BofA: Φτωχή ανάκαμψη το 2021 στην Ελλάδα

Δεν είναι ιδιαίτερα αισιόδοξη η Bank of America Research για την ανάκαμψη της εγχώριας οικονομίας φέτος, αλλά αισιοδοξεί ότι το 2022 θα είναι χρονιά με ισχυρή ανάπτυξη. Πιο συγκεκριμένα, ο φετινός ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ υπολογίζεται σε μόλις 2,7%, ενώ αναμένεται να διπλασιαστεί το επόμενο έτος στο 5,4%.

H BofA βλέπει κινδύνους για το Tαμείο Ανάκαμψης, το πακέτο NGEU, το οποίο συνδέεται άμεσα με το διπλασιασμό της ανάπτυξης στη χώρα μας το 2022. Η λιγότερο φιλόδοξη δημοσιονομική απάντηση της ΕΕ έναντι των ΗΠΑ, σύμφωνα με τη BofA κινδυνεύει τώρα και οι αγορές το αγνοούν.

Το πακέτο NGEU, από όλες τις χώρες, πρέπει να εγκριθεί για να μπορέσει να ξεκινήσει. Η Γερμανία το ψήφισε στο κοινοβούλιο της με μεγάλη πλειοψηφία (πάνω από τα δύο τρίτα). Στις 26 Μαρτίου, το Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο (GCC) εμπόδισε τον πρόεδρο να υπογράψει το νομοθέτημα στο πλαίσιο μιας νομικής πρόκλησης κατά του NGEU. Η πρόκληση υποστηρίζει ότι η NGEU δεν είναι συμβατή με το γερμανικό σύνταγμα ή με τις συνθήκες της ΕΕ.

Χωρίς τη γερμανική συγκατάθεση δεν υπάρχει πρόγραμμα NGEU. Όλοι οι εμπειρογνώμονες που κατέθεσαν ενώπιον της επιτροπής υποθέσεων της ΕΕ του Bundestag υποστήριξαν ότι το NGEU ήταν συμβατό, τόσο με το γερμανικό Σύνταγμα, όσο και με τις συνθήκες της ΕΕ. Σε ένα θετικό σενάριο, το οποίο φαίνεται να είναι το βασικό σημείο, η πορεία του NGEU θα ξεκαθαρίσει μέσα σε λίγες εβδομάδες (Μάιος / Ιούνιος) και χωρίς σημαντική καθυστέρηση την ανάπτυξή του.

Αλλά αυτή είναι η καλύτερη περίπτωση, εκτιμά η BofA. Θα μπορούσαμε να δούμε πολύ λιγότερο ευνοϊκά σενάρια. Πρώτον, το δικαστήριο θα μπορούσε να εκδώσει διαταγή (δηλαδή να εμποδίσει την επικύρωση του NGEU) έως ότου εκδοθεί πλήρης απόφαση. Μια πιθανή απόρριψη θα ήταν απίθανη δεδομένης της αδύναμης νομικής βάσης που ισχυρίζονται οι ειδικοί, αλλά αυτό θα καθυστερήσει σημαντικά το NGEU. Ή θα μπορούσε να εκδώσει μια απόφαση που απαιτεί να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις.

Ο τύπος των συνθηκών θα μπορούσε να περιορίσει το εύρος και τη φιλοδοξία του NGEU (και να περιορίσει την ικανότητα να γίνει τελικά ένα μόνιμο εργαλείο). Ή το Δικαστήριο, δεδομένης της πρόκλησης για τις συνθήκες της ΕΕ, θα μπορούσε να αποφασίσει να ζητήσει τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Αυτό θα χρειαστεί το λιγότερο έξι μήνες. Για το QE χρειάστηκε ενάμισι έτος. Σε κάθε περίπτωση, οι αναλυτές της BofA κάνουν λόγο για σημαντικές καθυστερήσεις στην εφαρμογή του NGEU.

Εμβολιασμοί στην ΕΕ: Kαλοκαιρινές ελπίδες

H BofA «βλέπει» μερικά θετικά σημάδια σε ότι αφορά την πανδημία αλλά εξηγεί ότι χρειάζεται προσοχή. Μετά από εβδομάδες ανησυχητικών επιδεινώσεων, υπάρχουν κάποια προσωρινά ενθαρρυντικά σημάδια στο μέτωπο του ιού, με κάποια επιβράδυνση στις λοιμώξεις σε διάφορες χώρες. Σύμφωνα με τις ενημερωμένες εκτιμήσεις της BofA το ποσοστό αναπαραγωγής του ιού, Rt, είναι τώρα ελαφρώς κάτω από το κρίσιμο όριο του 1 στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, οι αριθμοί αυτής της εβδομάδας είναι πιθανό να μην είναι ενδεικτικοί εξαιτίας στρεβλώσεων λόγω των διακοπών του Πάσχα, οπότε θα πρέπει να διατηρηθεί η επιφυλακή.

Με την έναρξη του δεύτερου τριμήνου ήρθε η ώρα για την επιτάχυνση των εμβολιασμών που περιμένουμε εδώ και πολύ καιρό, εξηγεί η BofA. Υπάρχει πολύς θόρυβος: οι κυβερνήσεις επιβάλλουν περιορισμούς ηλικίας στο εμβόλιο της AstraZeneca σε όλη την Ευρώπη και οι διακοπές του Πάσχα των Καθολικών επηρέασαν τον ρυθμό εμβολιασμού. Η βελτίωση της προσφοράς εμβολίων θα πρέπει να είναι σημαντική τον Απρίλιο και ήδη βλέπουμε σημάδια αύξησης των καθημερινών εμβολιασμών, αναφέρει η BofA. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ελπίζει ακόμη και να εμβολιάσει τη μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού της ΕΕ έως τα τέλη Ιουνίου.

Η παρακολούθηση της ανάπτυξης για τις χώρες της ζώνης του ευρώ είναι ιδιαίτερα δύσκολη προς το παρόν δεδομένης της τοπικής φύσης της έντασης/διάρκειας των lockdowns, της παραμόρφωσης των δεδομένων και της περιορισμένης ανάγνωσης δεδομένων εμπιστοσύνης. Η BofA είναι πολύ προσεκτική σχετικά με τη βελτίωση των δεδομένων εμπιστοσύνης του Μαρτίου, δεδομένης της πιθανής μεροληψίας της περιόδου δειγματοληψίας. Οι αισιόδοξες προσδοκίες απασχόλησης μεταξύ των προμηθευτών δεν συμμερίζονται από τους καταναλωτές της ευρωζώνης, οι οποίοι παραμένουν αρκετά «πιεσμένοι» για την κατάσταση στην αγορά εργασίας.

Τα πραγματικά δεδομένα της αγοράς εργασίας ενισχύουν τις ανησυχίες: στο 4ο τρίμηνο ο αριθμός των ανέργων, ανενεργών και ανεπαρκώς χρησιμοποιούμενων εργαζομένων ήταν περίπου 10 εκατομμύρια υψηλότερος από τα επίπεδα πριν από την πανδημίας της Covid-19.

Η εξέλιξη της πανδημίας στην Ευρώπη

Οι νέες περιπτώσεις μόλυνσης δείχνουν κάποια σημάδια επιβράδυνσης σε όλες τις χώρες, αλλά οι διακοπές του Πάσχα δημιουργούν πολύ θόρυβο στη συλλογή και την αναφορά δεδομένων, οπότε θα πρέπει να περιμένουμε λίγο περισσότερο προτού το ονομάσουμε νέα τάση, εξηγεί η BofA. Τα ποσοστά θετικότητας είναι πιο διφορούμενα, κινούνται πλάγια και αυξάνονται λίγο στην Ισπανία. Λόγω της πρόσφατης μείωσης των αναφερθεισών λοιμώξεων, οι ενημερωμένες εκτιμήσεις μας για το ποσοστό αναπαραγωγής, Rt, σημείωσαν άνοδο ελαφρώς κάτω του 1 σε όλες τις κύριες ευρωπαϊκές χώρες.

Οι θάνατοι που σχετίζονται με την Covid-19 παραμένουν σε πτωτική τάση μεταξύ των χωρών (και στην Ιταλία), πιθανότατα λόγω των υψηλότερων ποσοστών εμβολιασμού στις πιο ευάλωτες ηλικιακές ομάδες. Η Eurostat δημοσίευσε τα στοιχεία για το προσδόκιμο ζωής για το 2020, ζωγραφίζοντας τη ζοφερή εικόνα που προκάλεσε η πανδημία. Οι θάνατοι από την Covid-19 οδήγησαν σε σημαντική πτώση του προσδόκιμου ζωής σε όλες τις χώρες έναντι των επιπέδων του 2019, ιδίως στην Ισπανία, την Ιταλία και το Βέλγιο.

Η πίεση στα νοσοκομεία παραμένει υψηλή, ειδικά στη Γαλλία, με το τρέχον ποσοστό πληρότητας ΜΕΘ COVID σε ποσοστό άνω του 110% των διαθέσιμων κλινών πριν από το COVID σε εθνικό επίπεδο. Αυτό είναι πολύ πάνω από την κορυφή του 96% του κύματος του Νοεμβρίου, αλλά εξακολουθεί να είναι κάτω από το 137% που επιτεύχθηκε στο πρώτο κύμα (Άνοιξη 2020).

Κρίσιμο το επίπεδο ανοσίας

Οι συνολικές χορηγούμενες δόσεις είναι τώρα ισοδύναμες με περίπου το 20% του πληθυσμού στην ΕΕ, με περίπου το 4-6% του πληθυσμού να είναι πλήρως ανοσοποιημένο, ανάλογα με τη χώρα και τη χρονική αναντιστοιχία μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης δόσης. Οι εορτές του Πάσχα στρεβλώνουν επίσης τα στοιχεία εμβολιασμού.

Οι ενέσεις AstraZeneca έχουν ξαναρχίσει σε όλες τις χώρες, παρά τη συνεχιζόμενη συζήτηση σχετικά με τα προβλήματα θρομβώσεων (Ο EMA άφησε την απόφαση σχετικά με περιορισμούς που σχετίζονται με την ηλικία στα κράτη μέλη). Στην Ιταλία, οι καθημερινές λήψεις AstraZeneca είναι λίγο πολύ πίσω στα επίπεδα που είδαμε πριν από την προσωρινή στάση, ενώ στη Γερμανία οι καθημερινοί εμβολιασμοί παραμένουν πολύ κάτω από τις κορυφές του Μαρτίου, αναλύει η BofA.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τώρα ενδεχομένως τον εμβολιασμό περίπου 55-60% του πληθυσμού έως τα τέλη Ιουνίου, κάτι που θα παρέχει σημαντικό επίπεδο ανοσίας σε ολόκληρο τον πληθυσμό καθώς μπαίνουμε στο καλοκαίρι. Από όσα μπορούμε να κατανοήσουμε σχετικά με το σενάριο που προβλέπει η Επιτροπή (δεν υπάρχει ακόμη επίσημο έγγραφο, απλώς φήμες τύπου, και υποθέτουμε ότι ο στόχος αναφέρεται σε πλήρεις ανοσοποιήσεις, δηλαδή απαιτούνται δύο δόσεις εκτός από το πλάνο J&J), αυτό φαίνεται μοιάζουν πολύ με το πιο αισιόδοξο σενάριο διάθεσης της Bank of America Global Research.