Τράπεζες: Μετά τα «κόκκινα» δάνεια παίρνουν σειρά τα ακίνητα

Σε κινήσεις ελάφρυνσης των ισολογισμών τους από ακίνητα, τα οποία συσσώρευσαν, αγοράζοντάς τα σε πλειστηριασμούς (ανακτηθέντα) ή που, προς το παρόν, ιδιοχρησιμοποιούνται, προχωρούν οι συστημικές τράπεζες, προσαρμοζόμενες στις εποπτικές υποδείξεις.

Μέσα στους επόμενους 3 έως 6 μήνες οι συστημικές τράπεζες προβλέπεται να έχουν ολοκληρώσει την επιθετική φάση των προγραμμάτων εξυγίανσης του ισολογισμού τους, μειώνοντας το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων επί των συνολικών χορηγήσεων, σε επίπεδα χαμηλότερα του 10%.

Η επόμενη μεγάλη πρόκληση έγκειται στη μείωση του χαρτοφυλακίου ανακτηθέντων ακινήτων, καθώς η οικονομία ανακάμπτει και υπάρχουν προσδοκίες για ενίσχυση της ζήτησης στην εγχώρια αγορά real estate.

Στο τέλος του 2020, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες είχαν στους ισολογισμούς τους ανακτηθέντα ακίνητα, η αξία των οποίων αποτιμάτο άνω των 5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για περιουσιακά στοιχεία, που δεν παράγουν - στη συντριπτική τους πλειονότητα- έσοδα, ενώ αντίθετα η διατήρησή τους συνεπάγεται κόστος.

Οι όμιλοι Πειραιώς και Alpha Bank έχουν ήδη δρομολογήσει κινήσεις αξιοποίησης χαρτοφυλακίων με ανακτηθέντα και ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα, αθροιστικής αξίας 1,5 δισ. ευρώ (σ.σ. με βάση τις αποτιμήσεις των τραπεζών). Η Eurobank έχει βγάλει προς πώληση ένα μικρό χαρτοφυλάκιο ακινήτων (project Petra), ενώ αντίστοιχη κίνηση ετοιμάζει για το 2022 η Εθνική Τράπεζα.

Η προσοχή της αγοράς εστιάζεται στο μοντέλο συνεκμετάλλευσης που προωθεί η Alpha, το οποίο εξασφαλίζει την αποενοποίηση των ακινήτων από τον ισολογισμό της. Και αυτό διότι μπορεί να αποτελέσει «πιλότο» για σημαντική ελάφρυνση ισολογισμού, με ευέλικτη προσέγγιση, ως προς τον χειρισμό της τρέχουσας και μελλοντικής αξίας των ακινήτων.

Η Alpha έχει εκκινήσει διαγωνιστική διαδικασία (project Skyline) για την ανάδειξη επενδυτή, ο οποίος θα αποτελέσει τον στρατηγικό της εταίρο στη διαχείριση και εκμετάλλευση χαρτοφυλακίου περίπου 700 ακινήτων (ανακτηθέντα και κάποια ιδιοχρησιμοποιούμενα), αξίας περίπου 500 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος Alpha θα εισφέρει τα ακίνητα στην Alpha Αστικά Ακίνητα, η οποία προηγουμένως θα έχει μεταβιβάσει τη δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών σε ακίνητα και το προσωπικό της στην 100% θυγατρική της Αlpha Bank, Alpha Διαχειρίσεως Ακινήτων και Επενδύσεων Α.Ε. (AREM-I). Έτσι, η Alpha Αστικά Ακίνητα θα μετασχηματισθεί σε επενδυτική πλατφόρμα ακινήτων.

Εν συνεχεία, η Alpha θα πωλήσει στον προτιμητέο επενδυτή πλειοψηφικό ποσοστό της Alpha Αστικά Ακίνητα (σ.σ. από 50% συν μία μετοχή έως 85%). Με αυτόν τον τρόπο, θα επιτύχει μείωση του σταθμισμένου σε κίνδυνο ενεργητικού. Το ύψος του ποσοστού που θα μεταβιβαστεί, θα αποφασιστεί όταν διαμορφωθεί μια σαφής εικόνα για το πού αποτιμούν οι επενδυτές το χαρτοφυλάκιο.

Στη διακριτική ευχέρεια του επενδυτή θα είναι η διατήρηση ή μη της Alpha Αστικά Ακίνητα στο Χ.Α. Αν αποφασίσει ότι δεν θέλει να έχει εισηγμένη επενδυτική πλατφόρμα ακινήτων, θα ζητήσει την έξοδο της εταιρείας, πριν την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Σημειώνεται ότι η Alpha κατέχει το 93% της εταιρείας.

Πρόθεση του ομίλου είναι η «νέα» Alpha Αστικά Ακίνητα να συνάψει μακροπρόθεσμη σύμβαση με την AREM-I για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου ακινήτων της. Με αυτό τον τρόπο, ο όμιλος Alpha επιδιώκει να αυξήσει και να διαφοροποιήσει τις πηγές εσόδων του. Η κοινοπραξία μεταξύ Αlpha Bank και προτιμητέου επενδυτή θα έχει τη δυνατότητα να αξιολογεί, κατά προτεραιότητα, τα ακίνητα που ανακτά ο όμιλος, μέσω πλειστηριασμών και οριστικών διακανονισμών.

Το προηγούμενο διάστημα εστάλησαν από τους συμβούλους (Axia Ventures, Διεύθυνση Επενδυτικής Τραπεζικής της Αlpha Bank) προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε επιλεγμένους επενδυτές και υπογράφηκαν συμβάσεις εμπιστευτικότητας, ενώ ολοκληρώθηκε, τις προηγούμενες ημέρες, η αποτίμηση των ακινήτων από τις τέσσερις εταιρείες που είχαν αναλάβει το σχετικό έργο.

Έτσι, αναμένεται να ανοίξει εντός του δεύτερου 15νθημέρου Σεπτεμβρίου το virtual data room, όπου θα ανέβει, σταδιακά, όλη η παρεχόμενη πληροφόρηση προς τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, ώστε να ακολουθήσει η κατάθεση μη δεσμευτικών προσφορών.

Πώληση ή συνεκμετάλλευση για χαρτοφυλάκιο ακινήτων έως 1 δισ. ευρώ της Πειραιώς

Η Πειραιώς, από την πλευρά της, ξεκίνησε διαγωνιστική διαδικασία (project Terra) για την πώληση ή επενδυτική αξιοποίηση χαρτοφυλακίου αξίας έως 1 δισ. ευρώ. Το χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει ανακτηθέντα ακίνητα, αξίας περί τα 700 εκατ. ευρώ και ιδιοχρησιμοποιούμενα, αξίας περίπου 300 εκατ. ευρώ.

Το αρχικό χρονοδιάγραμμα που είχε δοθεί σε όσους υπέγραψαν συμβάσεις εμπιστευτικότητας ανέφερε ως ενδεικτική ημερομηνία κατάθεσης μη δεσμευτικών προσφορών την 30ή Σεπτεμβρίου.

Στη διαδικασία συμμετέχουν funds και επενδυτές που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια αγορά (Invel/Prodea, εταιρεία συμφερόντων Παπαλέκα, Brook Lane, Dromeus, εταιρεία συμφερόντων Αρ. Μυστακίδη κ.ά.) καθώς και δύο ξένα funds με έδρα Μ. Βρετανία και Ισραήλ.

Ο σύμβουλος (UBS) διαμηνύει ότι η διαδικασία προχωρά κανονικά και θα υποβληθούν μη δεσμευτικές προσφορές στο τέλος του μήνα. Με βάση την αξιολόγηση των μη δεσμευτικών προσφορών και την ευχέρεια ή μη vendor financing στους επενδυτές, θα ληφθούν οι αποφάσεις για το πώς θα συνεχισθεί η διαγωνιστική διαδικασία.

Συνεχίζει τις μικρές πωλήσεις η Eurobank

Συνεχίζοντας τη λογική της σταδιακής πώλησης ακινήτων, η Eurobank ξεκίνησε την περασμένη Άνοιξη διαγωνισμό για την πώληση χαρτοφυλακίου με περίπου 150 ακίνητα (project Petra), τα περισσότερα εκ των οποίων είναι εμπορικά και παράγουν εισόδημα.

Η ονομαστική αξία των ανακτηθέντων εξασφαλίσεων της Eurobank ανερχόταν στις 31/12/2020 σε 753 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 504 εκατ. ευρώ αποτελούν εμπορικά ακίνητα και τα υπόλοιπα κατοικίες. Για τα παραπάνω ακίνητα, η τράπεζα διαθέτει συσσωρευμένη πρόβλεψη 168 εκατ. ευρώ.

Εντός του 2020, η ροή νέων ανακτηθέντων ακινήτων περιορίστηκε στα 80 εκατ. ευρώ (σ.σ. σταμάτησαν με κυβερνητική απόφαση οι πλειστηριασμοί) από 178 εκατ. ευρώ το 2019. Επιπρόσθετα, η τράπεζα διαθέτει και τον τομέα επενδυτικών ακινήτων (πρώην Grivalia), η λογιστική αξία του οποίου στο τέλος του 2020 διαμορφώθηκε σε 1,13 δισ. ευρώ.

Μικρό χαρτοφυλάκιο προς πώληση ετοιμάζει η Εθνική το 2022

Ένα μικρό χαρτοφυλάκιο με ανακτηθέντα ακίνητα προγραμματίζει να βγάλει προς πώληση, το 2022, η Εθνική Τράπεζα. Τόσο η έκταση της περιμέτρου όσο και η δομή της επιδιωκόμενης συναλλαγής ακούγεται ότι θα προσομοιάζουν με το project Petra της Eurobank. Η Εθνική διαθέτει τα λιγότερα ανακτηθέντα ακίνητα στα βιβλία της, τα οποία αποτιμώνται πέριξ των 500 εκατ. ευρώ.