Χρέος 1,08 δισ. για πάνω από 800.000 μη μισθωτούς ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ έβγαλε η εκκαθάριση εισφορών 2019. Πρόκειται για το σύστημα που εισήγαγε ο νόμος Κατρούγκαλου από το 2017 έως και το 2019. Στη συνέχεια, στις αρχές του 2020, ο νόμος Βρούτση ήρθε και αντικατέστησε τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για τους περίπου 1,5 εκατ. μη μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες. Όμως, η εκκαθάριση του 2019 ολοκληρώθηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες, με αποτέλεσμα πάνω από 800.000 ασφαλισμένοι να έχουν εν μέσω lockdown προθεσμία μόλις τριών εβδομάδων για να πληρώσουν μαζί με τις τρέχουσες εισφορές και την πρώτη από τις 5 δόσεις που προκύπτουν.
Η διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών 2019, με σημαντική καθυστέρηση και λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, ολοκληρώθηκε στην ΗΔΙΚΑ ΑΕ και σύμφωνα με τη διοίκηση του φορέα, συνολικά εκκαθαρίστηκαν οι μερίδες 1.503.043 ασφαλισμένων. Προέκυψε δε ότι 800.349 μη μισθωτοί, που αντιστοιχεί στο 53% του συνόλου των μη μισθωτών, τον προηγούμενο χρόνο πλήρωσαν εισφορές χαμηλότερες από αυτές που αντιστοιχούσαν στο εισόδημα που τελικά δήλωσαν στη φορολογική δήλωση για το 2019. Στην πράξη, περισσότεροι από τους μισούς μη μισθωτούς ασφαλισμένους στον e-ΕΦΚΑ πλήρωσαν τον προηγούμενο χρόνο 1,085 δισ. ευρώ λιγότερες εισφορές, με αποτέλεσμα να καλούνται τώρα να πληρώσουν, και μάλιστα εν μέσω της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, επιπλέον εισφορές.
Συνολικά, ο e-ΕΦΚΑ θα λάβει -ή ορθότερα θα αναζητήσει- «χαμένες» εισφορές ύψους 876,63 εκατ. ευρώ, καθώς διεκδικεί μεν 1,08 δισ. ευρώ, παράλληλα όμως θα κληθεί να επιστρέψει 208,3 εκατ. ευρώ σε περίπου 345.000 ασφαλισμένους που πλήρωσαν για εισφορές 2019 ποσά υψηλότερα από αυτά που αντιστοιχούσαν στο δηλωθέν εισόδημά τους.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ, οι 800.349 ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι ή αγρότες, κατά μέσο όρο, καλούνται να πληρώσουν 1.355,61 ευρώ έκαστος, σε πέντε μηνιαίες δόσεις, με καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης δόσης την 30ή/11/2020. Να σημειωθεί ότι καθώς καθημερινά η κυβέρνηση λαμβάνει έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών του δεύτερου κύματος της πανδημίας του κορωνοϊού, εφόσον υπάρξει αναστολή της καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών, θα προσαρμοστούν αντίστοιχα η πρώτη και οι υπόλοιπες καταληκτικές ημερομηνίες. Επισημαίνεται ότι οι συγκεκριμένες δόσεις εξοφλούνται με χρήση του κωδικού εντολής πληρωμής που ίσχυε έως 31/12/2019.
Βάσει των στοιχείων, άλλοι 343.669 ασφαλισμένοι μη μισθωτοί θα λάβουν επιστροφές. Το μέσο πιστωτικό υπόλοιπο κινείται στα 606,17 ευρώ. Τα ποσά θα επιστραφούν σύμφωνα με τον προγραμματισμό του φορέα μέχρι τις 15/12/2020 στον λογαριασμό που έχουν δηλώσει οι ασφαλισμένοι στο ταμείο, εκτός εάν μέχρι 30/11/2020 επιλέξουν στον δικτυακό τόπο του e-ΕΦΚΑ συμψηφισμό με επόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
Να σημειωθεί ότι 359.000 ασφαλισμένοι μη μισθωτοί πλήρωσαν το ακριβές ποσό και η εκκαθάριση έβγαλε μηδενικό αποτέλεσμα.
Τα ειδοποιητήρια εκκαθάρισης έχουν αναρτηθεί στον ιστότοπο του φορέα (www.efka.gov.gr) στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες [Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες-Υποχρεώσεις Κοινωνικής Ασφάλισης-Εκκαθάριση έτους 2019].
Σύμφωνα δε, με τη διοίκηση του Ταμείου, με την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των ειδοποιητηρίων του 2019, κλείνει οριστικά το κεφάλαιο της πολύπλοκης και γραφειοκρατικής διαδικασίας υπολογισμού και είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών για 1,5 εκατομμύριο ασφαλισμένους που εισήγαγε ο νόμος 4387/2016.
Από 1/1/2020, οι ασφαλισμένοι επιλέγουν στην αρχή κάθε χρόνου το ύψος των μηνιαίων εισφορών που θα καταβάλουν με βάση την οικονομική τους δυνατότητα. Η επιλογή είναι ελεύθερη ανάμεσα σε 6 κατηγορίες και δηλώνεται με την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης. Η κατάταξη στον κλάδο υγείας ακολουθεί υποχρεωτικά την κατηγορία του κλάδου σύνταξης. Μάλιστα, το ποσό εισφοράς του κλάδου υγείας, μετά τη 2η ασφαλιστική κατηγορία, παραμένει σταθερό. Μάλιστα, ακόμη κι αν ο ασφαλισμένος επιλέξει μία από τις 6 κατηγορίες, μπορεί να αλλάξει. Η αλλαγή επιτρέπεται μία φορά τον χρόνο. Υπάρχει μια ειδική ασφαλιστική κατηγορία, που απευθύνεται σε νέους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους κατά τα πρώτα 5 έτη ασφάλισής τους.