Επαγγελματίες: Τα «μυστικά» για να επιλέξετε ασφαλιστική κατηγορία

Αναρτήθηκαν και πρέπει να πληρωθούν έως την Τετάρτη 5 Ιανουαρίου, τα ειδοποιητήρια των ασφαλιστικών εισφορών Κύριας, Επικουρικής ασφάλισης και Εφάπαξ παροχών του Νοεμβρίου 2021 για Ελεύθερους επαγγελματίες, Αυτοτελώς απασχολούμενους και Αγρότες.

Η παράταση κρίθηκε αναγκαία καθώς για έναν ακόμη μήνα, τα ειδοποιητήρια εκδίδονται λίγα 24ωρα πριν από την εκπνοή του μήνα στον οποίο οι υποχρεώσεις για πληρωμές είναι ιδιαίτερα αυξημένες. Να σημειωθεί ότι, έως τις 5 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθούν και οι πληρωμές των εισφορών μέσω άμεσης χρέωσης τραπεζικού λογαριασμού (πάγια εντολή).

Οι επαγγελματίες οφείλουν να γνωρίζουν, επίσης, ότι έως το τέλος του Ιανουαρίου 2022 θα πρέπει να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία που θέλουν να ενταχθούν το νέο έτος. Η ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα θα παραμείνει ανοικτή έως τις 31 Ιανουαρίου 2022 για τους περίπου 850.000 ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες που επιθυμούν να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία για το έτος 2022. Η πλατφόρμα λειτουργεί στον διαδικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) και μέσω αυτής, οι μη μισθωτοί μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να καταταχθούν για το νέο έτος.

Προσοχή όμως. Ασφαλισμένοι που δεν θα υποβάλλουν αίτηση – δήλωση επιλογής/μεταβολής ασφαλιστικής κατηγορίας, θα παραμείνουν, για το έτος 2022, στην κατηγορία που είχαν καταταχθεί το προηγούμενο έτος.

Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας δηλώνεται για τους κλάδους Κύριας και Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχής σε ενιαία αίτηση και ισχύει για όλο το έτος. Η προθεσμία υποβολής της αίτησης – δήλωσης επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας έχει καταληκτική ημερομηνία την 31η/1/2022.

Από τον ΕΦΚΑ ξεκαθαρίζεται ότι στην συγκεκριμένη δήλωση για το έτος 2022 δεν θα περιλαμβάνεται η δήλωση παράλληλης έμμισθης απασχόλησης, καθώς η συγκεκριμένη δυνατότητα παρέχεται από ξεχωριστή ηλεκτρονική υπηρεσία. Για την πρόσβαση στην εν λόγω Υπηρεσία o χρήστης εισέρχεται μέσω του διαδικτυακού τόπου του e-ΕΦΚΑ: www.efka.gov.gr και ακολουθεί τη διαδρομή: «Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες»-& Εισφορές Μη Μισθωτών-& «Δικαιώματα Κοινωνικής Ασφάλισης» -& «Αίτηση – Δήλωση παράλληλης μισθωτής απασχόλησης».

Υπενθυμίζεται ότι οι Μη Μισθωτοί μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα την ασφαλιστική τους κατηγορία σε ετήσια βάση, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους και τα χρόνια εργασίας τους, καθορίζοντας οι ίδιοι το ύψος της μελλοντικής τους σύνταξης.

Για κύρια σύνταξη οι επιλογές ξεκινούν από την πρώτη (και υποχρεωτική) κατηγορία εισφορών των 210 ευρώ το μήνα και φτάνουν μέχρι και την 6η κατηγορία των 566 ευρώ το μήνα. Για επικουρική σύνταξη οι κατηγορίες ξεκινούν από 42 ευρώ και φτάνουν έως και 61 ευρώ το μήνα, ενώ για εφάπαξ παροχές τα ποσά των εισφορών κυμαίνονται από 26 έως 37 ευρώ το μήνα.

Στην πράξη, ο ασφαλισμένος καθίσταται αποκλειστικά υπεύθυνος για τη μελλοντική του σύνταξη. Έτσι, μια πιθανή επιλογή, για παράδειγμα, της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας σε συνδυασμό με λίγα χρόνια ασφάλισης, ενέχει τον κίνδυνο να καθηλωθεί ο ασφαλισμένος σε σημαντικά χαμηλή σύνταξη, κοντά στα 440 ευρώ.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, καθοριστικό ρόλο για τις συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών διαδραματίζει στο νέο σύστημα που ισχύει από 1/1/2020, η 3η ασφαλιστική κατηγορία των 312 ευρώ (236 για κύρια σύνταξη). Και αυτό, γιατί η πλειονότητα των επαγγελματιών που ασφαλίζονταν στο παρελθόν με τις ασφαλιστικές κλάσεις του πρώην ΟΑΕΕ και είχαν υποχρέωση να αλλάζουν κλάση ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, εκτιμάται ότι μεταξύ 2002-2019 έχουν κατά μέσο όρο καταβάλει εισφορά 240 ευρώ, που οδηγεί σε συντάξιμες αποδοχές κοντά στα 1.200 ευρώ. Εκτιμάται δε, ότι οι περισσότεροι έχουν ήδη περίπου 20 με 30 έτη ασφάλισης. Τους απομένουν, δηλαδή, τουλάχιστον 5 με 20 έτη προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν. Εάν λοιπόν επιλέγουν την 3η ασφαλιστική κατηγορία, διατηρούν τις συντάξιμες αποδοχές τους στο ύψος των παλαιών και δεν εγγράφουν απώλειες στη μελλοντική τους σύνταξη. Εάν επιθυμούν να την αυξήσουν, τότε θα πρέπει να επιλέξουν μεγαλύτερη κατηγορία από τις 3 που απομένουν.

Εάν για παράδειγμα κάποιος με 30ετή ασφάλιση σήμερα, επιλέξει να συνταξιοδοτηθεί στα 40 έτη ασφάλισης, το κέρδος του είναι 122 ευρώ τον μήνα επιπλέον αν ασφαλιστεί στην 3η κλίμακα αντί της 2ης, 178 ευρώ αν ενταχθεί στην 4η κατηγορία και 365 ευρώ τον μήνα επιπλέον, αν ενταχθεί μία 10ετία στην 6η κατηγορία αντί της 2ης.

Αλλά και για τους νέους ασφαλισμένους, που θα κληθούν στο σύνολο του ασφαλιστικού τους βίου να επιλέγουν μεταξύ των 7 κατηγοριών του νέου συστήματος, οι ειδικοί σημειώνουν πως πολλά έτη ασφάλισης, πάνω από 35 και υψηλές ασφαλιστικές κατηγορίες, οδηγούν σε μελλοντικές παροχές που μπορεί να φθάσουν έως και τα 1.454 ευρώ τον μήνα, εξασφαλίζοντας στον ασφαλισμένο ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.