Εστίαση: Μάχη επιβίωσης με σήμα «Covid free», ζητείται στήριξη

Σε δύσκολη εξίσωση ανάγεται η βιώσιμη λειτουργία των επιχειρήσεων εστίασης με κλειστούς χώρους, με βάση το πλαίσιο που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση, ήτοι αποκλειστικά για εμβολιασμένους πελάτες, προσφέροντας υπηρεσίες μόνο σε καθήμενους και λειτουργώντας στο 85% της χωρητικότητάς τους.

Οι επιχειρηματίες αναγνωρίζουν τα περιορισμένα δημοσιονομικά περιθώρια όπως και τους κινδύνους της μετάλλαξης Δέλτα, αλλά δηλώνουν ότι «δεν θα τα βγάλουν πέρα χωρίς μέτρα στήριξης».

Όσοι έχουν επιχειρήσεις χωρίς εξωτερικούς χώρους, περίπου το 22% της αγοράς, βλέπουν την επανεκκίνηση ως «σανίδα σωτηρίας», μετά από σχεδόν 15 μήνες υποχρεωτικού λουκέτου, αλλά η λειτουργία υπό το νέο πλαίσιο αποδεικνύεται πρόκληση περισσότερο παρά ευκαιρία, όπως σημειώνουν. Αν και αναγνωρίζουν στην κυβέρνηση ότι τους απάλλαξε από το δίλημμα να υιοθετήσουν τον χαρακτήρα αμιγούς ή μικτής επιχείρησης, ανησυχούν για την ομαλή λειτουργία της αγοράς και την εφαρμογή των μέτρων στην πράξη, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων των πιστοποιητικών μέσω της εφαρμογής covidfree.gr και των σχέσεων εργοδοτών - εργαζομένων.

Ως προς την ουσία των υπηρεσιών εστίασης και ψυχαγωγίας, από 16/7 έως τα τέλη Αυγούστου, θα προσφέρονται αποκλειστικά σε καθήμενους πελάτες. Από τα μπαρ και τα κέντρα διασκέδασης μέχρι τα πανηγύρια, όπου υπάρχουν μουσικές εκδηλώσεις, οι επισκέπτες δεν έχουν δικαίωμα να εκφραστούν με τον χορό όταν έρθουν στο κέφι και οι επαγγελματίες της εστίασης πρέπει να προβαίνουν σε σχετικές συστάσεις, διαφορετικά θα τιμωρούνται με τσουχτερά πρόστιμα και αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεών τους.

Για τα μπαρ και τα κέντρα διασκέδασης, αυτό το πλαίσιο αποθαρρύνει τους επισκέπτες και συνεπάγεται ζημιογόνο λειτουργία, εάν δεν υπάρξει κάποιο μέτρο στήριξης από την πολιτεία, σημειώνουν επαγγελματίες, που προειδοποιούν ότι τουλάχιστον δύο στις δέκα επιχειρήσεις απειλούνται με λουκέτο, κάτι που θα επιβεβαιωθεί το 2022, οπότε και αναμένουν ότι θα γίνει το μεγάλο ξεκαθάρισμα στον κλάδο.

«Xωρίς στήριξη από την πολιτεία το 2022 θα είναι μια τραγική χρονιά για την εστίαση», λέει στο Εuro2day.gr ο Χρήστος Κουδούνης, εκπρόσωπος της Πρωτοβουλίας Εστίασης Θεσσαλονίκης, που εκτιμά ότι τα λουκέτα θα φτάσουν στο 35-40% της αγοράς.

Ας σημειωθεί ότι στη συμπρωτεύουσα λειτουργούν πάνω από 5.000 επιχειρήσεις εστίασης -όσες παρέμειναν μετά το πρώτο lockdown- κι από αυτές σχεδόν 2.000 διαθέτουν υποτυπώδεις ή καθόλου εξωτερικούς χώρους, σύμφωνα με στοιχεία επιχειρηματικών φορέων. Ως εκ τούτου, οι επαγγελματίες αγωνιούν για την έκβαση της πιο κρίσιμης σεζόν της χρονιάς.

Παρά το γεγονός ότι δηλώνουν πρόθυμοι να τηρήσουν τις αποφάσεις της κυβέρνησης, σημειώνουν ότι το πλαίσιο, όπως διαμορφώνεται, καθιστά τη λειτουργία των καταστημάτων χωρίς εξωτερικούς χώρους ζημιογόνα. Οπότε επιμένουν στα στοχευμένα μέτρα στήριξης. Μάλιστα, όπως σημειώνει ο κ. Κουδούνης, οι περισσότερες επιχειρήσεις δεν έχουν επιδοτηθεί ακόμη με κεφάλαια κίνησης, στο 7% του τζίρου του 2019, στο πλαίσιο του προγράμματος επανεκκίνησης μέσω ΕΣΠΑ.

Η Μαρία Μποτονάκη, εκπρόσωπος του Κύκλου Επαγγελματιών Εστίασης με πάνω από 300 μέλη, κυρίως μικρές επιχειρήσεις από όλη την Ελλάδα, θεωρεί αντισυνταγματικό τον διαχωρισμό εμβολιασμένων και μη τονίζοντας ότι «έννομο αγαθό είναι σίγουρα η υγεία, αλλά έννομο αγαθό είναι και η εργασία και η ελευθερία».

Μεταφέρει τη δυσφορία των επαγγελματιών για την απόφαση να τίθενται σε αναστολή υπάλληλοι οι οποίοι δεν θέλουν να εμβολιαστούν κι αυτό είναι το αποτέλεσμα της αδυναμίας των ιθυνόντων να επιταχύνουν το εμβολιαστικό πρόγραμμα δια της πειθούς. «Δεν θα απολύσουμε κανέναν υπάλληλο», σημειώνει και αναρωτιέται γιατί τα ίδια μέτρα δεν υιοθετούνται σε άλλους κλάδους, π.χ. στο Μετρό, στα λεωφορεία κ.ο.κ. Θεωρεί ότι το νέο πλαίσιο λειτουργίας της εστίασης πλήττει την ψυχολογία της αγοράς και αποθαρρύνει τη ζήτηση.

Ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) και επικεφαλής της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), παραδέχεται μιλώντας στο Εuro2day.gr την ανάγκη επιτάχυνσης του εμβολιαστικού προγράμματος.

Εξάλλου, η μετάλλαξη Δέλτα απειλεί να οδηγήσει σε 4ο κύμα πανδημίας, τινάζοντας στον αέρα τις προσδοκίες για οικονομική ανάκαμψη. Ο κ. Καββαθάς τονίζει ότι η προσπάθεια αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης εκ των πραγμάτων συνδέεται με τα νέα μέτρα για την εστίαση, σημειώνοντας ότι δεν πρέπει να εργαλειοποιείται ο κλάδος. Το ίδιο επισημαίνουν όλοι οι επαγγελματικοί φορείς στην εστίαση, προειδοποιώντας μάλιστα για κοινωνικές αντιθέσεις μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων πολιτών.

Στο επίκεντρο μέτρα στήριξης

Δίχτυ προστασίας για τις επιχειρήσεις εστίασης σχεδιάζει να διεκδικήσει η ΓΣΕΒΕΕ. Ο κ. Καββαθάς, μαζί με στελέχη της Συνομοσπονδίας, είχε συνάντηση χθες με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη. Στη συνέχεια συναντήθηκε με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη ενώ θα συναντήσει τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα την επόμενη εβδομάδα.

Σκοπός είναι να προωθήσει, ει δυνατόν πριν το τέλος του μήνα, βασικά αιτήματα του κλάδου, μεταξύ των οποίων η επαναφορά του μέτρου της απαλλαγής ενοικίου για τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, η μονιμοποίηση της μείωσης του συντελεστή ΦΠΑ στο 13%, η επίσπευση εκταμίευσης των πόρων του προγράμματος επανεκκίνησης μέσω ΕΣΠΑ και η θέσπιση προγράμματος οικονομικής στήριξης για τα κέντρα διασκέδασης - αίθουσες εκδηλώσεων, που λόγω των περιοριστικών μέτρων από την αρχή της πανδημίας μέχρι και σήμερα η λειτουργία τους ήταν ουσιαστικά απαγορευμένη.

Εάν δεν υπάρξει κάποιου είδους στήριξη από την πολιτεία, ο κλάδος θα βρεθεί αντιμέτωπος με πτωχεύσεις και ανεργία. Εξάλλου, σήμερα απασχολεί περίπου 350.000 εργαζόμενους και έχει αποφύγει μαζικά λουκέτα λόγω των μέτρων στήριξης, κυρίως των ενοικίων και της απασχόλησης.

Ο κ. Καββαθάς υπενθυμίζει ότι πέρα από το 22% της αγοράς που δεν άνοιξε επειδή δεν διαθέτει εξωτερικούς χώρους, οι υπόλοιπες επιχειρήσεις λειτούργησαν στο 50% της δυναμικότητάς τους. Χωρίς να έχει αποκατασταθεί η ζήτηση, δεν διαθέτουν ισχυρό ταμείο για να ανταποκριθούν στις νέες υποχρεώσεις που δημιουργούν τα μέτρα, ενώ το περιβάλλον παραμένει ρευστό και δυσχεραίνεται η πρόβλεψη για την επόμενη μέρα στον κλάδο.