Πολεμικό σκηνικό στο ρεύμα: Εξακολουθεί η ξέφρενη άνοδος τιμών

Η τιμή της μεγαβατώρας «βλέπει» πλέον τα 300 ευρώ, καθώς η ζήτηση ανεβαίνει συμπαρασύροντας τις τιμές. Καμπανάκια για όξυνση της κρίσης στην ενέργεια, με περαιτέρω πίεση στα εισοδήματα νοικοκυριών-επιχειρήσεων. Οι κινήσεις και οι επικρίσεις των προμηθευτών στο νέο τοπίο.

Η σταδιακή αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τις τρεις τελευταίες ημέρες οδηγεί σταθερά προς τα πάνω και τη χονδρεμπορική τιμή. Η αγορά προεξοφλεί ότι σύντομα θα φτάσει και στην αδιανόητη έως πρότινος κορυφή των 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα, με δυσοίωνες προβλέψεις για τις χονδρεμπορικές τιμές φέτος τον χειμώνα, όσο διατηρούνται οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και των ρύπων του CO2.

Καταναλωτές αδυνατούν να πληρώσουν τους υπέρογκους λογαριασμούς, η αγορά «στεγνώνει» από ρευστότητα και ο συστημικός κίνδυνος, που θα ακουμπήσει όλους τους συμμετέχοντες, θεωρείται πλέον ορατός.

Ήδη, σήμερα, δύο ευρωπαϊκές χώρες, η Ελβετία και η Σερβία, έχουν τιμές πάνω από 300 ευρώ, ενώ στην Ελλάδα η μέση τιμή εκκαθάρισης στην Αγορά Επόμενης Ημέρας είναι στα 281,03 ευρώ/MWh.

Ο Νοέμβριος ξεκίνησε με φορτίο Συστήματος στις 148.347 MWh, για να φθάσει σήμερα στις 175.446 MWh. Μέχρι και την προηγούμενη εβδομάδα η ζήτηση κυμαινόταν πέριξ των 155.000 MWh, για να σκαρφαλώσει στις 158.975 MWh προχθές, Δευτέρα και στις 160.509 MWh χθες, Τρίτη.

Συνακόλουθη αυξητική πορεία είχαν και οι χονδρεμπορικές τιμές, στα 257,85 ευρώ/MWh (+14,68%) τη Δευτέρα, στα 270,65 ευρώ/MWh (+4,97%) την Τρίτη και σήμερα στα 281,03 ευρώ/MWh (+3,8%). Άρα, όσο πέφτει η θερμοκρασία και η θέρμανση γίνεται απαραίτητη, τόσο θα εκτοξεύονται ζήτηση και τιμές. Ήδη, μία εβδομάδα πριν από το κλείσιμο του Νοεμβρίου, η μέση χονδρεμπορική τιμή διαμορφώνεται στα 228,36 ευρώ/MWh, όταν τον Οκτώβριο έκλεισε στα 198,32 ευρώ τη μεγαβατώρα και τον Σεπτέμβριο ήταν στα 134,73 ευρώ.

Στο σημερινό ενεργειακό μείγμα κυριαρχεί, όπως πάντα, το φυσικό αέριο με ποσοστό 45,87%, ενώ υψηλή εμφανίζεται η συμμετοχή των ΑΠΕ, που αθροιστικά με την Κρήτη υπερβαίνουν το 34%. Η χρήση των λιγνιτών του ηπειρωτικού συστήματος είναι χαμηλή, στο 8,51%, συν 3,11% από τις θερμικές μονάδες της Κρήτης. Πολύ χαμηλές είναι οι εισαγωγές, στο 6,70%, ενώ τα νερά σημειώνουν από τις μικρότερες, ιστορικά, συμμετοχές, μόλις στο 1,54%.

Πηγές της αγοράς που μίλησαν στο Euro2day.gr επισημαίνουν ότι «θα δούμε ακόμη πιο αυξημένες τιμές» και προειδοποιούν ότι αν δεν υιοθετηθούν λύσεις συγκράτησης του ανεξέλεγκτου, πλέον, χονδρεμπορικού κόστους, διαγράφεται συστημικός κίνδυνος ο οποίος δυνητικά θα μπορούσε να βλάψει όλους τους συμμετέχοντες.

Ήδη, τα μηνύματα που έρχονται από την αγορά είναι μελανά. Τα χρέη προς τους Διαχειριστές από προμηθευτές υπολογίζονται σε 350-450 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 250 εκατ. προέρχονται από τη ΔΕΗ. Πληροφορίες της αγοράς αναφέρουν ότι οι ληξιπρόθεσμοι λογαριασμοί αυξάνονται, οι ημέρες αποπληρωμής τιμολογίων από συνεπείς έως σήμερα πελάτες διευρύνονται και οι διακανονισμοί πληρωμών είναι καθημερινότητα πλέον για τους παρόχους, που είναι αντιμέτωποι με τη διαρκή απομύζηση των ταμειακών διαθεσίμων τους.

Ένα ενδεικτικό παράδειγμα του αυξημένου κόστους που καλούνται να πληρώσουν και αυτοί, λόγω της αύξησης των χονδρεμπορικών τιμών: Με ετήσια ζήτηση ηλεκτρισμού στις 50 TWh, το 2020 το συνολικό κόστος προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, με μέση εκτιμώμενη χονδρεμπορική τιμή στα 50 ευρώ, υπολογίζεται στο 1,5 δισ. ευρώ. Το κόστος αυτό εκτινάσσεται στα 4,5 δισ. ευρώ, όταν η μέση τιμή φτάσει στα 150 ευρώ.

Σε αυτό το περιβάλλον, ορισμένοι βάλλουν κατά της ΔEΗ, που παρέχει σημαντικές εκπτώσεις στους καταναλωτές, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να υποστηρίξουν ότι πουλά κάτω του κόστους. Επικαλούνται δε στοιχεία του γ’ τριμήνου για τη λιανική αγορά που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΔΕΔΔΗΕ και τα οποία δείχνουν ότι έχει ανασχεθεί ο ρυθμός αποχώρησης πελατών της ΔEΗ. Επίσημα στοιχεία για το τι συμβαίνει στους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο για τις μετακινήσεις πελατών δεν υπάρχουν ακόμη, ωστόσο, πληροφορίες της αγοράς αναφέρουν ότι υφίστανται μετακινήσεις «από όλους προς όλους», σε μια προσπάθεια να αναζητηθούν καλύτερες τιμές ρεύματος από τους καταναλωτές.

Το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα εν μέσω πολεμικού σκηνικού στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού δεν είναι εύκολο να διατυπωθεί προς το παρόν. Σε κάθε περίπτωση, όπως υποστηρίζεται, μπορεί να μη δούμε πτωχεύσεις εταιρειών, όπως συμβαίνει εδώ και αρκετούς μήνες στην Αγγλία, ωστόσο, ήδη άρχισαν να γίνονται κρούσεις για εξαγορές μικρότερων εταιρειών από μεγαλύτερες. Το αν θα «περπατήσουν» ή όχι, είναι ζήτημα τιμήματος, όπως έλεγε καλά πληροφορημένη πηγή.