Ερχονται διαγωνισμοί άνω του ενός δισ. στη διαχείριση απορριμμάτων

Μπορεί κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε να μην προχώρησαν ούτε οι μισοί από τους είκοσι διαγωνισμούς για μονάδες απορριμμάτων που σχεδίαζε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), αλλά φέτος αναμένεται να ξεκινήσουν τουλάχιστον 15 διαγωνισμοί, είτε μέσω Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) είτε ως παραδοσιακά δημόσια έργα.

Πρώτοι στη λίστα είναι οι διαγωνισμοί για τις δύο μεγάλες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων στην Αττική, που θα προκηρυχθούν με ΣΔΙΤ με συνολικό προϋπολογισμό κοντά στα 650 εκατ. ευρώ. Ακολουθεί ο διαγωνισμός για τη Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) Δυτικού Τομέα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, προϋπολογισμού κοντά στα 75 εκατ. ευρώ.

Στα μεγάλα έργα με ΣΔΙΤ που έχουν πιθανότητες προκήρυξης εντός της φετινής χρονιάς περιλαμβάνεται και η μονάδα της Ρόδου καθώς και σειρά διαγωνισμών για κατασκευή μονάδων επεξεργασίας ως παραδοσιακά δημόσια έργα όπως σε νησιά (Χαλκίδα, Μύκονος, Λέσβος, Κεφαλονιά, κ.ά).

Στους διαγωνισμούς που δημοπρατήθηκαν πέρυσι και αναμένεται να ανατεθούν φέτος περιλαμβάνονται μόνο μονάδες που θα κατασκευαστούν ως δημόσια έργα. Μία από τις μεγαλύτερες είναι η ΜΕΑ Δυτικής Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 32,9 εκατ. ευρώ και δυναμικότητας 59.200 τόνως ετησίως, με τον διαγωνισμό να βρίσκεται σε τελικό στάδιο. Δημοπρατημένες είναι η ΜΕΑ της Σητείας (προϋπολογισμός 19,37 εκατ. ευρώ και δυναμικότητα 15.000 τόνων ετησίως) καθώς και μια ακόμα μονάδα στη Χερσόνησο, δυναμικότητας 72.400 τόνων ετησίως. Θα καλύψει τις ανάγκες των δήμων Χερσονήσου, Βιάννου, Μίνωα, Αγίου Νικολάου και Οροπεδίου Λασιθίου. Ο διαγωνισμός έχει προϋπολογισμό 27 εκατ. ευρώ.

Η μεγάλη μάχη θα δοθεί πάντως για τις μονάδες επεξεργασίας της Αττικής, που σχεδιάζονται επί δεκαετίες… Το προηγούμενο σχέδιο ακυρώθηκε από την τότε περιφερειακή αρχή και η σημερινή επανήλθε και αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη από τον διαδημοτικό σύνδεσμο που έχει την αρμοδιότητα διαχείρισης της χωματερής στη Φυλή (ΕΔΣΝΑ) η πρόσληψη των συμβούλων για τους δύο μεγάλους διαγωνισμούς με ΣΔΙΤ. Ο ένας θα αφορά τη μονάδα της Φυλής (που θα είναι η μεγαλύτερη της χώρας, με δυνατότητα επεξεργασίας 350.000 τόνων απορριμμάτων ετησίως, αν και ακούγεται πως πιθανώς θα έχει σχεδόν διπλάσια δυναμικότητα) και του Σχιστού.

Ο τρίτος σε μέγεθος διαγωνισμός αφορά στην κατασκευή και λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) για την εξυπηρέτηση του Δυτικού Τομέα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ). Το έργο περιλαμβάνει την κατασκευή: μιας Μονάδας Επεξεργασίας Σύμμεικτων αστικών απορριμμάτων (ΑΣΑ) δυναμικότητας 262.700 τόνων ανά έτος και θα εξυπηρετεί 10 Δήμους της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης που αποτελούν το 64% των παραγόμενων σύμμεικτων απορριμμάτων, καθώς και τους Δήμους των περιφερειακών ενοτήτων Πιερίας, Ημαθίας, Πέλλας και τον Δήμο Παιονίας του Κιλκίς. Θα κατασκευαστεί επίσης Μονάδα Επεξεργασίας Προδιαλεγμένων Βιοαποβλήτων δυναμικότητας περίπου 35.000 τόνων ανά έτος, που μπορεί να ενταχθεί στην εν λόγω ΜΕΑ και θα εξυπηρετεί τους Δήμους Βόλβης, Λαγκαδά, Νεάπολης - Συκεών, Αμπελοκήπων - Μενεμένης, Παύλου Μελά και το 35% του πληθυσμού του Δήμου Θεσσαλονίκης.

Η δημοτική αρχή της Ρόδου αποφάσισε πριν από λίγες ημέρες να προχωρήσει στην πρόσληψη συμβούλων (χρηματοοικονομικού, τεχνικού, νομικού) που θα σχεδιάσουν τον διαγωνισμό ΣΔΙΤ για τη μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων του νησιού.

Στις 25 Ιανουαρίου, αν δεν δοθεί παράταση, θα κατατεθούν οι προσφορές για τη ΜΕΑ Αιτωλοακαρνανίας, έργο προϋπολογισμού 22,6 εκατ. ευρώ μαζί με το δικαίωμα προαίρεσης για λειτουργία της μονάδας για πέντε επιπλέον χρόνια (αρχικά προβλέπεται η 5ετής λειτουργία από τον ανάδοχο).

Το νέο Εθνικό Σχέδιο Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) προβλέπει τη λειτουργία 62 μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων, οι τέσσερις από τις οποίες θα είναι μονάδες καύσης. Το συνολικό κόστος κατασκευής των 62 μονάδων προσεγγίζει τα 2,7 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να αναζητούνται περίπου 1,3 δισ. ευρώ για να καλυφθεί το κενό χρηματοδότησης του σχεδίου. Σύμφωνα με το νέο ΕΣΔΑ, θα κατασκευαστούν 28 νέες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) ενώ σήμερα λειτουργούν μόλις πέντε. Θα κατασκευαστούν, επίσης, 30 μονάδες διαχείρισης αποβλήτων ενώ σήμερα λειτουργούν τέσσερις.

Στο σχέδιο περιγράφεται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και το μοντέλο ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων με την παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου από τα υπολείμματα των μονάδων επεξεργασίας και των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Τα εναλλακτικά καύσιμα θα παράγονται από τρεις ή τέσσερις μονάδες, το συνολικό κόστος κατασκευής των οποίων ενδέχεται να φτάσει τα 800 εκατ. ευρώ.

Με την καύση θα περιορίζεται το ποσοστό των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή, δηλαδή στις σημερινές χωματερές ή Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ). Για την υλοποίηση των μονάδων επεξεργασίας (πλην των τριών ή τεσσάρων μονάδων καύσης) απαιτούνται, σύμφωνα με το ΕΣΔΑ, περίπου 1,9 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής, έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση μόλις 626 εκατ. ευρώ και συνεπώς αναζητούνται περίπου 1,3 δισ. ευρώ που μπορούν να βρεθούν, κατά το ΥΠΕΝ, από ανακατανομή πόρων του υφιστάμενου ΕΣΠΑ, είτε μέσω Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), είτε από δανεισμό.