«Πλαφόν» στην πώληση αλεύρων στους καταναλωτές έβαλε εδώ και λίγες ημέρες αλυσίδα σούπερ μάρκετ που δραστηριοποιείται στη Βόρεια Ελλάδα και έχει δίκτυο 80 καταστημάτων.
Το όριο που έχει τεθεί είναι 10 τεμάχια του ενός κιλού ανά πελάτη, που σίγουρα δεν είναι λίγο, αλλά επιβεβαιώνει τις αγορές πανικού από την πλευρά των καταναλωτών, που προσπαθούν να «χτίσουν» στοκ, υπό τον φόβο ελλείψεων και ανατιμήσεων και την προσπάθεια της αλυσίδας να μην ξεμείνει από προϊόν.
Σε αντίστοιχες κινήσεις, για να αυξήσουν τα αποθέματά τους, προχώρησαν τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου και οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ και η βιομηχανία.
«Μέχρι την Παρασκευή, δηλαδή τις πρώτες τέσσερις εργάσιμες του Μαρτίου, είχαν πάρει 70% περισσότερο αλεύρι από πέρυσι», λέει στο Euro2day.gr στέλεχος αλευροβιομηχανίας. Αυτή η υπερβάλλουσα ζήτηση έχει αναγκάσει τις εγχώριες αλευροβιομηχανίες να βάλουν «πλαφόν» στις παραγγελίες που εκτελούν. Πλέον πουλάνε με βάση τις παραγγελίες που είχαν κάνει τα σούπερ μάρκετ και η βιομηχανία την αντίστοιχη περίοδο της περασμένης χρονιάς.
Η διαχείριση των αποθεμάτων συνδέεται με το πρόβλημα επάρκειας των μύλων, λέει στέλεχος εγχώριας αλευροβιομηχανίας, που σημειώνει ότι από τη στιγμή που ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία, δεν έχει έρθει στην Ελλάδα κανένα καράβι με σιτάρι και ούτε προβλέπεται να έρθει τις επόμενες δύο εβδομάδες όπως σημειώνει.
Σήμερα τα αποθέματα ασφαλείας, αν συνυπολογιστούν στην εξίσωση και τα σκληρά, είναι δύο μήνες. Όμως σε κάποια σιτάρια, κυρίως τα υψηλής πρωτεΐνης με τα οποία φτιάχνονται αρκετά άλευρα, το απόθεμα έχει υποχωρήσει κάτω από τις 50 ημέρες.
Την ίδια στιγμή, η αναζήτηση εναλλακτικών οδών για την προμήθεια μαλακού σίτου, η τιμή του οποίου έχει «πετάξει» στο Χρηματιστήριο εμπορευμάτων στα 400 ευρώ ο τόνος, βρίσκει προσκόμματα.
Το Υπουργείο Γεωργίας της Ουγγαρίας ανακοίνωσε στις 6 Μαρτίου νέους ελέγχους στις εξαγωγές σιτηρών. Ο υπουργός Γεωργίας Istvбn Nagy δήλωσε ότι όλα τα σιτάρια, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, σόγια και ηλίανθοι που προορίζονται για εξαγωγή πρέπει να είναι εγγεγραμμένα στην Εθνική Αρχή Ασφάλειας Τροφικής Αλυσίδας, με την κυβέρνηση να έχει προτεραιότητα αγοράς σε αυτά μέχρι τις 15 Μαΐου του 2022. Σύμφωνα με τους όρους του διατάγματος, η ουγγρική κυβέρνηση μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα προτίμησης ή αγοράς και μπορεί να ενημερώσει τον αιτούντα για την πρόθεσή της να ασκήσει τα δικαιώματά της εντός 30 ημερών, εάν κριθεί ότι η εξαγωγή των δηλωθέντων σιτηρών θα έθετε σε κίνδυνο τον εγχώριο εφοδιασμό.
Εκτός από την Ουγγαρία, κλείνει σιγά σιγά και ο δρόμος από τη Βουλγαρία, στην οποία στράφηκαν αρκετοί ελληνικοί μύλοι για να προμηθευτούν μαλακό σιτάρι μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. «Τα φορτηγά -η χωρητικότητά τους είναι 25 τόνοι, όταν ενός μικρού πλοίου 3.000 τόνοι- περιμένουν στην ουρά στον Προμαχώνα 10-12 ώρες για να περάσουν τα σύνορα», λέει άλλο στέλεχος γνωστής αλευροβιομηχανίας. «Πάνε όλοι με τρικ να παρακάμψουν αυτά που λέει η Ευρωπαϊκή Ένωση», αναφέρει ο ίδιος.
Χθες Τρίτη ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Kiril Petkov είπε στο Κοινοβούλιο ότι η κυβέρνηση θα αγοράσει αρκετό σιτάρι για να αντέξει μέχρι την επόμενη συγκομιδή το 2023. Η Βουλγαρία προσπαθεί να «χτίσει» απόθεμα 1,5 εκατομμύριο τόνους σιταριού, για να είναι προετοιμασμένη για κάθε έκτακτη ανάγκη, ανέφερε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός.
Τις τελευταίες ημέρες, όπως μεταδίδουν τα βουλγαρικά μέσα ενημέρωσης, οι Βούλγαροι παραγωγοί σιταριού διαμαρτύρονται ότι οι αρχές παρεμποδίζουν παράνομα -και ουσιαστικά απαγορεύουν- τις εξαγωγές σιτηρών. Η βουλγαρική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει απαγόρευση στις εξαγωγές σιτηρών και ότι απλώς έχει τον έλεγχο στις εξαγωγές.
Από κοντά και η Σερβία. Η κυβέρνηση της Σερβίας ανακοίνωσε πως θα λάβει μέτρα για την απαγόρευση των εξαγωγών σίτου, με τον πρόεδρο της χώρας Αλεξάνταρ Βούτσιτς να δηλώνει πως η εξαγωγή θα είναι δυνατή μόνο με την άδεια της κυβέρνησης. Σε αντίστοιχες κινήσεις έχουν προχωρήσει και άλλες χώρες όπως η Τουρκία, η Αργεντινή και η Ινδονησία.
Η λύση του Καναδά παραμένει στο τραπέζι, ωστόσο οι τιμές έχουν «πετάξει» στα 560 ευρώ ο τόνος, όταν πριν από λίγες ημέρες η τιμή του ήταν στα 290-300 ευρώ. Η προμήθεια σίτου από τον Καναδά έχει ακόμη δύο προβλήματα, τα καράβια είναι μεγάλα, δηλαδή η παραγγελία που πρέπει να κάνει κάποιος είναι υπερτριπλάσια από τις ποσότητες που οι Ελληνικοί Μύλοι έφερναν από την Ουκρανία και ότι το καράβι για να ξεφορτώσει στην Ελλάδα θέλει 2,5 μήνες. Χρονικό διάστημα που κανείς σήμερα δεν μπορεί να γνωρίζει αν ο οι τιμές υποχωρήσουν. Στην περίπτωση που οι τιμές υποχωρήσoυν κατά 100 ευρώ ο τόνος, τότε η ζημιά σε μια παραγγελία 10.000 τόνων θα είναι 1 εκατ. ευρώ.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Γεωργαντάς, σε δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ, είπε πως δεν υφίσταται κανένας κίνδυνος όσον αφορά τον επισιτισμό της Ελλάδας, καθώς υπάρχουν εναλλακτικές αγορές από Ευρώπη και Αμερική. Σύμφωνα με τον ίδιο, σε συνάντηση που είχε με εκπροσώπους του Συνδέσμου Εισαγωγέων Δημητριακών και της αλευροβιομηχανίας, τον διαβεβαίωσαν ότι υπάρχουν εναλλακτικές αγορές από χώρες της Ευρώπης και τις ΗΠΑ.