«Μπόνους» με τη διάθεση πρόσθετων πιστώσεων υπόσχεται το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων σε όσους φορείς τρέξουν φέτος με ταχείς ρυθμούς την υλοποίηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Αντίθετα, όσοι καθυστερούν να πιάσουν τους στόχους που τίθενται, θα βλέπουν τα κονδύλια που είχαν προϋπολογισθεί γι' αυτούς να μεταφέρονται μέσω της διαδικασίας ανακλήσεων στους φορείς που κινούνται με μεγαλύτερη ταχύτητα.
Ειδικότερα, στο πλαίσιο του στόχου για εμπροσθοβαρή υλοποίηση του ΠΔΕ για το 2021, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, με εγκύκλιό του, ζητεί από τους φορείς χρηματοδότησης των έργων του ΠΔΕ (Υπουργεία, Περιφέρειες, Προεδρία της Κυβέρνησης και Βουλή των Ελλήνων) να υποβάλουν τις συνολικές προτάσεις για τα έργα των τομέων και κατηγοριών αρμοδιότητάς τους προς τη Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων (ΔΔΕ) το αργότερο έως τις 12 Απριλίου, προκειμένου το Πρόγραμμα να εκδοθεί στο σύνολο του έγκαιρα.
Το ύψος του ΠΔΕ για το τρέχον έτος ανέρχεται στα 6,75 δισ. ευρώ, ενώ από τις αρχές του τρέχοντος έτους στους διαθέσιμους πόρους του ΠΔΕ προστίθενται και πόροι για υλοποίηση έργων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ειδικότερα για το 2021 έχουν προβλεφθεί για τον σκοπό αυτό πόροι ύψους 2,635 δισ. ευρώ και τα έργα που θα ενταχθούν για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης θα βαρύνουν το εθνικό ΠΔΕ.
Πέραν των παραπάνω, υπάρχει και η δυνατότητα επιπλέον χρηματοδότησης του ΠΔΕ, καθώς έχει προβλεφθεί με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων η δέσμευση πρόσθετων πιστώσεων ύψους 2,025 δισ. ευρώ πλέον του εγκεκριμένου ΠΔΕ 2021. Η εν λόγω υπερδέσμευση πιστώσεων (overbooking) αποτελεί το 30% των εγκεκριμένων πιστώσεων για το 2021 και αφορά στο σύνολο του Προγράμματος.
Οι στόχοι
Βασικός στόχος στην εκτέλεση του ΠΔΕ 2021 είναι η κατανομή των προκαθορισμένων πόρων κατά τρόπο που να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αναπτυξιακό αποτέλεσμα για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία.
Ειδικότερα επιδιώκονται:
- Η απορρόφηση των προβλεπόμενων πόρων του Εταιρικού Συμφώνου για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) 2014-2020 και των άλλων συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων του για την εξασφάλιση της εισροής της μέγιστης κοινοτικής συνδρομής.
- Η υλοποίηση προγραμμάτων και έργων που χρηματοδοτούνται από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ για την προώθηση των αναπτυξιακών στόχων των Φορέων, λαμβάνοντας υπόψη και τυχόν συνέργεια και συμπληρωματικότητα με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα.
- Η έναρξη και ταχύτατη υλοποίηση των έργων που αναμένεται να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
- Η υλοποίηση έργων για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνεπειών της υγειονομικής κρίσης (πανδημία covid-19).
- Η ολοκλήρωση των έργων του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013 για την αποφυγή επιστροφής πόρων.
Η αξιολόγηση
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην εγκύκλιο, η ΔΔΕ παρακολουθεί ανά τρίμηνο, αρχής γενομένης από το β’ εξάμηνο του 2021, την πραγματοποίηση δαπανών ΠΔΕ ανά φορέα, προκειμένου να εντοπίσει αποκλίσεις από τους στόχους απορρόφησης, ιδίως των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.
Στην περίπτωση που διαπιστωθεί απόκλιση από τον στόχο, το ΥΠΑΝΕΠ δύναται να αναπροσαρμόσει τα όρια πληρωμών του φορέα που έχει αποκλίνει. Επισημαίνεται ότι, προκειμένου να εξομαλυνθεί η πορεία εκτέλεσης του ΠΔΕ εντός του έτους και να αποφευχθεί η απώλεια πόρων, η στοχοθεσία δαπανών του συνόλου του ΠΔΕ 2021 προέβλεψε την υλοποίηση του 70% του Προγράμματος έως τις 31 Οκτωβρίου 2021.
Γι' αυτό και οι φορείς οφείλουν να αποτυπώσουν την παραπάνω ανάγκη για εμπροσθοβαρή εκτέλεση, στην πρόταση κατάρτισης των προγραμμάτων τους, με ανάλογη κατανομή των πιστώσεων που αναμένεται να αιτηθούν ανά τρίμηνο.
Η πρώτη αξιολόγηση των φορέων για την εφαρμογή του προγράμματός τους μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά το α’ εξάμηνο υλοποίησης στη βάση του βαθμού απορρόφησης των εγκεκριμένων πιστώσεων των έργων τους.
Οι φορείς, τα προγράμματα των οποίων εμφανίζουν ικανοποιητικό βαθμό απορρόφησης πάνω από 60%, θα χρηματοδοτούνται και θα ενισχύονται κατά προτεραιότητα, με πρόσθετο όριο πιστώσεων για την εκτέλεση του ετήσιου προγράμματός τους. Επιπρόσθετα, θα λαμβάνεται υπόψη ως κριτήριο απόδοσης των φορέων η απομείωση του ανεκτέλεστου προϋπολογισμού των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από αμιγώς εθνικούς πόρους.
Οι φορείς που χρηματοδοτούνται μέσω των Κεντρικών Λογαριασμών 200850 και 201150 θα αξιολογούνται για την άμεση απορρόφηση των κατανεμημένων πόρων στους Πίνακες Κατανομής Έργων (ΠΙΚΕ). Σε περιπτώσεις σημαντικής υστέρησης της απορρόφησης των κατανεμημένων πόρων, μπορεί να ενεργοποιείται η διαδικασία ανακλήσεων, δηλαδή απένταξης των δηλωμένων έργων από το ΠΔΕ.