Η Ελλάδα εισήλθε στην πανδημία με ατελή ανάκαμψη, ωστόσο επέδειξε ανθεκτικότητα στην αντιμετώπιση της covid 19, υπογραμμίζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεση για τη χώρα στο πλαίσιο της διαβούλευσης του Αρθρου 4.
Οπως αναφέρει, η ελληνικό ΑΕΠ υποχώρησε 8,2% το 2020, καλύτερα του αναμενόμενου δεδομένης της εξάρτησης από τον τουρισμό και τις υφιστάμενες αδυναμίες. Η κυβέρνηση παρείχει μια από τις μεγαλύτερες δημοσιονομικές στηρίξεις στην ευρωζώνη και η θετική στάση των θεσμών και της ΕΚΤ προστάτευσε τις τράπεζες και διατήρησε τις ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης.
Ενώ προχωρούν οι εμβολιασμοί με ρυθμό άνω του ευρωπαϊκού μέσου όρου, μια παράταση της πανδημίας θα προσθέσει πρωτοφανή αβεβαιότητα και πτωτικά ρίσκα για όλους του κλάδους της οικονομίας. Οι επενδύσεις μέσω του τoυ Next Generation EU, η αναμενόμενη αύξηση της κατανάλωσης λόγω και των αυξημένων καταθέσεων, αλλά και τα ενισχυμένα έσοδα από τον τουρισμό αναμένεται να αποτελέσουν τους οηγούς της ανάκαμψης φέτος, με την άνοδο του ΑΕΠ να εκτιμάται στο 3,3% το 2021 και να επιταχύνει στο 5,4% το 2022 καθώς ανακάμπτει σταδιακά ο τουρισμός.
Το χρέος
Τα επίπεδα δημοσίου χρέους αναμένεται να υποχωρήσουν μεσοπρόθεσμα, οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες είναι ελεγχόμενες και η ικανότητα αποπληρωμής του ΔΝΤ παραμένει επαρκής.
Ειδικότερα, το ΔΝΤ σημειώνει ότι το χρέος αναμένεται να ανέλθει στο ανώτατο σημείο του φέτος, στο 213,8% και να υποχωρήσει από το 2022 στο 204,1%, παραμένοντας ωστόσο σε υψηλότερα επίπεδα από ότι προβλεπόταν προ πανδημίας. Το χρέος αναμένεται να «ξεφουσκώσει» στο 169% του ΑΕΠ το 2030.
Όσον αφορά στο πρωτογενές αποτέλεσμα εκτιμάται πως από την περιοχή του 12% του ΑΕΠ φέτος θα περιοριστεί στο 1,6% του ΑΕΠ το 2022 για να ακολουθήσει πέρασμα στα πρωτογενή πλεονάσματα στη συνέχεια με 0,3% και 0,9% του ΑΕΠ αντίστοιχα την ερχόμενη διετία.
Το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο μεσοπρόθεσμα, υποβοηθούμενο και από τη σταδιακή επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα. Το μεγάλο μαξιλάρι ρευστότητας και η ενεργή διαχείριση του χρέους μετριάζουν τα ρίσκα επαναχρηματοδότησης. Ωστόσο η αβεβαιότητα είναι πολύ μεγάλη ώστε να υπάρξει ξεκάθαρο συμπέρασμα για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέουτς.
Οι εξωγενείς ανισορροπίες της Ελλάδας είναι σημαντικές και η πανδημία ενδέχεται να ενισχύσει τις πιέσεις στους ισολογισμούς εταιριών και τραπεζών.
Οι πολιτικές
Η Ελλάδα θα πρέπει να επικεντρωθεί στο να αποτρέψει τις οικονομικές πληγές της πανδημίας και να υποβοηθήσει μια ανάκαμψη που θα τους περιλαμβάνει όλους, διοχετεύοντας σε επενδύσεις τα κοινοτικά κονδύλια. Βραχυπρόθεσμα θα πρέπει να επικεντρωθεί στη διασφάλιση ότι οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι δημοσιονομικής βιωσιμότητας δεν θα επιτευχθούν με ζημιά στην ανάπτυξη, ιδίως εξετάζοντας τις επιπτώσεις της κρίσης στους νέους που υφίστανται μεγάλα ποσοστά ανεργίας.
Ο Ηρακλής
Οι τιτλοποιήσεις των τραπεζικών NPEs μέσω του Ηρακλή μπορούν να πετύχουν μια σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι είναι επιτυχείς οι προσπάθειες αύξησης κεφαλαίων. Η πανδημία ίσως καθυστερήσει την επιστροφή των τραπεζικών ισολογισμών στην ομαλότητα, απαιτώντας μια προληπτική δράση από την κυβέρνηση, με υποστήριξη από μια ανάλυχη κόστους - οφέλους σε όλες τις διαθέσιμες επιλογές.
Στόχος πρέπει να είνασι η μείωση του ρίσκου για τον χρηματοοικονομικό τομέα, και να αποφευχθεί μια μέτρια και χωρίς επαρκείς χρηματοδοτήσεις ανάκαμψη. Στο πλαίσιο αυτό, το ΔΝΤ καλωσορίζει την επέκταση των κρατικών εγγυήσεων για τις τραπεζικές τιτλοποιήσεις (Ηρακλής ΙΙ )αλλά σημειώνει ότι θα πρέπει να υπάρχει και εναλλακτικό σχέδιο σε περίπτυωση που οι προσπάθειες αύξησης κεφαλαίων από τις τράπεζες είναι ανεπαρκείς ή υλοποιηθούν άλλα ρίσκα εκτέλεσης. Καθώς το σχέδιο της ΤτΕ για bad bank μπήκε στα συρτάρια, το ΔΝΤ ενθαρρύνει τις ελληνικές αρχές να συνεργαστεί με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για να βρεθεί μια λύση για την αδυναμία των τραπεζικών κεφαλαίων.