Γιατί «έσκασε» ο Μετασχηματιστής στο ΚΥΤ Κουμουνδούρου

Ηλικία πάνω από 40 έτη είχε ο Μετασχηματιστής Υπερυψηλής Τάσης που κάηκε χθες στο ΚΥΤ Κουμουνδούρου, στον Ασπρόπυργο Αττικής, βυθίζοντας στο σκοτάδι Νότια Προάστια και Πελοπόννησο.

Το συγκεκριμένο ΚΥΤ, που είναι το μεγαλύτερο της Ελλάδος, είχε αρχικά 6 Μετασχηματιστές, ο ένας από τους οποίους έπαθε βλάβη και βγήκε εκτός πριν από μία 5ετία και πλέον. Έκτοτε, λειτουργούσε με 5 Μετασχηματιστές και τώρα θα περιοριστεί σε 4, ίδιας ηλικίας, κάτι το οποίο κρίνεται από πολύ καλά ενημερωμένες πηγές «επικίνδυνο», λόγω του μεγάλου φορτίου που εξυπηρετεί το συγκεκριμένο ΚΥΤ. «Οριακά θα ανταποκρίνεται πλέον», τονίστηκε χαρακτηριστικά.

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι το βραχυκύκλωμα προήλθε «από εσωτερικό σφάλμα του Μετασχηματιστή». Με άλλα λόγια, «τα έφτυσε, λόγω ηλικίας», όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά.

Να σημειωθεί ότι το Εθνικό Κέντρο Ενέργειας, στον Άγιο Στέφανο, παρακολουθεί στενά τη λειτουργία των ΚΥΤ και εκτρέπει φορτία όταν παρατηρείται υπερφόρτωση. Αυτό συνέβη αρκετές φορές και με το ΚΥΤ Κουμουνδούρου. Χθες το βράδυ, όπως εικάζεται, το βραχυκύκλωμα δεν ήταν ζήτημα υπερφόρτωσης, αλλά αδυναμίας του Μετασχηματιστή να ανταποκριθεί πλέον, λόγω ηλικίας. Γι' αυτό και οι πηγές που μίλησαν στο Euro2day.gr επιμένουν για «εσωτερικό σφάλμα του Μετασχηματιστή», καθώς «κάτι δεν λειτούργησε από την ηλεκτρική προστασία». Ήταν μια κακή ζημιά, τονίστηκε χαρακτηριστικά.

Πριν από τα Χριστούγεννα ο ΑΔΜΗΕ κατακύρωσε στη Μυτιληναίoς Α.Ε. το έργο ανακαίνισης του ΚΥΤ Κουμουνδούρου, συνολικού προϋπολογισμού 45 εκατ. ευρώ, με ορίζοντα αποπεράτωσης τους 30 μήνες. Το έργο δεν έχει ξεκινήσει ακόμη, γιατί η σύμβαση βρίσκεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Όταν ολοκληρωθεί, με το ΚΥΤ Κουμουνδούρου θα διασυνδεθεί το καλώδιο Αττικής-Κρήτης, καθώς και ο Ανατολικός Διάδρομος Πελοποννήσου (Μεγαλόπολη-Κόρινθος-Αττική).

Η επίσημη ανακοίνωση

O ΑΔΜΗΕ ενημερώνει ότι το συμβάν της 7ης Φεβρουαρίου προκλήθηκε από ηλεκτρικό εσωτερικό σφάλμα σε αυτομετασχηματιστή 400/150/30kV ισχύος 280MVA που βρίσκεται εντός του Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ) Κουμουνδούρου. Επιπλέον, σημειώθηκε αδυναμία λειτουργίας του αντίστοιχου διακόπτη προστασίας ισχύος 150 kV. Ο συνδυασμός των δύο αυτών βλαβών είχε ως αποτέλεσμα την εκδήλωση πυρκαγιάς και την απώλεια της ηλεκτροδότησης μέσω Υψηλής Τάσης σε περιοχές της Αττικής και της Πελοποννήσου, η οποία αντιμετωπίστηκε με ταχύτητα και ασφάλεια από το προσωπικό του ΑΔΜΗΕ, επιτυγχάνοντας αποκατάσταση της λειτουργίας του Συστήματος σε διάστημα μικρότερο της μίας ώρας.

Ειδικότερα για τον εξοπλισμό που παρουσίασε βλάβη, σημειώνεται ότι ο αυτομετασχηματιστής κατασκευάστηκε το 1986 και ο διακόπτης το 1972, με τα δύο στοιχεία να τίθενται σε ηλέκτριση και λειτουργία το 1991, γεγονός που αποδεικνύει την παλαιότητα μέρους του εξοπλισμού του Συστήματος Μεταφοράς.

Αναγνωρίζοντας αυτή τη συνθήκη, ήδη από το 2018 ο Διαχειριστής προκήρυξε διαγωνισμό προμήθειας 10 νέων αυτομετασχηματιστών στο πλαίσιο της ανανέωσης κρίσιμων στοιχείων του Συστήματος. Ωστόσο, λόγω προσφυγών κατά του διαγωνισμού, η διαδικασία ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2020 και οι πρώτοι αυτομετασχηματιστές αναμένεται να παραδοθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.

Ο εν λόγω διαγωνισμός εντάσσεται στο φιλόδοξο πενταετές Πρόγραμμα Ανανέωσης Εξοπλισμού (Renovation Plan), συνολικού προϋπολογισμού 80 εκατ. ευρώ, το οποίο για πρώτη φορά ξεκίνησε να σχεδιάζεται και υλοποιείται οργανωμένα από την Εταιρεία το 2018. Το εν λόγω πρόγραμμα προβλέπει στοχευμένες σταδιακές αντικαταστάσεις παλαιωμένων στοιχείων του εξοπλισμού σύμφωνα με την προτεραιοποίηση που έχουν ορίσει οι αρμόδιες τεχνικές υπηρεσίες του ΑΔΜΗΕ. Ενδεικτικά για το 2021 και το 2022, έχουν προϋπολογιστεί ανανεώσεις εξοπλισμού ύψους 16,5 εκατ. και 21 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.

Ο Διαχειριστής διαβεβαιώνει, πάντως, ότι αναφορικά με τη λειτουργία του Συστήματος μετά το συμβάν και έως ότου παραληφθεί και εγκατασταθεί ο νέος αυτομετασχηματιστής στο ΚΥΤ Κουμουνδούρου εντός τριμήνου, θα διασφαλιστεί, χωρίς διαταραχές για τους καταναλωτές, η εύρυθμη λειτουργία του Συστήματος Μεταφοράς με κατάλληλο σχεδιασμό και κατανομή φορτίων και παραγωγής. Σε αυτό θα συμβάλλει ουσιαστικά η συνεργασία με τον ΔΕΔΔΗΕ, τη ΔΕΗ και την Κόρινθος Power.

Πέραν αυτού, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να υπογραφεί και η σύμβαση του έργου πλήρους ανακατασκευής του ΚΥΤ Κουμουνδούρου, η οποία περιλαμβάνει την αντικατάσταση και επέκταση του υπάρχοντος διακοπτικού εξοπλισμού 150 kV και 400 kV με σύγχρονο εξοπλισμό τεχνολογίας κλειστού τύπου (GIS), καθώς και την προσθήκη νέων αυτομετασχηματιστών ισχύος και αυτεπαγωγών αντιστάθμισης. Το νέο ΚΥΤ θα τεθεί σε λειτουργία το 2023 και θα τροφοδοτεί 21 γραμμές 150 kV και 4 γραμμές 400 kV, αναλαμβάνοντας μεγάλο μέρος του φορτίου στο λεκανοπέδιο Αθηνών. Επιπλέον, στις νέες εγκαταστάσεις του ΚΥΤ θα διασυνδεθεί το καλώδιο Αττικής - Κρήτης, καθώς και ο Ανατολικός Διάδρομος Πελοποννήσου (Μεγαλόπολη-Κόρινθος-Αττική).

Ειδικότερα για το σύστημα ηλεκτροδότησης της Αττικής, προκειμένου να διασφαλιστεί το αναγκαίο επίπεδο αξιοπιστίας με βάση τις σύγχρονες ανάγκες ηλεκτροδότησης, είναι απαραίτητη η αναβάθμιση του ΚΥΤ Αργυρούπολης στην Υπερυψηλή Τάση (στα 400 kV από 150 kV), καθώς και η πλήρης ανακατασκευή του ΚΥΤ στο Ρουφ προκειμένου να δημιουργηθούν πρόσθετοι, ισχυροί κόμβοι στο Λεκανοπέδιο αντίστοιχοι με το ΚΥΤ Κουμουνδρούρου και το ΚΥΤ Παλλήνης.

Σε ό,τι αφορά το Σύστημα της Πελοποννήσου, όταν ολοκληρωθεί ο Δυτικός Διάδρομος (Μεγαλόπολη-Πάτρα-Δυτική Στερεά) συνολικού προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ η ηλεκτροδότηση θα θωρακιστεί πλήρως, αφού ακόμη και σε περίπτωση ανάλογης σοβαρής βλάβης στην Αττική το σύστημα της Πελοποννήσου δεν θα επηρεαστεί.

Τέλος, ο Διαχειριστής διαβεβαιώνει τους κατοίκους των παρακειμένων περιοχών ότι το συμβάν δεν προκάλεσε κίνδυνο για τη δημόσια υγεία, καθώς ο εξοπλισμός που καταστράφηκε δεν περιείχε επικίνδυνες χημικές ουσίες όπως PCBs/PCTs, δεδομένου ότι ο Διαχειριστής έχει από ετών προβεί στις ενέργειες που διασφαλίζουν πλήρη εναρμόνιση με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.