Μπαράζ κατασχέσεων πλαστών φαρμάκων στην στην Ευρώπη

Επικίνδυνες αυξητικές τάσεις εμφανίζει το μέγεθος των πλαστών φαρμάκων στην Ευρώπη, κτυπώντας την "καμπάνα" σε όλες τις αρχές που θεσμικά πρέπει να προστατεύουν την ασφάλεια της δημόσιας υγείας. Αυτό επιβεβαιώνουν τα πορίσματα μελέτης που εκπονήθηκε από κοινού από την EUIPO και την EUROPOL, αρχές που ασχολούνται με τα εγκλήματα κατά της Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΔΙ) τονίζοντας ότι αυτά αποτελούν απειλή για την υγεία, την ασφάλεια των καταναλωτών, ενώ είναι οικονομικά επιζήμια για όλους. Μεταξύ των βασικών συμπερασμάτων είναι ότι η διαδικτυακή και offline διανομή παραποιημένων και υποβαθμισμένων ποιοτικά αγαθών υπήρξε κυρίαρχη εγκληματική δραστηριότητα και κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Τα πλαστά φάρμακα απευθύνονται πια σε διάφορες θεραπευτικές κατηγορίες

Οπως αναφέρεται στην τελευταία έκθεση των EUIPO-EUROPOL. πλέον τα πλαστά φάρμακα απευθύνονται σε ένα ευρύ φάσμα θεραπευτικών κατηγοριών. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις κατασχέσεις που πραγματοποιήθηκαν, καθώς αφορούν πλαστά αντικαρκινικά φάρμακα, αναλγητικά, αντι-οιστρογόνα, αντιικά, αντιισταμινικά, αγχολυτικά και ψυχιατρικά σκευάσματα, φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία, αναβολικές ουσίες, ρυθμιστές μεταβολισμού, καθώς και αυτοδιαγνωστικούς ελέγχους για HIV και άλλες λοιμώξεις.

Γεγονός που επιβεβαιώνει, ότι τα φαρμακευτικά προϊόντα που παραβιάζουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας αποτελούν σημαντική απειλή για την ΕΕ και επηρεάζουν τα περισσότερα, αν όχι όλα τα κράτη μέλη. Ο αριθμός των πλαστών φαρμάκων και άλλων προϊόντων που κατασχέθηκαν από τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ έφτασε το 1.172.076 τεμάχια το 2019, εισερχόμενα έτσι στη λίστα των 10 πιο πολύ κατασχεμένων προϊόντων ανά αριθμό αντικειμένων. Η τάση αυτή επιβεβαιώθηκε και το 2020, όταν τα πλαστά φάρμακα κατέλαβαν -βάσει των κατασχέσεων- την έβδομη θέση.

Σύμφωνα με τη μελέτη, η Κίνα, η Ινδία και η Σιγκαπούρη ήταν οι βασικότερες χώρες προέλευσης των επικίνδυνων αυτών σκευασμάτων το 2019, ενώ το 2020 η Σιγκαπούρη και η Ινδία αντικαταστάθηκαν από την Τουρκία και σε μικρότερο βαθμό από το Βιετνάμ. Το Ιράν, η Ελβετία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, από την άλλη, προσδιορίζονται ως σημεία διέλευσης για τα πλαστά φαρμακευτικά προϊόντα που προωθούνται στην ΕΕ.

Η διανομή πλαστών φαρμακευτικών προϊόντων μετατοπίστηκε στο διαδίκτυο

Τα πλαστά φαρμακευτικά προϊόντα διαφημίζονται ευρέως και προσφέρονται προς πώληση στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτές οι διαδικτυακές πωλήσεις συνήθως περιλαμβάνουν πληρωμές με προπληρωμένες κάρτες και κρυπτονομίσματα. Το διαδικτυακό εμπόριο προσφέρει στα εγκληματικά δίκτυα κάποια λειτουργική ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της κρυπτογραφημένης κίνησης email και των εφαρμογών ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων.
Όπως αναφέρεται η διανομή πλαστών φαρμακευτικών προϊόντων μετατοπίστηκε στο διαδίκτυο, όπως τα διαδικτυακά φαρμακεία, αλλά και σε μερικές από τις πιο ευρέως χρησιμοποιούμενες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. 

Επιχείρηση "Ασπίδα"

Μεταξύ του Μαρτίου και του Σεπτεμβρίου του 2020, η Europol υλοποίησε την επιχείρηση Ασπίδα με στόχο την κατάσχεση πλαστών και παραποιημένων φαρμάκων, καθώς και ουσιών ντόπινγκ. Η επιχείρηση διεξήχθη από τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ελλάδα και την Ιταλία, ενώ στην προσπάθεια συμμετείχαν 27 χώρες (19 κράτη μέλη και 8 τρίτες χώρες) η OLAF αλλά και εκπρόσωποι από τον ιδιωτικό τομέα. 

Η επιχείρηση οδήγησε στη διακοπή 25 "εγκληματικών δικτύων" που είχε ως αποτέλεσμα σχεδόν 700 συλλήψεις και κατασχέσεις περισσότερων από 25 εκατ. αντικαρκινικών φαρμάκων, σκευασμάτων για τη στυτική δυσλειτουργία, ψευδοεφεδρίνη, διάφορες ουσίες ντόπινγκ, αναλγητικά, αντιοιστρογόνα, αντιιικά, υπνωτικά, αντιισταμινικά και αγχολυτικά.

Οι κατασχέσεις ανήλθαν σε σχεδόν 73 εκατ. τεμάχια. Επιπλέον, κατασχέθηκαν 10 εργαστήρια, έκλεισαν 453 ιστότοποι και παρακολουθήθηκαν άλλοι 4009. Στο πλαίσιο της επιχείρησης πραγματοποιήθηκαν επίσης 536 επιθεωρήσεις ντόπινγκ σε 650 αθλητές. 

Παράλληλα, κατασχέθηκαν σχεδόν 33 εκατ. ιατρικές συσκευές, 8 τόνοι πρώτων υλών, χημικών και αντιικών και 70.000 λίτρα απολυμαντικά για προσωπική υγιεινή.   

Σύμφωνα με τη μελέτη, η υγειονομική κρίση που προκλήθηκε από την COVID-19 ανέδειξε το γεγονός ότι οι εγκληματικές οργανώσεις δεν αναγνωρίζουν σύνορα και εκμεταλλεύονται την παραμικρή αδυναμία ή έλλειψη συντονισμού για να ενισχύσουν την επιρροή τους. Παρουσιάστηκαν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τη διανομή παραποιημένων αγαθών, κυρίως σε ψηφιακές πλατφόρμες, με παραποιημένα προϊόντα που προσφέρονται μέσω πωλήσεων ζωντανής ροής, υπηρεσιών ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων, βίντεο και χρηματοδοτούμενης διαφήμισης στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.

Οι εισαγωγές παραποιημένων και πειρατικών αγαθών το 2019 ανήλθαν σε 119 δισ. ευρώ, που αντιπροσωπεύουν το 5,8 % του συνόλου των αγαθών που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Στο κείμενο της αξιολόγησης καταδεικνύεται, πως ενώ τα περισσότερα παραποιημένα προϊόντα που διανέμονται στην ΕΕ παράγονται εκτός της ΕΕ, υπάρχουν ενδείξεις ότι η παραγωγή παραποιημένων και υποδειγμάτων προϊόντων πραγματοποιείται όλο και περισσότερο εντός των κρατών-μελών. Η συχνή κατάσχεση παραποιημένων υλικών συσκευασίας και ημικατεργασμένων προϊόντων στα σύνορα δείχνει σαφώς την παρουσία εγκαταστάσεων παραγωγής εντός της ΕΕ, εκ των οποίων ορισμένες για μερική συναρμολόγηση και άλλες που εκτελούν πλήρεις κύκλους παραγωγής.

Πηγή: iatronet.gr