Πώς ξαναμοιράζεται η «τράπουλα» του ΕΝΦΙΑ

Μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ του 2021 για εκατομμύρια φορολογούμενους, αλλά και αυξήσεις για αρκετές χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι μέχρι τώρα φορολογούνταν για ακίνητα μεγάλης αξίας σαν να ήταν απλά αγροτεμάχια, «κλείδωσε» το υπουργείο Οικονομικών με τους θεσμούς.

Η ένατη έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης, η οποία δημοσιεύθηκε χθες, δείχνει τον δρόμο, με δεσμεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης για ολοκλήρωση της άσκησης προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών μέσα στον Μάρτιο και αναπροσαρμογή στον ΕΝΦΙΑ μέσα στον Απρίλιο. Το χρονοδιάγραμμα αυτό επιβεβαιώνουν αρμόδιες πηγές, βάζοντας όμως έναν αστερίσκο: την εξέλιξη της πανδημίας και πιθανές ανατροπές.

Αν δεν υπάρξουν νέες «εκπλήξεις», ο ΕΝΦΙΑ του 2021 θα έχει ουσιαστικές αλλαγές σε σχέση με τα εκκαθαριστικά του 2020, καθώς -επίσης προκύπτει από την έκθεση- οι αλλαγές θα γίνουν με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο. Αυτό σημαίνει πως ό,τι θα έβαζε στο ταμείο του κράτους το υπουργείο Οικονομικών εξαιτίας της ένταξης 3.000 περιοχών στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού με αυξήσεις ΕΝΦΙΑ για ακίνητα σε περιοχές-φιλέτα, τα οποία σήμερα φορολογούνται σαν χωράφια, θα το επιστρέψει σε έξι εκατομμύρια φορολογούμενους, οι οποίοι θα δουν το εκκαθαριστικό τους να μειώνεται.

Ανεπίσημοι υπολογισμοί αναφέρουν εκτιμήσεις περί πιθανού δημοσιονομικού χώρου της τάξεως των 300-400 εκατ. ευρώ, το οποίο θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει σημαντικές μειώσεις για τη συντριπτική πλειοψηφία των ιδιοκτητών ακινήτων. Οι τελικές εκτιμήσεις και λογαριασμοί όμως θα γίνουν αφού ολοκληρωθεί η άσκηση προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών.

Η κυβέρνηση, πριν ενσκήψει η πανδημία, είχε δεσμευθεί για νέα μείωση στον ΕΝΦΙΑ σε ποσοστό 8% ενώ στα αρχικά σενάρια υπήρχε και η προοπτική κατάργησης του συμπληρωματικού φόρου. Ο δημοσιονομικός χώρος που θα προκύψει τώρα είναι αυτός που θα κρίνει πόση μείωση θα υπάρξει στον βασικό φόρο, μέσω προσαρμογής των συντελεστών υπολογισμού του και εάν «χωράει» παρέμβαση και στον συμπληρωματικό.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων της κτηματαγοράς, με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών, χωρίς προσαρμογή των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ, ο φόρος θα ήταν αυξημένος για ιδιοκτήτες ακινήτων σε συνοικίες του κέντρου της Αθήνας (Εξάρχεια, Κυψέλη, Πατήσια, Ευελπίδων, Κουκάκι, Κολωνάκι, Αμπελόκηποι, Παγκράτι, Ιλίσια, Σύνταγμα, Χίλτον κ.α.), σε περιοχές των νότιων προαστίων (παραλιακή ζώνη Γλυφάδας, Βούλας, Βουλιαγμένης και Ελληνικού), στον Πειραιά, στα δυτικά προάστια και «λαϊκές» συνοικίες (Νίκαια, Αιγάλεω και Περιστέρι κ.α.) καθώς και σε περιοχές της Θεσσαλονίκης. Χωρίς προσαρμογή στους συντελεστές, όπως σχεδιάζεται, το ραβασάκι για αυτούς τους ιδιοκτήτες ακινήτων θα ήταν αυξημένο, λόγω της αύξησης των αντικειμενικών.

Σε νησιά και τουριστικές περιοχές που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα (Μύκονος, Σαντορίνη, Κέρκυρα κ.α.) καθώς και σε ακριβές περιοχές στην Αττική που δεν έχουν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης, οι αυξήσεις του ΕΝΦΙΑ είναι δεδομένες.

Παράλληλα, σε εκκρεμότητα παραμένει ο χρόνος έναρξης ισχύος των νέων αντικειμενικών αξιών, οι οποίες θα επηρεάσουν ανοδικά και καθοδικά -ανάλογα με τις περιοχές- τους φόρους μεταβίβασης αλλά και μια σειρά τελών που υπολογίζονται σε συνάρτηση με τις αντικειμενικές.

Πέρυσι, ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ έφτασε στα 2,558 δισ. ευρώ και τον μοιράστηκαν 6.264.235 ιδιοκτήτες ακινήτων ενώ με διάταξη νόμου έσβησε ο φόρος ακινήτων για 17.918 ιδιοκτήτες ακινήτων - κατοίκους μικρών ακριτικών νησιών. Η τελευταία δόση του περυσινού λογαριασμού πρέπει να εξοφληθεί έως το τέλος Φεβρουαρίου.