Αγώνας δρόμου για την άμεση ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ

Έτοιμα προς κατάθεση στην Κομισιόν τα τομεακά και περιφερειακά προγράμματα. Το χρονοδιάγραμμα των εγκρίσεων για την έλευση των 26,2 δισ. ευρώ στη χώρα. Πότε αναμένονται τα πρώτα χρηματοδοτικά προγράμματα.

Δημοσιεύθηκε: 19 Ιουλίου 2021 - 18:33

Σταμάτης Ζησίμου [email protected]

Γκάζι, για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες έγκρισης, όχι μόνο του κεντρικού σχεδίου του ΕΣΠΑ, αλλά και των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων, «πατάει» το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Και αυτό, καθώς βάσιμα εκτιμά ότι η γρήγορη ενεργοποίηση του νέου ΕΣΠΑ ύψους 26,18 δις. ευρώ, πέραν του ότι θα γεφυρώσει τις δύο προγραμματικές περιόδους 2014 – 2020 και 2021 - 2027 ώστε να μην υπάρξει χρηματοδοτικό κενό, θα ενεργοποιούσε και μια επενδυτική δυναμική.

Στο πλαίσιο αυτό, μετά από την επίσημη κατάθεση προς έγκριση του κεντρικού τελικού σχεδίου του ΕΣΠΑ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 7 Ιουλίου, χθες, όπως συζητήθηκε και συμφωνήθηκε από την Επιτροπή Σχεδιασμού του ΕΣΠΑ, εντός του Ιουλίου, θα αποσταλούν στην Κομισιόν και τα πρώτα draft όλων των τομεακών και περιφερειακών προγραμμάτων.

Ο στόχος που θέτει το υπουργείο, είναι εντός του Σεπτεμβρίου να έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση των τομεακών και επιχειρησιακών προγραμμάτων με τις κοινοτικές αρχές, ώστε τον Οκτώβριο να έχει δοθεί το πράσινο φως, επί όλων των προγραμμάτων και το Νοέμβριο να αρχίσει η έκδοση των πρώτων χρηματοδοτικών προσκλήσεων του νέου ΕΣΠΑ.

Ωστόσο, για να υποβληθούν τα τομεακά και επιχειρησιακά προγράμματα στην Κομισιόν εντός του Ιουλίου, θα πρέπει κατά το συγκεκριμένο μήνα να έχει εγκριθεί από την Κομισιόν και το «κεντρικό ΕΣΠΑ».

Πάντως στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, υπάρχει διάχυτη η αισιοδοξία, ότι η έγκριση είναι εφικτή εντός του Ιουλίου, καθιστώντας την Ελλάδα, ως την πρώτη χώρα σε επίπεδο ΕΕ που θα έχει λάβει «ok»

Όπως προαναφέρθηκε, οι συνολικοί πόροι του ΕΣΠΑ για τη νέα προγραμματική περίοδο, ανέρχονται σε σχεδόν 26,2 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 20,9 δισ. ευρώ προέρχονται από την ΕΕ (κοινοτική συμμετοχή) και τα 5,3 δις, ευρώ από τη χώρα μας (εθνική συμμετοχή).

Οι άξονες του προγράμματος

Η αρχιτεκτονική του προγράμματος, όπως αυτή έχει σχεδιαστεί σε επίπεδο ΕΕ, περιέχει πέντε Στόχους Πολιτικής (Σ.Π.), τον Ειδικό Στόχο «Δίκαιη Μετάβαση» και την Τεχνική Βοήθεια.

Ο ΣΠ 1 έχει ως τίτλο «Μια Εξυπνότερη Ευρώπη» και σχετίζεται με την προώθηση του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού.

Στο εν λόγω στόχο θα κατευθυνθεί το 20% των συνολικών πόρων, το ύψος των οποίων σε ενωσιακή στήριξη (κοινοτική συνδρομή) ανέρχεται στα 4.077 δις. ευρώ.

Ο ΣΠ2 φέρει την επωνυμία «Μια πιο Πράσινη Ευρώπη» και αφορά την προώθηση της καθαρής και δίκαιης ενεργειακής μετάβασης, των πράσινων και γαλάζιων επενδύσεων. Στο στόχο αυτό θα διατεθεί το 27% των συνολικών πόρων που σε ενωσιακή συνδρομή μεταφράζεται σε 5,655 δις. ευρώ.

Ο ΣΠ3 με τίτλο «Μια πιο Διασυνδεδεμένη Ευρώπη», αφορά την ανάπτυξη προσβάσιμων, υψηλής ποιότητας, πολυτροπικών, έξυπνων και βιώσιμων υποδομών και συστημάτων μεταφορών. Στο στόχο αυτό, θα κατευθυνθεί το 8% των συνολικών πόρων που σε ενωσιακή συνδρομή ανέρχονται στο 1,637 δις. ευρώ.

Ο ΣΠ4 με τίτλο «Μια πιο Κοινωνική Ευρώπη» και εστιάζει στο ανθρώπινο δυναμικό και τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες και αγαθά.

Ο συγκεκριμένος στόχος θα απορροφήσει το 30% των συνολικών πόρων, ήτοι 6,219 δις. ευρώ.

Ο ΣΠ5 με τίτλο «Μια Ευρώπη πιο κοντά στους Πολίτες της» αφορά στην προώθηση βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης, μέσω της στήριξης τοπικών πρωτοβουλιών.

Στο στόχο αυτό, θα διατεθεί το 6% των συνολικών πόρων που σε όρους ενωσιακής συνδρομής, ανέρχεται σε 1,190 δις. ευρώ.

Ο ειδικός στόχος «Δίκαιη Μετάβαση» αφορά στοχευμένες δράσεις για την απεξάρτηση από το λιγνίτη στις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, τη Μεγαλόπολη και τα νησιά.

Θα απορροφήσει το 7% των συνολικών πόρων, ήτοι 1,375 δις. ευρώ σε όρους κοινοτικής συνδρομής.

Επιπλέον πόροι στις περιφέρειες

Θα πρέπει να σημειωθεί στο νέο ΕΣΠΑ, τα 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ) - όσα και οι περιφέρειες - θα διαχειριστούν περισσότερα κονδύλια σε σχέση με το τρέχον ΕΣΠΑ. Συγκεκριμένα, οι πόροι που αναλογούν στα ΠΕΠ, ανέρχονται στα 8,1 δις. ευρώ, έναντι 5,9 δις. ευρώ του υφιστάμενου προγράμματος.

Με βάση την προκαταρκτική κατανομή του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, οι πόροι ανά τομεακό και επιχειρησιακό πρόγραμμα, διαμορφώνονται ως εξής:

Τα Τομεακά Προγράμματα

Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Καινοτομία»: 3,885 δις. ευρώ
«Ψηφιακός Μετασχηματισμός»: 943 εκατ. ευρώ.
«Περιβάλλον –Ενέργεια-Κλιματική Αλλαγή»: 3,607 δις. ευρώ.
«Υποδομές Μεταφορών»: 2,224 δις. ευρώ.
«Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού-Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση»: 4,161 δις. ευρώ.
Πολιτική Προστασία»: 713,7 εκατ. ευρώ.
«Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση»: 1,629 δις. ευρώ
«Αλιεία και Θάλασσα»: 454,7 εκατ. ευρώ
«Τεχνική Βοήθεια»: 504, 4 εκατ. ευρώ.