Κομισιόν: Εύσημα και αστερίσκοι στη 13η αξιολόγηση των θεσμών

Στην τελική ευθεία για την έξοδο από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον ερχόμενο Αύγουστο, η 13η αξιολόγηση των θεσμών -προτελευταία με βάση την ισχύουσα συμφωνία του 2018- συνιστά ένα ακόμα βήμα επιστροφής της ελληνικής οικονομίας στη μεταμνημονιακή κανονικότητα.

Οι θεσμοί διαπιστώνουν ισχυρή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2021, υιοθετώντας την τελευταία εκτίμηση της Κομισιόν για επέκταση κατά 8,5%, ίσως για πρώτη φορά πιστοποιούν ουσιαστική πρόοδο στη μείωση του στοκ των εκκρεμών συντάξεων και σφραγίζουν τη μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ που παρουσίασε το υπουργείο Οικονομικών, αναμένοντας νομοθέτηση εντός Φεβρουαρίου και πληρωμή της πρώτης δόσης του νέου φόρου ακινήτων -με μικρή καθυστέρηση- τον Απρίλιο.

Καθυστερήσεις διαπιστώνονται από την άλλη πλευρά στην εφαρμογή του νέου αυτοματοποιημένου συστήματος φόρων από την ΑΑΔΕ, με το πλάνο να μεταφέρεται για τον Σεπτέμβριο, αντί για τον Απρίλιο, όπως άλλωστε και στη μεταρρύθμιση του συστήματος πρωτοβάθμιας υγείας.

Αναφορά γίνεται και στην πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού τον ερχόμενο Μάιο, σημειώνοντας πως έχουν δοθεί διαβεβαιώσεις πως οι αυξήσεις μετά από δύο χρόνια παγωμένων αποδοχών λόγω πανδημίας θα «περιφρουρήσουν» την ανταγωνιστικότητα και δεν θα έχουν μεγάλο δημοσιονομικό κόστος.

Όσον αφορά στις δημοσιονομικές εξελίξεις, οι θεσμοί επισημαίνουν ότι «οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί», με την κυριότερη πηγή ανησυχίας σε βραχυχρόνιο ορίζοντα να αφορά στην εξέλιξη της πανδημίας, ιδίως όσον αφορά την ανάγκη για περαιτέρω μέτρα στήριξης και την ενεργοποίηση των κρατικών εγγυήσεων που παρέχονται κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

«Η νέα επιδότηση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας θα απαιτήσει στενή παρακολούθηση, λόγω του μεγάλου ύψους της», διαπιστώνουν οι θεσμοί, συνιστώντας προσοχή στη ροή εσόδων στον ειδικό λογαριασμό που καλύπτει αυτές τις επιδοτήσεις, ώστε να μην προκύψει ελλειμματική διαχείριση.

Χαρακτηριστικό του βάρους που προκαλεί η ενεργειακή κρίση είναι ότι υπολογίζεται πως για τα μέτρα στήριξης θα δαπανηθεί το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς ποσό 1 δισ. ευρώ. Η δαπάνη ωστόσο αναμένεται «δημοσιονομικά ουδέτερη» καθώς το κόστος καλύπτεται από τα έσοδα από την εμπορία ρύπων.

Στα καλά νέα, οι θεσμοί εκτιμούν ότι η καλύτερη της αναμενόμενης πορεία των εσόδων του δημοσίου το 2021 μπορεί να έχει θετική αντανάκλαση στα δημοσιονομικά του 2022.

Καθυστερήσεις και πρόοδος

Ωστόσο, σε ορισμένες συγκεκριμένες δεσμεύσεις και άλλες βασικές πολιτικές σημειώθηκαν καθυστερήσεις σε σύγκριση με τα χρονοδιαγράμματα που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της 12ης έκθεσης. Ιδιαίτερα:

• Καθυστερήσεις αντιμετώπισε το νέο σύστημα είσπραξης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Ως αποτέλεσμα, η πλήρης λειτουργία αυτού του νέου συστήματος πληροφορικής, που είχε προγραμματιστεί για τέλος Απριλίου 2022, αναμένεται πλέον έως τα τέλη Σεπτεμβρίου 2022.
• Η μεταρρύθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας έχει σημειώσει περιορισμένη πρόοδο. Οι αρχές δεσμεύτηκαν να ξεκινήσουν δημόσια διαβούλευση σχετικά με τη νομοθεσία στα τέλη Φεβρουαρίου ή στις αρχές Μαρτίου 2022, ενώ η υιοθέτηση θα ακολουθήσει λίγο αργότερα έως τη στιγμή της 14ης έκθεσης. Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης θα ξεκινήσει στη συνέχεια και θα συνεχίσει να παρακολουθείται στενά.
• Εκκρεμεί η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης για την εποπτεία των οικονομικών δραστηριοτήτων και των αγορών προϊόντων.

• Ένας κατάλογος που εντοπίζει αποκλίσεις από το ενιαίο μισθολογικό πλέγμα έχει οριστικοποιηθεί ως μέρος των προσπαθειών των αρχών να ενισχύσουν τον κεντρικό έλεγχο των διατάξεων προσλήψεων και μισθών στη δημόσια διοίκηση.
• Οι αρχές ολοκλήρωσαν με επιτυχία τη δημιουργία της ενιαίας ψηφιακής πύλης (gov.gr).
• Οι αρχές συνεχίζουν τις προπαρασκευαστικές εργασίες στον νόμο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, μετά από προηγούμενες μεταρρυθμίσεις, αλλά η έγκρισή του καθυστερεί λόγω των προκλήσεων που παρουσιάζει η πανδημία. Οι αρχές έχουν δεσμευτεί να ξεκινήσουν τη δημόσια διαβούλευση τον Μάρτιο του 2022 και η έγκριση αναμένεται επί του παρόντος τον Μάιο του 2022.

Σταϊκούρας: Εξαιρετικά θετική η έκθεση αξιολόγησης των θεσμών

«Η 13η Έκθεση Αξιολόγησης των θεσμών, στο πλαίσιο του καθεστώτος Ενισχυμένης Εποπτείας, είναι εξαιρετικά θετική για τη χώρα», υπογραμμίζει σε ανακοίνωσή του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. 

Οπως αναφέρει ο υπουργός, η έκθεση «πιστοποιεί ότι η ελληνική οικονομία ανέκαμψε γρήγορα και ισχυρά από την υγειονομική κρίση και ότι οι προοπτικές της παραμένουν ευοίωνες, παρά την υψηλή αβεβαιότητα που προκαλούν – διεθνώς – ο Covid-19 και οι αυξήσεις τιμών, ιδίως στην αγορά ενέργειας.

Τονίζει την “ταχεία αντίδραση της Κυβέρνησης απέναντι στην εξάπλωση της νέας μετάλλαξης του κορωνοϊού και στον, υψηλότερο του αναμενομένου, πληθωρισμό, με νέα στοχευμένη στήριξη”.

Υπογραμμίζει τη σημαντική προβλεπόμενη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος εφέτος, τη δραστική μείωση της ανεργίας, που εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί περαιτέρω το 2022, και την υποχώρηση του κινδύνου φτώχειας το 2020, παρά την υγειονομική κρίση.

Επισημαίνει την πρόθεση της Κυβέρνησης να προχωρήσει, τον Μάιο, σε νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, ώστε να περιορίσει τον αντίκτυπο των αυξήσεων τιμών για τους χαμηλόμισθους.

Χαιρετίζει την επιτυχή ολοκλήρωση κομβικών δράσεων στους τομείς της Δημόσιας Διοίκησης και της απλοποίησης των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων σε κλάδους της οικονομίας, καθώς και την ολοκλήρωση της διοικητικής αναδιοργάνωσης του ΕΦΚΑ και την προώθηση της πλήρους ψηφιοποίησής του.
Επικροτεί την πρόοδο που επετεύχθη σε καίριες μεταρρυθμίσεις, όπως είναι η μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ – η οποία, όπως αναφέρεται, θα διευρύνει τη φορολογική βάση και θα καταστήσει πιο δίκαιο και οικονομικά αποτελεσματικό τον φόρο ακινήτων –, η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, η διαχείριση των δημοσίων οικονομικών, μέσω της περαιτέρω βελτίωσης της Λειτουργικής Ταξινόμησης των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης, οι αποκρατικοποιήσεις, η είσπραξη του clawback στον τομέα της Υγείας, το Κτηματολόγιο, η κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας και η αντιμετώπιση της διαφθοράς.

Επιπροσθέτως, διαπιστώνει τη συνέχιση μείωσης των “κόκκινων” δανείων, την ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών που προβλέπει το νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και παροχής 2ης ευκαιρίας (εξωδικαστικός μηχανισμός, σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης κ.λπ.), την πρόοδο στην ψηφιοποίηση του Κράτους και στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Όλα τα παραπάνω συνιστούν ακόμα μία αναγνώριση της σκληρής και μεθοδικής δουλειάς όλων μας – πολιτών και Πολιτείας – στο πεδίο της οικονομίας, μέσα σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον συνεχιζόμενων προκλήσεων.
Δουλειά που συνεχίζεται χωρίς εφησυχασμό, αλλά με πλήρη επίγνωση των δυσκολιών, με σχέδιο, υπευθυνότητα και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και στις δυνατότητες της χώρας, ώστε να καταστήσουμε την Ελλάδα ολόπλευρα πιο ισχυρή και την οικονομία της πιο δυναμική, παραγωγική, εξωστρεφή και κοινωνικά δίκαιη».