Ερχονται ανατροπές στην ταχυδρομική αγορά

Το καθεστώς πλήρους απελευθέρωσης της ταχυδρομικής αγοράς επιφέρει σημαντικές αλλαγές σε πολλά βασικά ζητήματα που αφορούν στην  αδειοδότηση των εταιρειών αλλά και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των καταναλωτών.

Η ΕΕΤΤ ήδη προχώρησε στη συγκρότηση ομάδων εργασίας για την επικαιροποίηση των Κανονισμών Ειδικών και Γενικών Αδειών, καθώς και των συναφών όρων που αφορούν στην Παροχή Ταχυδρομικών Υπηρεσιών.

Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην απόφαση, οι κανονισμοί ΕΕΤΤ που ρυθμίζουν ζητήματα γενικών και ειδικών αδειών ταχυδρομικής αγοράς, σε καθεστώς πλήρους απελευθέρωσης, εκδόθηκαν το 2013, μετά την έκδοση και εφαρμογή του ν. 4053/2012. Πλην, όμως, έκτοτε, έχουν μεταβληθεί τα δεδομένα της συγκεκριμένης αγοράς, καθόσον, ιδίως:

α) έχουν διαμορφωθεί νέες τάσεις και προκλήσεις, λόγω της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου, της προόδου των τεχνολογικών εξελίξεων και της διαμόρφωσης νέων αναγκών των χρηστών, τόσο σε αστικές όσο και αγροτικές περιοχές,

β) έχει αναπτυχθεί ο ανταγωνισμός και

γ) υπάρχει ανάγκη για φιλικότερη προς το περιβάλλον διανομή δεμάτων.

Στο πλαίσιο αυτό η ΕΕΤΤ πρέπει να επανεξετάσει τα προβλεπόμενα στους ως άνω Κανονισμούς, ώστε να ενισχύσει, μεταξύ άλλων,

• την ανάπτυξη δικτύων αυτοματοποιημένων θυρίδων,
• τα δικαιώματα του παραλήπτη, λόγω της ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου,
• την ανέπαφη επίδοση αντικειμένων, καθώς και
• να επαναπροσδιορίσει τους όρους ταυτοποίησης του αποστολέα και τις υποχρεώσεις των μελών δικτύου.

Παράλληλα η ΕΕΤΤ έχει θέσει, από το 2019, σε λειτουργία τη νέα εφαρμογή πληροφορικής «Μητρώο Επιχειρήσεων και Αδειών», βάσει της οποίας έχει διαφοροποιηθεί η διαδικασία αίτησης, σχετικά με τη λήψη και την τροποποίηση άδειας παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών. Επίσης, έχει εισαγάγει τη λειτουργία «αναστολής» της άδειας, διαδικασίες, οι οποίες αμφότερες δεν περιγράφονται στα κείμενα των ισχυόντων Κανονισμών Αδειοδότησης. Ως εκ τούτου, καθίσταται αναγκαία η τροποποίηση των κανονισμών, ώστε να περιγράφονται, ορθά και πλήρως, οι όροι και οι διαδικασίες αδειοδότησης.

Επιπλέον, είναι σε εξέλιξη η συνεργασία της ΕΕΤΤ με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), γεγονός το οποίο αναμένεται να τροποποιήσει σημαντικά τα απαιτούμενα δικαιολογητικά των υποψηφίων, αλλά και των υφιστάμενων υπόχρεων παρόχων, με το σκεπτικό ότι είναι ευκταία η μείωση του διοικητικού φορτίου για τον διοικούμενο, καθώς η ίδια πληροφορία λαμβάνεται απευθείας από άλλο φορέα του Δημοσίου. Επίσης, μια κοινή προσέγγιση των υποχρεώσεων των παρόχων, όπου είναι εφικτό, στις αγορές που εποπτεύει η ΕΕΤΤ είναι καλή πρακτική, καθώς μπορεί να ευθυγραμμίσει τις ροές διοικητικής λειτουργίας, απελευθερώνοντας κρίσιμους πόρους για την Υπηρεσία.

Μάλιστα για την αποτύπωση της νέας πραγματικότητας στην ταχυδρομική αγορά, η ΕΕΤΤ διεξάγει το έργο «Μελέτη για την ανάπτυξη της ταχυδρομικής αγοράς, νέες τάσεις και προοπτικές», μέσω Αναδόχου, το οποίο βαίνει προς ολοκλήρωση. Αντικείμενο του έργου είναι η διεξαγωγή μελέτης για την ποσοτική-ποιοτική ανάλυση της ελληνικής ταχυδρομικής αγοράς, την παρουσίαση των τάσεων αυτής και του ανταγωνισμού, τη σύγκριση ευρωπαϊκών πρακτικών (σημεία σύγκλισης ή απόκλισης, προτάσεις για μείωση των πιθανών κενών και πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του πλαισίου παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών της ΕΕΤΤ σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο), καθώς και την υποβολή προτάσεων ανάπτυξης της αγοράς.

Την ίδια στιγμή, η ΕΕΤΤ έχει γίνει αποδέκτης πλήθους ερωτημάτων και καταγγελιών για διάφορα θέματα, σχετικά με τη λειτουργία της ταχυδρομικής αγοράς, τα οποία πρέπει να λάβει υπόψη της, κατά την αναθεώρηση των Κανονισμών, με στόχο τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της ταχυδρομικής αγοράς. Ειδικότερα, αναφορικά με την εξυπηρέτηση και την εξέταση αιτημάτων καταναλωτών, πρέπει να εξασφαλίζεται η ποιοτική εξυπηρέτηση των πελατών και η εφαρμογή απλών και ταχέων διαδικασιών εξέτασης αιτημάτων ή παραπόνων. Κεντρικό σημείο των ανωτέρω αποτελεί και η αποδοτικότερη περιγραφή του πλαισίου αποζημιώσεων. Για τον λόγο αυτό  είναι απαραίτητη η συμμετοχή, στο έργο της επικαιροποίησης των Κανονισμών, στελεχών του Τμήματος Εποπτείας και Ελέγχου Ταχυδρομικού Τομέα και Προστασίας Καταναλωτών, καθώς και δικηγόρων, στελεχών της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών της ΕΕΤΤ.

Παράλληλα ο αλματώδης ρυθμός ανάπτυξης των ηλεκτρονικών αγορών, ως συνέπεια των περιοριστικών μέτρων μετακίνησης και λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων, για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19, έχουν οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης των ταχυδρομικών υπηρεσιών και δη αυτών που εμπίπτουν στη γενική άδεια.

Στο πλαίσιο αυτό, διαπιστώθηκε ότι θα πρέπει να επαναπροσδιορισθούν, μεταξύ άλλων, και:

• οι διαδικασίες παραλαβής και επίδοσης ταχυδρομικών αντικειμένων ταχυμεταφορών, καθόσον, κατά τη διάρκεια των περιόδων περιορισμού μετακινήσεων, παρουσιάσθηκε ανάγκη να επιτραπεί η κατ’ εξαίρεση επίδοση ταχυδρομικών αντικειμένων χωρίς υπογραφή παραλήπτη, με σκοπό την προληπτική προστασία της δημόσιας υγείας,
• το περιεχόμενο των ατομικών συμβάσεων που καταρτίζονται μεταξύ ταχυδρομικών επιχειρήσεων και καταναλωτών,
• θέματα, σχετικά με την εγκατάσταση και λειτουργία αυτόματων μηχανημάτων παράδοσης ταχυδρομικών αντικειμένων («postal lockers»),
• μέτρα για την ασφάλεια των ταχυδρομικών μεταφορών,
• οι περιστάσεις και οι συνθήκες κατ’ αποκοπής αποζημιώσεων των χρηστών ταχυδρομικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τις νεότερες εξελίξεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό πεδίο.

Δεν είναι τυχαίο ότι η ΕΕΤΤ συμμετέχει, δια εκπροσώπων της, στην Ομάδα Εργασίας για την εποπτεία του ηλεκτρονικού εμπορίου, αντικείμενο της οποίας είναι, μεταξύ άλλων, η αποτελεσματική εποπτεία του ηλεκτρονικού εμπορίου, η επίλυση των πολυάριθμων και ποικίλων προβλημάτων, τα οποία όλες οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες αντιμετωπίζουν, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Τέλος, αποτελεί ρυθμιστική πρακτική της Ε.Ε., η τακτική αξιολόγηση και επικαιροποίηση του κανονιστικού πλαισίου, ώστε αυτό να ανταποκρίνεται στις νέες, κάθε φορά, ανάγκες των χρηστών, των παρόχων και να επιτρέπει τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών.

Όπως καταλήγει η Επιτροπή, καθίσταται αναγκαίο στελέχη της ΕΕΤΤ με άριστη γνώση του ρυθμιστικού πλαισίου και κατανόηση των πρακτικών που έχουν υιοθετηθεί σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. επί του αντικειμένου, να απασχοληθούν άμεσα στην επικαιροποίηση της δευτερογενούς νομοθεσίας για τους κανονισμούς Γενικών και Ειδικών Αδειών για την Παροχή Ταχυδρομικών Υπηρεσιών.

Στο πλαίσιο αυτό συστήνονται ομάδες εργασίας που θα κληθούν να προχωρήσουν στη σύνταξη πρότασης αλλαγής των κανονισμών, συμπεριλαμβάνοντας τις αλλαγές που θα προτείνει η μελέτη μετά από αξιολόγηση. Τα τελικά κείμενα θα τεθούν σε διαβούλευση, με στόχο μέσα στο 2022 να αλλάξουν τα πάντα στην ταχυδρομική αγορά.