστημα και -σε περίπτωση συνένωσης περισσότερων ατομικών επιχειρήσεων-, ο κύκλος εργασιών της νέας εταιρείας είναι μεγαλύτερος από το 150% του κύκλου εργασιών της μεγαλύτερης ατομικής επιχείρησης.