Νομοσχέδιο-σκούπα: Μείωση εισφορών και ρύθμιση κορωνο-χρεών

Μείωση εισφορών αλλά και ρύθμιση χρεών που δημιουργήθηκαν προς τον ΕΦΚΑ εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού προβλέπει νομοσχέδιο – σκούπα του υπουργείου Εργασίας που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή. Με αυτό δίνεται σημαντική ανάσα σε μισθωτούς, επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, ενώ ρυθμίζονται και θέματα κοινωνικών υποθέσεων υπέρ της στήριξης των παιδιών, την ενδυνάμωσης του θεσμού της υιοθεσίας – αναδοχής και της προστασίας σε ζητήματα έμφυλης βίας

Όπως επισημαίνεται στο νομοσχέδιο, από 1.1.2021 μειώνονται κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες από το ύψος που είχε διαμορφωθεί την 1.6.2020, οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών εργαζομένων σε φορείς εκτός δημόσιων υπηρεσιών, αποκεντρωμένων διοικήσεων, ΟΤΑ Α και Β βαθμού και νομικά πρόσωπα αυτών, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ εντός γενικής Κυβέρνησης.

Ειδικότερα, οι μειώσεις αφορούν:

- κατά 1,85 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) τα ασφάλιστρα υπέρ κλάδου ανεργίας. Η μείωση επιμερίζεται κατά 1,49 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργοδότη και κατά 0,36 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργαζόμενου. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ ανεργίας διαμορφώνεται σε 2,4% και κατανέμεται 1,2% στον εργοδότη και 1,2% στον εργαζόμενο.

- κατά 0,30 ποσοστιαίες μονάδες τα ασφάλιστρα υπέρ του Ενιαίου Λογαριασμού για την εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών, η οποία θα μειωθεί κατά 0,12 από την εισφορά που καταβάλλουν οι εργοδότες υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας (Ε.Κ.Λ.Α) και κατά 0,18 υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Προγραμμάτων Επαγγελματικής Κατάρτισης και Εκπαίδευσης (Ε.Λ.Π.Ε.Κ.Ε.). Το συνολικό ασφάλιστρο διαμορφώνεται σε 0,16% και κατανέμεται κατά 0,06% στους εργοδότες υπέρ Ε.Λ.Π.Ε.Κ.Ε. και κατά 0,10% στους εργαζόμενους υπέρ Ε.Κ.Λ.Α.

- κατά 0,85 π.μ. τα ασφάλιστρα υπέρ του Ε.Λ.Ε.Κ.Π. Το αντίστοιχο ασφάλιστρο του εργαζόμενου υπέρ Ε.Λ.Ε.Κ.Π. διαμορφώνεται σε 0,35% υπέρ πρώην ΟΕΕ.

Με το ίδιο νομοσχέδιο ρυθμίζονται και τα χρέη επιχειρήσεων και μη μισθωτών που δημιουργήθηκαν κατά την πρώτη φάση της πανδημίας του κορονοϊού, καθώς παρέχεται η δυνατότητα ρύθμισης σε έως και 24 μηνιαίες δόσεις, των οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών, αυτοαπασχολούμενων και ελευθέρων επαγγελματιών, η καταβολή των οποίων παρατάθηκε μέχρι 30.4.2021. Επίσης, προβλέπεται η δυνατότητα επανένταξης στο ίδιο καθεστώς ρύθμισης με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, σε οφειλέτες ασφαλιστικών οφειλών, που είχαν υπαχθεί σε καθεστώς ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής για τις οποίες έχει χορηγηθεί παράταση καταβολής των δόσεων κατά 3 μήνες, στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης του κορπνοϊού, αλλά απώλεσαν τη ρύθμιση κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος Ιουνίου 2020 έως και Οκτωβρίου 2020.

Επίσης, παρατείνεται, έως την 31η. 12.2023, ο προσωρινός διακανονισμός ασφαλιστικών οφειλών και αναστέλλεται η λήψη των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης, εφόσον οι οφειλέτες έχουν μέχρι την 30η.4.2020 ενεργό προσωρινό διακανονισμό και υπό την προϋπόθεση ότι τηρούν τους όρους αυτού.

Υπολογίζονται οριστικά οι ασφαλιστικές εισφορές, ετών 2017 έως και 2019 των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων και αγροτών σύμφωνα με τις υποβληθείσες δηλώσεις φόρου εισοδήματος και τις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (Α.Π.Δ.), οι οποίες έχουν υποβληθεί έως την τελευταία μέρα του μήνα της δημοσίευσης του υπόψη σχεδίου νόμου, χωρίς να ληφθεί υπόψη το οριστικό φορολογητέο εισόδημα σε περίπτωση επανελέγχου των φορολογικών δηλώσεων από τη Φορολογική Διοίκηση.

Άλλες ασφαλιστικές διατάξεις

Κατατάσσονται στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία του π. Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.), νυν e-Ε.Φ.Κ.Α., όπως αυτή είχε διαμορφωθεί για το έτος 2016, για το διάστημα από την 1η.01.2016 έως και την 31η. 12.2016, οι παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι προπονητές του π. Ταμείου Πρόνοιας και Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιπποδρομιών (ΤΑ.Π.Ε.Α.Π.Ι.). Απαλλάσσονται οι, ως άνω, αναλογούσες εισφορές από τόκους, προσαυξήσεις και πρόστιμα, λόγω εκπρόθεσμης καταβολής, εφόσον καταβληθούν ή ρυθμιστούν, ως άνω, μέχρι την 30η.06.2021.

Επιβάλλεται υποχρέωση προσκόμισης ασφαλιστικής ενημερότητας: στον προσωρινό ανάδοχο διαγωνισμού ανάληψης εκτέλεσης δημοσίων έργων ή προμηθειών από το δημόσιο τομέα, μετά την αξιολόγηση των προσφορών, ύστερα από πρόσκληση της αναθέτουσας αρχής, στον οικοπεδούχο άπαξ κατά την σύνταξη του συμβολαιογραφικού προσυμφώνου με τον εργολάβο, σε περίπτωση μεταβίβασης ποσοστών εξ αδιαιρέτου οικοπέδου, στο πλαίσιο εργολαβικής σύμβασης, με την οποία αναλαμβάνεται η ανέγερση πολυκατοικίας με αντιπαροχή και στον εργολάβο, κατά τη μεταβίβαση ποσοστών επί του οικοπέδου σε τρίτον, εφόσον κατά τη μεταβιβαστική δικαιοπραξία συμβάλλεται και ο εργολάβος, στον πλοιοκτήτη σε δρομολόγηση πλοίου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

Θεωρούνται ασφαλιστικά ενήμερες προσωπικές εταιρίες, οι οποίες έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, και τηρούνται οι όροι της, λαμβάνοντας υπόψη μόνο τις οφειλές τους από τυχόν εργοδοτικές υποχρεώσεις και όχι τις οφειλές των φυσικών προσώπων που συμμετέχουν σε αυτές, όπως ισχύει.

Θεσπίζεται ως προϋπόθεση για την παραλαβή της αίτησης απονομής εφάπαξ παροχής, η συμπλήρωση του Δελτίου Ατομικής και Υπηρεσιακής Κατάστασης (Δ.Α.Υ.Κ.), σε περίπτωση ασφαλισμένου του Δημοσίου, των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και των Ο.Τ.Α. (άρθρο 42).

Προβλέπεται ρητώς ο διπλασιασμός της σύνταξης των ορφανών τέκνων, σε περίπτωση τέκνου αμφοτεροπλεύρως ορφανού, χωρίς λοιπούς περιορισμούς.

Προστίθεται, στις κατηγορίες πασχόντων από ασθένειες που δικαιολογούν δικαίωμα σύνταξης σε τακτικούς δημοσίους υπαλλήλους και σε μόνιμους στρατιωτικούς, κατόπιν δεκαπενταετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας, η κατηγορία πασχόντων από κυστική ίνωση ή μόνιμη ορθοκυστική διαταραχή.

Εκκαθαρίζονται και πληρώνονται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του τέως ΤΑΑΠΤΠΓΑΕ- ΤΑΠΕΤΕ/ ΤΑΥΤΕΚΩ προς ιδιώτες, για τα έτη 2015-2019 που αφορούν επιδόματα ασθενείας, κύησης και λοχείας. Με την καταβολή των εν λόγω ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, προς τους δικαιούχους, αποσβέννυνται οι οφειλές ως προς τα έξοδα, τους τόκους και το κεφάλαιο, καθώς και κάθε άλλη απαίτηση από αυτή την αιτία. (άρθρο 46)

Διατάξεις κοινωνικής πολιτικής

Επανακαθορίζεται η έννοια των αστέγων ως ωφελούμενη μονάδα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

Καταβάλλεται, για το χρονικό διάστημα από την 25η Μαΐου 2020 έως και την 31η Ιουλίου 2020, στο 100% των ωφελούμενων, ανεξαρτήτως της διάρκειας παραμονής των τελευταίων στα Κέντρα Διημέρευσης-Ημερήσιας Φροντίδας (Κ.Δ.Η.Φ.), η αποζημίωση των συμβεβλημένων με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. φορέων, που λειτουργούν ανάλογα Κέντρα, των οποίων η λειτουργία ανεστάλη, στο πλαίσιο μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19 και επαναλειτούργησαν με δυναμικότητα μειωμένη κατά πενήντα τοις εκατό (50%).
Επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση των θεσμών της αναδοχής και της υιοθεσίας.

Ορίζεται, μετά από γνώμη της Ιεράς Επιστασίας του Αγίου Όρους, εκπρόσωπός της στον Ο.Π.Ε.Κ.Α.

Παρατείνονται εκ νέου από τη λήξη τους και για πέντε (5) ακόμα έτη οι προθεσμίες για ζητήματα αποκατάστασης προσφύγων, σχετικά με την έκδοση παραχωρητηρίων - οριστικών τίτλων κυριότητας ακινήτων στο πλαίσιο της στεγαστικής τους αποκατάστασης καθώς και η προθεσμία για την υποβολή αίτησης και δικαιολογητικών από τους ενδιαφερομένους με σκοπό τη στεγαστική αποκατάσταση δικαιούχων Λαϊκής Κατοικίας.

Παρατείνεται η προθεσμία υποβολής αίτησης χορήγησης του επιδόματος γέννησης μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020, αν οι δικαιούχοι, μέχρι τη δημοσίευση του υπό ψήφιση σχεδίου νόμου, απώλεσαν την προβλεπόμενη τρίμηνη προθεσμία υποβολής σχετικής αίτησης.

Ρυθμίζονται θέματα άσκησης κοινωνικής πολιτικής από τα έσοδα του Ειδικού Κρατικού Λαχείου Κοινωνικής Αντίληψης. Συγκεκριμένα προβλέπεται εφεξής, η έκδοση καθ’ έκαστο έτος κ.υ.α., περί κατανομής των καθαρών εσόδων του εν λόγω Ειδικού Κρατικού Λαχείου.

Επικαιροποιείται η διαδικασία με την οποία επιχορηγούνται νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (κοινωφελή ιδρύματα, φιλανθρωπικά σωματεία, μη κυβερνητικές οργανώσεις κ.ο.κ), που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας.

Θεσπίζεται πρόγραμμα με τίτλο «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους». Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα και οικογένειες που διαβιούν σε συνθήκες αστεγίας και λειτουργεί συμπληρωματικά στο πλαίσιο εφαρμογής δημόσιων πολιτικών καταπολέμησης της έλλειψης στέγης. Στα ευεργετήματα του εν λόγω προγράμματος περιλαμβάνονται η επιδότηση ενοικίου για διάστημα 24 μηνών, καθώς και κάλυψη δαπανών για οικοσκευή και λοιπές λειτουργικές ανάγκες του νοικοκυριού.

Επίσης προβλέπεται η παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής στήριξης και διασύνδεσης με συμπληρωματικές κοινωνικές παροχές και υπηρεσίες αλλά και υπηρεσίες ενεργοποίησης, κατάρτισης και προώθησης στην εργασία Οι ωφελούμενοι του προγράμματος οι οποίοι, μετά τη λήξη του δικαιώματος τους, απεντάσσονται από το πρόγραμμα, δικαιούνται να λάβουν: το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα του άρθρου 235 του ν. 4389/2016, για διάστημα 12 μηνών, εφόσον είναι ΐ) ικανοί προς εργασία και ϋ) εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ και δεν λαμβάνουν επίδομα ανεργίας, το Επίδομα Στέγασης του άρθρου 3 του ν. 4472/2017. Το ποσό του Επιδόματος Στέγασης που δικαιούνται οι εν λόγω ωφελούμενοι, ισούται με το 75% της επιδότησης ενοικίου και παρέχεται για διάστημα 12 μηνών, υπό την οριζόμενη προϋπόθεση. Μετά τη λήξη του προαναφερόμενού χρονικού διαστήματος, οι ωφελούμενοι δικαιούνται να λάβουν, κατά παρέκκλιση των οριζομένων διατάξεων, εκ νέου το Επίδομα Στέγασης, για επιπλέον διάστημα 12 μηνών, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης σύμβασης μίσθωσης κατοικίας για το διάστημα αυτό.

Προβλέπεται ότι, η μηνιαία σύνταξη ανασφαλίστων υπερηλίκων, το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφαλίστων Υπερηλίκων και το μηνιαίο χρηματικό βοήθημα ομογενών (Επίδομα Ομογενών Προσφύγων), δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος, δεν υπόκεινται σε οποιοδήποτε φόρο, τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ Δημοσίου, δεν κατάσχονται στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης γενικής ή ειδικής διάταξης, ούτε συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα ν.π.δ.δ., τους Ο.Τ.Α., τα νομικά πρόσωπα των τελευταίων, τα ασφαλιστικά ταμεία και τα πιστωτικά ιδρύματα.

Επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο για τη χορήγηση του επιδόματος στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες. Συγκεκριμένα:

• Προσδιορίζονται οι περιπτώσεις χορήγησης του επιδόματος (συνέχιση σε υφιστάμενους δικαιούχους ή έναρξη καταβολής του σε νέους αιτούντες).
• Ορίζεται ανώτατο όριο επιδόματος τα 362,00 ευρώ.
• Καθορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χορήγησή του και ορίζεται η διαδικασία για την υποβολή των σχετικών αιτήσεων.
• Προβλέπεται ο τρόπος διεκπεραίωσης των εκκρεμών αιτήσεων, κατά τη δημοσίευση των -υπό ψήφιση- διατάξεων.
• Ορίζεται το αφορολόγητο και ακατάσχετο του επιδόματος στεγαστικής συνδρομής.
• Καθορίζεται ο Ο.Π.Ε.Κ.Α., ως το αρμόδιο όργανο που χορηγεί το επίδομα και ενώπιον του οποίου ασκούνται τυχόν ενδικοφανείς προσφυγές.