Αίρεται με τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών, που κατατέθηκε χθες το βράδυ, το τελευταίο εμπόδιο για την τυπική εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών και τη διανομή μερίσματος, όταν οι διοικήσεις λάβουν το σχετικό… νεύμα από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM).
Η τροπολογία αφορά σε όλες τις επιχειρήσεις και προβλέπει ότι η διαφορά που προκύπτει από την έκδοση μετοχών σε τιμή ανώτερη του αρτίου (υπέρ το άρτιο) μπορεί, πέραν της υφιστάμενης δυνατότητας κεφαλαιοποίησης, να συμψηφιστεί προς απόσβεση ζημιών της εταιρείας, μετά από απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων.
Επιτρέπει, δηλαδή, τον απευθείας συμψηφισμό συσσωρευμένων ζημιών με το υπέρ το άρτιο κεφάλαιο, απαλλάσσοντας τις εταιρείες από την υποχρέωση πρώτα να κεφαλαιοποιήσουν τα σχετικά ποσά, καταβάλλοντας φόρο συγκέντρωσης ύψους 5% και εν συνεχεία να τα συμψηφίσουν με ζημιές.
Για τις τράπεζες, η ψήφιση της παραπάνω ρύθμισης είναι απαραίτητη καθώς έχουν συσσωρεύσει, ως απόρροια της υπερδεκαετούς κρίσης, τεράστιες ζημιές, ενώ από την άλλη, λόγω των συνεχών ανακεφαλαιοποιήσεων, διαθέτουν ακόμη υψηλότερα ποσά στο υπέρ το άρτιο. Ταυτόχρονα, εξαιτίας των ζημιογόνων χρήσεων δεν διαθέτουν σημαντικά φορολογημένα αποθεματικά, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για συμψηφισμό.
Με τον απευθείας συμψηφισμό του υπέρ το άρτιο, οι ισολογισμοί θα «καθαρίσουν», αποτυπώνοντας εναργέστερα τη σημερινή εικόνα και θα αρθεί ένα κρίσιμο εμπόδιο για τη διανομή μερισμάτων, εφόσον επιτευχθούν οι διακηρυγμένοι στόχοι κερδοφορίας και δοθεί το πράσινο φως από τον επόπτη.
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι εφόσον η διάταξη ψηφισθεί από τη Βουλή, όλες οι συστημικές τράπεζες θα βάλουν στην ατζέντα των τακτικών ή έκτακτων γενικών συνελεύσεων θέμα συμψηφισμού συσσωρευμένων ζημιών από το υπέρ το άρτιο.
Στα 51 δισ. ευρώ τα ποσά στο υπέρ το άρτιο - Ζημιές άνω των 35 δισ.
Με βάση τα στοιχεία της 30/9/2021 (σ.σ. ισολογισμοί χρήσης 2021 δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί), οι τέσσερις συστημικές τράπεζες διαθέτουν στο υπέρ το άρτιο ποσό ελαφρώς υψηλότερο των 51 δισ. ευρώ και συσσωρευμένες ζημιές σχεδόν 35 δισ. ευρώ, οι οποίες στο τέλος του 2021 θα είναι υψηλότερες καθώς Πειραιώς και Alpha ενέγραψαν πρόσθετες ζημιές λόγω της εξυγίανσης του ισολογισμού τους.
Για παράδειγμα, στην Εθνική Τράπεζα το υπέρ το άρτιο ανέρχεται σε 13,8 δισ. ευρώ και οι συσσωρευμένες ζημιές στις 30/9/2021 σε 11,2 δισ. ευρώ, ενώ στην Πειραιώς το υπέρ το άρτιο ανερχόταν σε 18,2 δισ. ευρώ και οι συσσωρευμένες ζημιές σε 14,17 δισ. ευρώ.
Το πότε θα λάβουν οι τράπεζες πράσινο φως από τον επόπτη για διανομή μερίσματος θα εξαρτηθεί από τις επιπτώσεις της γεωπολιτικής κρίσης που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην οικονομία και την ποιότητα των ισολογισμών τους και από το αν και σε ποιο βαθμό επιτευχθούν οι στόχοι κερδοφορίας που είχαν εκπονήσει οι διοικήσεις, πριν το ξέσπασμα του πολέμου.
Όπως έχει επισημάνει ο Χαμαιλέων, το φετινό SREP θα δείξει τις προθέσεις του επόπτη, με τη Eurobank να διαθέτει ένα προβάδισμα έναντι των υπόλοιπων καθώς πέτυχε να κλείσει το 2021 με απόθεμα μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που αντιστοιχεί σε 6,8% των συνολικών χορηγήσεων.