Σε χρονιά υψηλής αβεβαιότητας και πολλών ταχυτήτων εξελίσσεται το 2021 για τον ελληνικό τουρισμό, με τη μετάλλαξη Δέλτα και τους περιορισμούς που επιβάλλουν η μία μετά την άλλη οι χώρες της Ε.Ε. στην κατεύθυνση ανάσχεσης της πανδημίας του κορωνοϊού να θέτουν εν αμφιβόλω ακόμη και τον στόχο για 40% των τουριστικών εσόδων του 2019.
Τεράστιες διαφοροποιήσεις ανά προορισμό καταγράφονται από τους επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου, τη στιγμή που το 70% περίπου των ξενοδοχειακών μονάδων ανά τη χώρα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε λειτουργία και τα μηνύματα από τις βασικές δεξαμενές εισερχόμενων ταξιδιωτών είναι αμφίσημα.
Καθοριστική για την πορεία της φετινής σεζόν είναι η βρετανική αγορά, δεδομένου ότι αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη πηγή τουριστών για την Ελλάδα και για την ώρα παραμένει «κλειστή», με αρκετούς προορισμούς να εξαρτώνται από τους Βρετανούς ταξιδιώτες, προκαλώντας προβληματισμό στους επιχειρηματίες του κλάδου.
Μάλιστα, η εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα σε συνδυασμό με τις πιέσεις που ασκεί το Βερολίνο για απαγόρευση εισόδου των Βρετανών τουριστών στην Ε.Ε., ανεξαρτήτως εάν έχουν εμβολιαστεί ή όχι, εντείνουν περαιτέρω την ανησυχία των παραγόντων της αγοράς.
Στην ίδια κατεύθυνση λειτουργεί και η ανακοίνωση της TUI UK, ενός από τους μεγαλύτερους tour operators του Ηνωμένου Βασιλείου, για ακύρωση πακέτων και πτήσεων με προορισμό, μεταξύ άλλων, περιοχές της Ελλάδας. Απόφαση που… ψαλιδίζει όλο και περισσότερο τις όποιες προσδοκίες των Ελλήνων επιχειρηματιών για τόνωση της ζήτησης μέσα στον Ιούλιο, με την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον να αποτρέπει σταθερά τους Βρετανούς να ταξιδέψουν στο εξωτερικό.
Το κενό που αφήνει η βρετανική αγορά επιδιώκει να καλύψει μέχρι στιγμής η γαλλική. Η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στην κορυφή των προτιμήσεων των Γάλλων για ταξίδια στο εξωτερικό, με την Ισπανία να έπεται.
Είναι ενδεικτικό ότι ένας από τους μεγαλύτερους tour operators που δραστηριοποιούνται στη Γαλλία, ο Thalasso No1, εντάσσει τα Χανιά στο πρόγραμμά του εν μέσω της τουριστικής περιόδου, ναυλώνοντας πτήσεις charter για το φετινό καλοκαίρι, κάτι που επιβεβαιώνει τις αρχικές εκτιμήσεις για διπλασιασμό του αριθμού των Γάλλων που επισκέφθηκαν πέρυσι την Ελλάδα.
«Πέρυσι 400.000 Γάλλοι ταξίδεψαν στην Ελλάδα. Φέτος, με βάση τα δεδομένα, θεωρούμε ότι ο αριθμός αυτός θα ανέλθει στις 900.000, επιτυγχάνοντας τον στόχο για 50% των αφίξεων του 2019», επισημαίνουν παράγοντες που παρακολουθούν την πορεία της γαλλικής αγοράς.
Στην ίδια κατεύθυνση, η αεροπορική εταιρεία Transavia έχει αυξήσει το capacity της κατά 40% σε σχέση με το 2019, προσφέροντας συνολικά 1,1 εκατ. θέσεις, ενώ και η Air France έχει εντάξει νέους προορισμούς στο πτητικό της έργο, προγραμματίζοντας περίπου 445 χιλιάδες θέσεις για την Ελλάδα, όταν ο αντίστοιχος αριθμός του 2019 κυμαινόταν γύρω στις 300 χιλιάδες.
Βέβαια, η πλειονότητα των Γάλλων επιλέγει να ταξιδέψει φέτος σε προορισμούς του εσωτερικού, καθώς η πανδημία και η πρόσφατη εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα στη Γαλλία -με το 20% των νέων κρουσμάτων να αφορά την ινδική παραλλαγή- δημιουργούν ανησυχία και «περιπλέκουν την κατάσταση», όπως εξηγούν παράγοντες του κλάδου.
Μπορεί η κίνηση από τη Γερμανία, τη βασική πηγή τουρισμού για την Ελλάδα, να μην έχει φτάσει στα προσδοκώμενα επίπεδα, ωστόσο, αναμένεται σημαντική τόνωση του ρεύματος το δίμηνο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου. Ενθαρρυντικά λειτουργεί το γεγονός ότι η Ελλάδα παραμένει στην «πράσινη» λίστα των Γερμανών, οι οποίοι τις τελευταίες εβδομάδες έχουν αρχίσει να προγραμματίζουν τις διακοπές τους. Η χώρα μας βρίσκεται στη δεύτερη θέση των προτιμήσεων των Γερμανών, μετά την Ισπανία, και τα μηνύματα για τον Αύγουστο είναι ιδιαίτερα αισιόδοξα.
Η TUI έχει προγραμματίσει 450 χιλιάδες θέσεις για ελληνικούς προορισμούς το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου, ενώ ο γερμανικός ταξιδιωτικός οργανισμός Schauinsland καταγράφει το τελευταίο διάστημα 11.000 νέες κρατήσεις ανά εβδομάδα για τη χώρα μας. Μάλιστα, κάποιοι tour operators υποστηρίζουν ότι η ζήτηση έχει φτάσει τα επίπεδα του 2019, με τους πιο συγκρατημένους να εκτιμούν ότι ο αριθμός των Γερμανών που θα ταξιδέψουν φέτος στην Ελλάδα θα αντιστοιχεί στο 55% των αφίξεων του 2019, όταν και είχαν επισκεφθεί τη χώρα μας πάνω από 4 εκατ. Γερμανοί.
Η Condor έχει προγραμματίσει περίπου 1,5 εκατ. θέσεις για την Ελλάδα, εντάσσοντας μικρότερους προορισμούς στο δίκτυό της, όπως η Σκιάθος, η Κεφαλονιά, η Σάμος και το Ακτιο, ενώ η Eurowings έχει προγραμματίσει μέχρι τον Οκτώβριο 3.500 πτήσεις, που αντιστοιχούν σε 526 χιλιάδες θέσεις. Στο τοπ 3 των προορισμών των Γερμανών ταξιδιωτών βρίσκονται σταθερά η Κρήτη, η Κως και η Ρόδος, ενώ δυναμική αποκτούν η Χαλκιδική και η Πελοπόννησος.
Η Ρωσία
Υποτονικότητα χαρακτηρίζει επί του παρόντος και την τουριστική κίνηση από τη Ρωσία, παρά το γεγονός ότι την τελευταία εβδομάδα έχουν προστεθεί πτήσεις με προορισμό την Ελλάδα. Οι Ρώσοι προσανατολίζονται σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, με το τοπίο να παραμένει θολό και να μην καταγράφεται ζήτηση σε βάθος χρόνου από τη χώρα της ανατολικής Ευρώπης, η οποία εμφανίζει μεγάλο αριθμό κρουσμάτων της μετάλλαξης Δέλτα. Σε μία προσπάθεια, μάλιστα, να περιοριστεί η εξάπλωση της πανδημίας, κάποιες περιοχές της Ρωσίας, μεταξύ των οποίων η Κριμαία στη Μαύρη Θάλασσα, έχουν ανακοινώσει ότι από την 1η Αυγούστου θα δέχονται μόνο εμβολιασμένους τουρίστες. Στην ίδια λογική, Ρώσοι βουλευτές έχουν θέσει στο τραπέζι των συζητήσεων το ενδεχόμενο να μην επιτρέπεται σε πολίτες που δεν είναι εμβολιασμένοι να ταξιδέψουν εκτός της χώρας, εντείνοντας την αβεβαιότητα που ήδη υπάρχει.
Προορισμοί πολλών ταχυτήτων
Την ίδια στιγμή, ανομοιομορφία παρατηρείται σε επίπεδο αφίξεων ανά προορισμό. «Ανάσα» παίρνουν το τελευταίο χρονικό διάστημα οι προορισμοί που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας και εξαρτώνται σε ένα μεγάλο ποσοστό από τις βαλκανικές αγορές. Σε περαιτέρω αναθέρμανση της τουριστικής ζήτησης από τις γειτονικές χώρες αναμένεται να οδηγήσει και το άνοιγμα των χερσαίων πυλών εισόδου που πραγματοποιείται σταδιακά από σήμερα μέχρι και την επόμενη Τετάρτη 7 Ιουλίου. Σήμερα ανοίγουν για όλο το 24ωρο και χωρίς όριο εισόδου οι πύλες στον Προμαχώνα, στους Ευζώνους, στη Νίκη, στη Δοϊράνη, στις Καστανιές, στους Κήπους, στο Ορμένιο, στη Νυμφαία, στην Κρυσταλλοπηγή και στην Κακαβιά.
Ενδεικτικό της σημασίας των συγκεκριμένων αγορών για τους προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας είναι το γεγονός ότι επί του παρόντος, το 70% της πληρότητας που καταγράφεται οφείλεται στους Βαλκάνιους ταξιδιώτες.
Ανομοιομορφία παρατηρείται, ωστόσο, στους νησιωτικούς προορισμούς, με τη Μύκονο και τη Σαντορίνη, που δεν έχουν ιδιαίτερη εξάρτηση από τους tour operators και προσελκύουν κατά βάση ταξιδιώτες υψηλού εισοδηματικού επιπέδου, να καταγράφουν υψηλή πληρότητα.
Αντίθετα, τα Επτάνησα, τα οποία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη βρετανική αγορά -με δεδομένο ότι περίπου το 60% των τουριστών προέρχονται από τη Βρετανία- σημειώνουν πληρότητα που δεν ξεπερνά το 30%-40% για το δίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου. Σε αντίστοιχα επίπεδα κινείται η ζήτηση σε προορισμούς όπως η Ρόδος και τα Χανιά, όπου εκτός από τη βρετανική αγορά, απόντες είναι και οι τουρίστες από τις Σκανδιναβικές χώρες, ενώ σε περιοχές όπως το Ηράκλειο της Κρήτης την παρτίδα φαίνεται ότι σώζουν οι Γερμανοί, με την πληρότητα να ξεπερνά το 55%, παρά το γεγονός ότι η κίνηση από τη χώρα της κεντρικής Ευρώπης για την ώρα δεν είναι η προσδοκώμενη.