Δικαιοσύνη: Ενεργοποιείται η «πλατφόρμα μικροδιαφορών», ποιες μεταρρυθμίσεις καθυστερούν

Στη δημιουργία της λεγόμενης «πλατφόρμας μικροδιαφορών», όπου τα σχετικά έντυπα θα κατατίθενται ψηφιακά και όχι στη φυσική τους μορφή, προχωρά το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Η δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας προβλέπεται στο νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που ψηφίστηκε και βρίσκεται σε ισχύ από τις αρχές του έτους και στόχο έχει να ψηφιοποιήσει τις διαδικασίες που αφορούν κατάθεση εγγράφων για μικροδιαφορές το ύψος των οποίων δεν ξεπερνά τις 5.000 ευρώ, δηλώσεις τρίτων σε εκτελεστικές διαδικασίες, συναινετική χορήγηση εξασφαλίσεων στο πλαίσιο δανειακών συμβάσεων και εντολών πληρωμής. Όπως επισημαίνεται στη 13η έκθεση αξιολόγησης των θεσμών, η οποία δημοσιοποιήθηκε χθες, η δημιουργία της στοχεύει στη βελτίωση επιλεγμένων δικαστικών διαδικασιών και ήδη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση του έργου.

Στη 13η έκθεση αξιολόγησης γίνεται αναφορά στην πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της Δικαιοσύνης, ιδιαίτερα όσον αφορά στην ψηφιοποίηση των διαδικασιών, ωστόσο επισημαίνονται και καθυστερήσεις.

Συγκεκριμένα, επισημαίνεται ότι έχει καθυστερήσει η πρόσκληση για την υποβολή προσφορών όσον αφορά στο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης αστικών και ποινικών υποθέσεων. Όπως σημειώνεται, η πρόσκληση αναμένεται να εκδοθεί εντός του Μαρτίου και «τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα επανέλαβαν την ανησυχία τους για την καθυστέρηση και ενθάρρυναν τις αρχές να διασφαλίσουν την αποτελεσματική και απρόσκοπτη διεξαγωγή της μελλοντικής διαδικασίας».

Επιπλέον, «σημαντική καθυστέρηση» καταγράφεται ως προς την υιοθέτηση του νέου Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «ο Κώδικας αρχικά επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ τον Σεπτέμβριο του 2021, αλλά στη συνέχεια αναβλήθηκε για τον Ιανουάριο του 2022. Επί του παρόντος, οι αρχές σχεδιάζουν να καταθέσουν τον Κώδικα στο Κοινοβούλιο έως τα τέλη Απριλίου 2022. Οι αρχές αποδίδουν την πρόσθετη καθυστέρηση σε περιορισμούς αναδιατύπωσης και διαβούλευσης», ενώ στην έκθεση τονίζεται ότι «οι αναθεωρημένοι πειθαρχικοί κανόνες και οι κανόνες προαγωγής των δικαστικών λειτουργών θα καλλιεργήσουν μια κουλτούρα αυστηρότερης τήρησης υψηλών επαγγελματικών προτύπων μεταξύ των μελών του δικαστικού σώματος. Η έγκρισή του αποτελεί επίσης προϋπόθεση για την αντιμετώπιση σημαντικού μέρους της δέσμευσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Οι αρχές ενθαρρύνονται έντονα να προχωρήσουν γρήγορα με την οριστικοποίηση του Κώδικα, δεδομένης της θεμελιώδους σημασίας του για την αποτελεσματική λειτουργία του δικαστικού συστήματος». Από το Υπουργείο Δικαιοσύνης ωστόσο υπογραμμίζεται ότι «δεν υπάρχει καμία καθυστέρηση και ότι οι διαδικασίες βρίσκονται εντός χρονοδιαγράμματος».

Εννιάμηνη καθυστέρηση σημειώνεται και στη λειτουργία της μονάδας JustStat του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία αναμένεται να εγκριθεί έως τα τέλη Μαρτίου. Πρόκειται για ένα εξειδικευμένο τμήμα το οποίο θα συλλέγει και θα επεξεργάζεται δεδομένα με σκοπό τη μέτρηση και τη βελτίωση της απόδοσης του δικαστικού συστήματος.

Στις θετικές εξελίξεις στη λειτουργία της Δικαιοσύνης, σύμφωνα με την έκθεση αξιολόγησης, περιλαμβάνονται:

- Η εφαρμογή της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων στα διοικητικά δικαστήρια. Τα δύο σκέλη του έργου αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη Απριλίου του 2022. Όπως επισημαίνεται, η πιλοτική φάση για τη διασύνδεση με τη βάση δεδομένων του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ολοκληρώθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2022 και οι αρχές επιβεβαίωσαν ότι η αρμόδια επιτροπή αποδέχθηκε την παράδοση των εργασιών υπό τον όρο της διόρθωσης σφαλμάτων εντός του Φεβρουαρίου. Η παραγωγική λειτουργία της διασύνδεσης αναμένεται την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου 2022. Όσον αφορά την επέκταση της λειτουργικότητας της πλατφόρμας των διοικητικών δικαστηρίων, η υλοποίηση της σύμβασης ολοκληρώθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2022. Η τρέχουσα δίμηνη πιλοτική φάση αναμένεται να οδηγήσει στην πλήρη λειτουργία του έργου έως τα τέλη Απριλίου 2022, οπότε αναμένεται να είναι διαθέσιμη η ηλεκτρονική κατάθεση κάθε είδους εγγράφων και υποβολών.

- Η πλατφόρμα e-docket, η οποία λειτουργεί για υποθέσεις που αφορούν τα δικαστήρια της Αθήνας και αναμένεται να επεκταθεί σταδιακά σε όλη την Επικράτεια. Σε ό,τι αφορά την ψηφιοποίηση των δικαστικών εγγράφων, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να καταγράφουν και να παρακολουθούν την εξέλιξη των υποθέσεων ηλεκτρονικά, τέθηκε σε λειτουργία την 1η Δεκεμβρίου 2021 μια διαδικτυακή πλατφόρμα που καλύπτει το Πρωτοδικείο Αθηνών. Πολίτες και νομικά ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν στο εξής να ερωτούν την πλατφόρμα, χρησιμοποιώντας διαφορετικά κριτήρια αναζήτησης, σχετικά με την ακριβή τοποθεσία των ακροάσεων και την κατάσταση της αστικής ή ποινικής διαδικασίας ενδιαφέροντος (εκδικάστηκε, αναβλήθηκε, ακυρώθηκε κ.λπ.). Οι αρχές σκοπεύουν να επεκτείνουν σταδιακά τη λειτουργικότητα της πλατφόρμας στα δικαστήρια όλης της Ελλάδας, ξεκινώντας από τρία πρωτοδικεία - Πειραιά, Θεσσαλονίκης και Χαλκίδας. Το σχετικό σχέδιο σύμβασης εξετάζεται επί του παρόντος από το Ελεγκτικό Συνέδριο και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του πρώτου τριμήνου 2022, επιτρέποντας τη σταδιακή ανάπτυξη της λειτουργικότητας της πλατφόρμας, αρχής γενομένης από τα τέλη Μαΐου 2022, με προβλεπόμενη ολοκλήρωση ημερομηνίας έως το τέλος Αυγούστου 2023

- Το e-Διαζύγιο. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα βρίσκεται σε λειτουργία από τον Δεκέμβριο του 2021 και ήδη από τις αρχές Φεβρουαρίου είναι προσβάσιμη σε όλους.