H κατανομή των επενδύσεων των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) της 31ης Δεκεμβρίου του 2021 που δημοσιεύτηκε πρόσφατα παρουσιάζει για μια ακόμη φορά τη διαρθρωτική αδυναμία της ελληνικής κεφαλαιαγοράς να απορροφά μεγάλο ποσοστό των υπάρχοντων πόρων, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο κομμάτι αυτών να τοποθετείται σε περιουσιακά στοιχεία του εξωτερικού.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του πρώτου παρατιθέμενου πίνακα, μόνο το 35% των χρεογράφων (κρατικά και εταιρικά ομόλογα, έντοκα γραμμάτια), το 7% των αμοιβαίων κεφαλαίων και το 25,5% των μετοχών αφορούσαν τίτλους του εσωτερικού. Η εικόνα αυτή δεν είναι σημαντικά διαφοροποιημένη από αυτή προηγούμενων τριμήνων και ετών.
Επίσης, σε τίτλους του εξωτερικού είναι τοποθετημένο περίπου το 60% των επενδύσεων των εγχώριων ασφαλιστικών εταιρειών (βλέπε στοιχεία δεύτερου παρατιθέμενου πίνακα), ενώ κατά κύριο λόγο σε επενδύσεις εξωτερικού κατευθύνθηκαν και οι εισροές στα αμοιβαία κεφάλαια των ελληνικών ΑΕΔΑΚ μέσα στο 2021.
Σχολιάζοντας το γεγονός, γνωστός υφυπουργός απάντησε πως δεν είναι δουλειά της κυβέρνησης να αποφασίζει για το πώς τα ΤΕΑ και οι ασφαλιστικές εταιρείες θα διαχειριστούν τα κεφάλαιά τους, ενώ υψηλόβαθμο στέλεχος της εγχώριας κεφαλαιαγοράς σημείωσε: «Ας μην ξεχνάμε ότι η ελληνική οικονομία προέρχεται από μια πολύ δύσκολη δωδεκαετία. Μόλις πριν λίγα χρόνια είχαν επιβληθεί capital controls, ενώ σήμερα είμαστε η μόνη χώρα της Ευρωζώνης χωρίς επενδυτική βαθμίδα. Το ποσοστό συμμετοχής των ελληνικών επενδύσεων θα αυξάνεται στον βαθμό που η οικονομία μας θα αναπτύσσεται και τα εγχώρια assets θα γίνονται περισσότερα σε αριθμό και ελκυστικότερα σε ό,τι αφορά τη σχέση κινδύνου-απόδοσής τους. Η λήψη επενδυτικής βαθμίδας θα λειτουργήσει, αναμφίβολα, θετικά. Σε κάθε περίπτωση πάντως, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τα χαρτοφυλάκια των ΤΕΑ θα πρέπει να διακρίνονται και για τη γεωγραφική τους διαφοροποίηση, καθώς πρωταρχικός τους στόχος είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων των ασφαλισμένων τους».
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου έχει αναφερθεί κατ’ επανάληψη στην ανάγκη διαλόγου μεταξύ κυβέρνησης και ασφαλιστικών εταιρειών, προκειμένου να δημιουργηθούν προϊόντα (π.χ. αναπτυξιακά ομόλογα, για τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων projects χαμηλού ρίσκου) μέσω των οποίων θα μπορούσαν να επενδυθούν παραγωγικά στην Ελλάδα κάποια δισεκατομμύρια ευρώ που σήμερα λιμνάζουν σε ομόλογα χωρών της Δυτικής και της Βόρειας Ευρώπης.
Παράγοντας από τον χώρο των ΤΕΑ σημείωσε πως θα μπορούσαν να υπάρξουν μελλοντικά τοποθετήσεις σε κερδοφόρες μακροχρόνιες δραστηριότητες, αναφέροντας το παράδειγμα του αεροδρομίου της Αθήνας, το οποίο διαχειρίζεται εταιρεία με μέτοχο ένα επαγγελματικό ταμείο του εξωτερικού.
Σε κάθε περίπτωση, τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης έχουν καταφέρει κατά την τελευταία δεκαετία να αποφέρουν ικανοποιητικές αποδόσεις προς όφελος των μελών τους και μάλιστα σε μια εποχή μηδενικών τραπεζικών επιτοκίων. Πέραν αυτού, οι εργαζόμενοι-μέλη των ΤΕΑ ωφελήθηκαν και για δύο ακόμη λόγους: Πρώτον, από τις χρηματικές συνεισφορές των εργοδοτών τους και δεύτερον, από τα υπάρχοντα φορολογικά κίνητρα.