Σήμα κινδύνου εξέπεμψε ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνος Τσακλόγλου για την κατάσταση της επικουρικής ασφάλισης, εστιάζοντας στις αλλαγές που το επόμενο διάστημα θα μπουν σε εφαρμογή. Χαρακτηριστικά σημείωσε ότι το σύστημα πρέπει να αλλάξει, καθώς στην αντίθετη περίπτωση «όχι απλώς πηγαίνουμε προς τον βράχο αλλά γκαζώνουμε προς αυτόν», κάνοντας εκτενή αναφορά στις επιπτώσεις που έχει το δημογραφικό πρόβλημα.
Ο υφυπουργός μίλησε σε συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής της Βουλής για την Παρακολούθηση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης με θέμα: «Οι διαστάσεις του ασφαλιστικού και δημογραφικού ζητήματος».
Όπως σημείωσε, κομβικό ρόλο στην προωθούμενη μεταρρύθμιση του συστήματος επικουρικής ασφάλισης έχει η δημιουργία «ατομικού κουμπαρά» μετά την 1η Ιανουαρίου του 2022. Στόχος είναι, σύμφωνα με τον υφυπουργό, η αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της γήρανσης του πληθυσμού στο ασφαλιστικό, η δημιουργία πόρων για την επιτάχυνση της αναπτυξιακής διαδικασίας, η εξασφάλιση υψηλότερων επικουρικών συντάξεων για τη νέα γενιά και η δημιουργία αντικινήτρων για συμμετοχή στην ανασφάλιστη «μαύρη» εργασία.
Πρακτικά, η δημόσια επικουρική ασφάλιση σταδιακά μετατρέπεται από διανεμητική σε κεφαλαιοποιητική. Ουσιαστικά οι εισφορές των νέων θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται. Όπως υπογράμμισε ο Πάνος Τσακλόγλου, η επιλογή θα γίνεται από μικρό αριθμό επενδυτικών προφίλ, θα υπάρχει επαγγελματική διαχείριση, ισχυρή εποπτεία και διαφάνεια.
Στόχος είναι κάθε ασφαλισμένος να έχει τον ατομικό του κουμπαρά και από αυτόν να λαμβάνει την αναλογιστικά ουδέτερη σύνταξή του. Στο νέο σύστημα -που θα μπει σε εφαρμογή το 2022- θα συμμετέχουν νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας, ενώ προαιρετικά θα μπορούν να καλυφθούν νυν εργαζόμενοι, εφόσον είναι κάτω των 35 ετών.
Εξηγώντας τους τέσσερις λόγους για την ανάγκη κεφαλαιοποιητικού συστήματος, ο κ. Τσακλόγλου ανέφερε τα εξής:
1. Παρά το γεγονός ότι το νέο σύστημα έχει κίνδυνο αγορών, ο ασφαλιστικός κίνδυνος είναι διαφοροποιημένος και μικρότερος από τον υπάρχοντα.
2.Ελπίζουμε ότι έτσι θα αυξήσουμε αποταμιεύσεις και επενδύσεις. Είναι το καύσιμο οικονομικής ανάπτυξης. Η χώρα μας και στις αποταμιεύσεις και στις επενδύσεις είναι η χειρότερη στην Ε.Ε.
3.Η εμπειρία από κεφαλαιοποιητικά συστήματα άλλων χωρών είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα δίνει αποδόσεις υψηλότερες από διανεμητικά συστήματα. Θα έχουν μεγαλύτερες συντάξεις οι μελλοντικοί συνταξιούχοι.
4. Βλέπουμε πολύ συχνά μεταξύ των νέων να έχουν την άποψη ότι αυτό το σύστημα δεν είναι για μένα. Με αυτό τον ατομικό κουμπαρά είναι σαν να δίνουμε μεγάλα κίνητρα στην ασφαλισμένη εργασία.
Παράλληλα στην επιτροπή της Βουλής έγινε εκτενής αναφορά στις δυσμενείς συνέπειες της δημογραφικής γήρανσης στο ασφαλιστικό σύστημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα τελευταία 40 έτη:
- O αριθμός των νέων κάτω των 25 ετών μειώθηκε κατά 35%.
- Οι γεννήσεις μειώθηκαν κατά 44%.
- Οι ηλικιωμένοι (άνω των 65) σχεδόν διπλασιάστηκαν (+93%).
Είναι χαρακτηριστικό πως οι γεννήσεις στην Ελλάδα από 157.000 που ήταν το 1960, μειώθηκαν σε 148.000 το 1980, σε 103.000 το 2000 και σε 84.000 το 2019. Μάλιστα ο υφυπουργός χτύπησε καμπανάκι πως αν διατηρήσουμε το σημερινό σύστημα συντάξεων κοινωνικής ασφάλισης (αποκλειστικά διανεμητικού χαρακτήρα), θα πρέπει ένας ολοένα και μικρότερος πληθυσμός εργαζομένων να πληρώνει για τις συντάξεις ολοένα και περισσότερων συνταξιούχων.