Αποκρατικοποιήσεις ενέργειας: Ποιες προχωρούν, ποιες μένουν από... καύσιμα

Με τον αραμπά φαίνεται ότι εξακολουθούν να πηγαίνουν οι πέντε ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις, για τις οποίες δόθηκε εμβληματικός χαρακτήρας από την κυβέρνηση πριν από ενάμιση και πλέον χρόνο. Η μία, μάλιστα, από αυτές, όπως δείχνουν οι αντικειμενικές συνθήκες που διαμορφώνονται, οδηγείται στο χρονοντούλαπο. Δεν θα ήταν άστοχο, με τα δεδομένα αυτά, να μιλήσει κανείς για τέσσερις γάμους και μία…κηδεία.

Αυτή που θα κόψει, ενδεχομένως, πρώτη το νήμα φαίνεται να είναι η πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ, καθώς η ΔΕΗ επιμένει και επιδιώκει να ολοκληρωθεί στο τρίτο τρίμηνο του έτους. Μένει να αποδειχθεί.

Για τη ΛΑΡΚΟ διατυπώνεται, επίσης, η εκτίμηση ότι στόχος είναι μέχρι τέλη Σεπτεμβρίου να έχει επιλεγεί ο ανάδοχος, ωστόσο, αποτελεί μια σύνθετη διαδικασία, «τρέχουν» ταυτόχρονα δύο διαγωνισμοί και οι απαιτούμενες υψηλές επενδυτικές δαπάνες από την πλευρά του υποψήφιου επενδυτή, που θα χρειαστεί «να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη», δημιουργούν εύλογα ερωτήματα για το εφικτό του στόχου.

Για την υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι θα τραβήξει για το 2022.

Για τη ΔΕΠΑ Υποδομών, τώρα εξετάζονται νομοθετικές πρωτοβουλίες από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για να καταφέρει επιτέλους να «ξεκλειδώσει» και να πάει στο επόμενο επίπεδο. Κι γι’ αυτή φαίνεται ότι το τοπίο μπορεί να ξεκαθαρίσει το 2022.

Αντίθετα, για τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, η ανοιχτή δικαστική διαμάχη με την ELFE, την πρώην Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων Καβάλας, συμφερόντων Λαυρεντιάδη, μπλοκάρει την αποκρατικοποίηση, η οποία όλα δείχνουν ότι θα εγκαταλειφθεί.

ΔΕΔΔΗΕ

Στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΔEΗ, την περασμένη Πέμπτη, εγκρίθηκαν μια σειρά απαραίτητων εγγράφων, προκειμένου να αποκτήσουν οι εννέα υποψήφιοι επενδυτές, όλοι funds, πρόσβαση στην Εικονική Τράπεζα Δεδομένων (VDR). Πρόκειται, κυρίως, για το Σύμφωνο Εμπιστευτικότητας, καθώς και το σχέδιο Σύμβασης. Την Παρασκευή, σύμφωνα με πηγές της ΔEΗ, άνοιξε και το VDR, με τους επενδυτές να μπορούν να αξιοποιήσουν το διαθέσιμο υλικό ανάλογα με την πρόοδο υπογραφής του Συμφώνου Εμπιστευτικότητας.

Ο δρόμος, όμως, είναι μακρύς ακόμη μέχρι την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών. Γιατί θα απαιτηθεί συναντίληψη ΔEΗ και των εννέα επενδυτών για την κατάρτιση της Συμφωνίας Αγοραπωλησίας (sale and purchase agreement) και του Συμφώνου των Μετόχων (shareholders agreement).

Τούτο σημαίνει συναντήσεις της ΔEΗ με κάθε έναν επενδυτή ξεχωριστά. Το δεύτερο κείμενο είναι και το πιο κρίσιμο, γιατί αυτό θα καθορίσει τα ισχυρά δικαιώματα μειοψηφίας τα οποία προτίθεται να εκχωρήσει η ΔEΗ. Πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, χωρίς να έχουν επιβεβαιωθεί, αναφέρουν ότι η ΔEΗ προτίθεται να συμφωνήσει, ο πλειοδότης να διαθέτει τα πέντε από τα 11 μέλη του Δ.Σ. του ΔΕΔΔΗΕ, να διορίζει τον οικονομικό διευθυντή, καθώς και τον διευθυντή λειτουργικών δραστηριοτήτων. Κι όλα αυτά όταν ήδη υπάρχουν πληροφορίες για «ζυμώσεις» μεταξύ των υποψηφίων για πιθανές συμμαχίες.

Η διοίκηση της ΔEΗ επείγεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία μέσα στο έτος, γιατί χρειάζεται τα κεφάλαια από την πώληση, όπως έχει δηλώσει, αφενός, για να μειώσει τον δανεισμό της και αφετέρου, για να επεκταθεί με εξαγορές και συνεργασίες στη Ν.Α. Ευρώπη.

ΛΑΡΚΟ

Μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα άνοιξε το VDR από το ΤΑΙΠΕΔ για τη δική του διαγωνιστική διαδικασία, που αφορά στη μακροχρόνια μίσθωση του εργοστασίου της ΛΑΡΚΟ, στη Λάρυμνα, των μεταλλείων στη Λάρυμνα και το Λούτσι, καθώς και μεταλλευτικών δικαιωμάτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων ιδιοκτησίας του ελληνικού δημοσίου. Το ίδιο αναμένεται να κάνει εντός της εβδομάδας και ο Ειδικός Διαχειριστής για την έτερη διαγωνιστική διαδικασία, που έχει να κάνει με την πώληση των μεταλλείων Ευβοίας, Φθιώτιδας και Βοιωτίας (Άγιος Ιωάννης) και Καστοριάς, των αποθεμάτων μεταλλευμάτων, αγροτεμαχίων στην περιοχή του μεταλλείου Λάρυμνας, στον Άγιο Ιωάννη, στη Λιάβδα Λάρυμνας και στην Εύβοια, καθώς και του κινητού και άλλου εξοπλισμού.

Αυτή θεωρείται η πλέον κρίσιμη φάση για την τύχη του διπλού διαγωνισμού για τη ΛΑΡΚΟ, που εκτιμάται ότι θα απαιτήσει αρκετό χρόνο και επισκέψεις των υποψήφιων επενδυτών στις εγκαταστάσεις της και θα προσδιορίσει εν πολλοίς και το τελικό ενδιαφέρον τους. Θα κριθεί, επίσης, και από τα περιβαλλοντικά ζητήματα και την προσαρμογή της ΛΑΡΚΟ στην ισχύουσα νομοθεσία, με μια σειρά υψηλού κόστους επενδύσεων αντιρρυπαντικού χαρακτήρα.

Η έκδοση της νέας ΑΕΠΟ, πάντως, ακόμη εκκρεμεί, παρά το γεγονός ότι ο σχετικός φάκελος υποβλήθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ από τον Μάρτιο. «Πρέπει να εκδηλωθεί πραγματικό επενδυτικό ενδιαφέρον, γιατί οι επενδύσεις είναι σημαντικές», τόνισαν στο Euro2day.gr πηγές που παρακολουθούν την όλη διαδικασία.

Σε κάθε περίπτωση, εκφράζεται η προσδοκία ότι οι διαγωνισμοί θα ολοκληρωθούν ως τα τέλη Σεπτεμβρίου, με την επιλογή ενός αναδόχου για όλο το πακέτο της ΛΑΡΚΟ.

Υπόγεια Αποθήκη Φυσικού Αερίου

Πληροφορίες του Euro2day.gr αναφέρουν ότι δεν έχουν παραληφθεί ακόμη όλα τα απαιτούμενα νομιμοποιητικά έγγραφα με φυσική παρουσία, λόγω της πανδημίας. Συνεπώς, δεν μπορεί να ανοίξει το VDR. Ωστόσο, «φορτώνεται» με ό,τι υπάρχει διαθέσιμο. Κομβικό στοιχείο για την πορεία αυτής της διαγωνιστικής διαδικασίας, που «τρέχει» το ΤΑΙΠΕΔ, είναι η έκδοση από τη ΡΑΕ Κανονισμού Τιμολόγησης για τη χρήση της υπόγειας αποθήκης, απαραίτητου στοιχείου για τους επενδυτές, που εκκρεμεί από πέρσι.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι το VDR πιθανόν να ανοίξει τον Ιούνιο, εφόσον τακτοποιηθούν όλες οι εκκρεμότητες. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι απέχουμε πολύ ακόμη για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών γι’ αυτόν τον διαγωνισμό, καθώς θα πρέπει να μεσολαβήσει το due diligence των δύο υποψήφιων σχημάτων που έχουν προκριθεί.

ΔΕΠΑ Υποδομών

Στην εταιρεία, στην οποία πωλείται το 100% (65% ελληνικό δημόσιο και 35% ΕΛ.ΠΕ.), έχουν υπαχθεί οι Εταιρείες Διανομής Αερίου, Αττικής, Θεσσαλονίκης-Θεσσαλίας και ΔΕΔΑ, καθώς και τα δικαιώματα επί των δικτύων διανομής. Εδώ οι εκκρεμότητες είναι πολλές και σύνθετες, «πονοκεφαλιάζουν» και αντικειμενικά θα πάρουν χρόνο. Θα χρειαστεί, κατ' αρχάς, ενοποίηση της περιουσιακής βάσης των Εταιρειών Διανομών Αερίου, απαίτηση που πρόβαλαν οι υποψήφιοι επενδυτές, με το αιτιολογικό ότι έτσι θα μπορούν να κάνουν συνολική αποτίμηση, και αποδέχθηκε το ΥΠΕΝ.

Όμως, η ΔΕΔΑ τώρα ξεκίνησε το μεγάλο project της ανάπτυξης του δικτύου της, που απαιτεί χρόνο να αποσβεστεί. Η λύση που προκρίνεται για να ξεπεραστεί ο σκόπελος αυτός είναι να καλυφθεί το κόστος για την ενοποίηση της περιουσιακής βάσης της με οριακές αυξήσεις στα τέλη διανομής των δύο άλλων ΕΔΑ. Με άλλα λόγια, να μετακυλιστεί το κόστος στους πελάτες τους, για να δημιουργηθεί έτσι υπεραξία στη ΔΕΠΑ Υποδομών, ως κίνητρο για μεγαλύτερο τίμημα.

Το δεύτερο ζήτημα που αναμένει λύση είναι η τύχη του 49% της ENI Gas e Luce στην ΕΔΑ Θεσσαλονίκης-Θεσσαλίας. Το ΥΠΕΝ φαίνεται να προκρίνει τη λύση οι επενδυτές να υποβάλουν και ένα δεύτερο τίμημα, ξεχωριστά για το ποσοστό αυτό, το οποίο θα αποδοθεί στην ΕΝΙ. Και για τα δύο αυτά χρειάζονται νομοθετικές ρυθμίσεις από το ΥΠΕΝ, οι οποίες δεν έχουν προχωρήσει ακόμη. Και μπορεί οι προσδοκίες που διαρρέουν να αναφέρουν ότι οι δεσμευτικές προσφορές θα έρθουν τον Ιούλιο, αλλά δεν υπάρχουν, ακόμη, τουλάχιστον, ενδείξεις που τις υποστηρίζουν. Όπως και τι λένε οι επενδυτές για όλα αυτά.

ΔΕΠΑ Εμπορίας

Η ELFE διεκδικεί από τη ΔΕΠΑ 302 εκατ. ευρώ, με το αιτιολογικό ότι στην 5ετία 2010-2015 προμηθευόταν φυσικό αέριο με βάση τη ρήτρα πετρελαίου και όχι τις φθηνότερες τιμές στα hubs φυσικού αερίου. Δικαιώθηκε πρωτόδικα τον Οκτώβριο του 2019 για μικρότερο ποσό (63 εκατ. ευρώ), ενώ και η ΔΕΠΑ κέρδισε την αγωγή της, που συνεκδικάστηκε, για ανεξόφλητες οφειλές της ELFE, ύψους 86,7 εκατ. ευρώ, κερδίζοντας την καταβολή ποσού περί τα 60 εκατ. ευρώ. Οι δύο εταιρείες άσκησαν έφεση κατά των αποφάσεων αυτών, με τη συν-εκδίκαση των προσφυγών τους να ορίζεται για τον Σεπτέμβριο, φέτος.

Ποια είναι τα τρία σενάρια: να αναβληθεί η συνεκδίκαση, να υπάρξει προσφυγή της πλευράς που θα χάσει στον Άρειο Πάγο, να δικαιωθεί η ELFE, ανοίγοντας την όρεξη και σε άλλους πελάτες της ΔΕΠΑ να πράξουν το ίδιο. Και τα τρία σενάρια συνηγορούν σε μία διαπίστωση. Ότι η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας με την ανοιχτή αυτή «πληγή» δεν μπορεί να προχωρήσει, δεδομένου ότι το ελληνικό δημόσιο δεν παρέχει εγγυήσεις στους υποψήφιους επενδυτές για την κάλυψη οποιασδήποτε οικονομικής «τρύπας» που συνεπάγεται η δικαστική αυτή διαμάχη. Αυτός είναι και ο λόγος που σιωπηρά μεν, ρεαλιστικά δε, η συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση οδηγείται στον κάλαθο των αχρήστων.