Οι δύο χαμένες δεκαετίες και η ελπίδα για την ελληνική οικονομία

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προχώρησε στη δημοσιοποίηση των μακροπρόθεσμων προβλέψεων του για την παγκόσμια οικονομία έως το 2025, αλλά έδωσε και αναλυτικότερα στοιχεία για την πορεία στις επιμέρους οικονομίες για πρώτη φορά.

Το ενδιαφέρον στοιχείο βέβαια είναι οι εκτιμήσεις του Ταμείου για την ελληνική οικονομία και τι προβλέπει για το δρόμο που θα ακολουθήσει η εγχώρια οικονομική κατάσταση για την πενταετία 2021-2025.

Εξετάζοντας την πορεία των μεγεθών της οικονομίας, από το 2007 και μετά, το σοκ είναι τόσο ισχυρό που κάνει το δρόμο της επιστροφής να δείχνει πολύ μακρύς. Επίσης, το πισωγύρισμα της πανδημίας είναι τόσο μεγάλο που οδηγεί σειρά οικονομικών μεγεθών σε ιστορικά αρνητικά επίπεδα. Ωστόσο, η κατάσταση που προδιαγράφεται για την ελληνική οικονομία δεν είναι απαισιόδοξη ή αρνητική βάσει των δεδομένων που δίνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Με την επιστροφή του ΑΕΠ φέτος στα 176 δισ. ευρώ, βάσει των εκτιμήσεων του ΔΝΤ, η Ελλάδα ολοκληρώνει την επιστροφή της στο μακρινό 1998, οπότε το ΑΕΠ είχε διαμορφωθεί στα 177 δισ. ευρώ επίσης, έχοντας χάσει δύο δεκαετίες ανάπτυξης.

Δυστυχώς όμως, και έως το 2025 βάσει των προβλέψεων του Ταμείου, η Ελλάδα θα μπορέσει να καλύψει μόλις μερικά… χρόνια από τις δύο χαμένες δεκαετίες της, αφού το ΑΕΠ του 2025 θα διαμορφωθεί στα 208 δισ. ευρώ, επίπεδα παραπλήσια του 2011 όπου το αντίστοιχο επίπεδο του ΑΕΠ είχε υπολογιστεί στα 205 δισ. ευρώ.

Ακόμα και αν η ανάγνωση του ΑΕΠ γίνει ως κατά κεφαλήν, που είναι ίσως και πιο δίκαιη μέτρηση, και πάλι βάσει των στοιχείων του ΔΝΤ το 2025 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στα 19,681 ευρώ και σε παραπλήσια επίπεδα με το 2010.

Το ΔΝΤ θεωρεί ότι φέτος η οικονομία θα προσγειωθεί απότομα με πτώση στο ΑΕΠ 9,5% αλλά τα επόμενα δύο έτη θα μπορέσει να επιστρέψει σχεδόν στα επίπεδα του 2019, με σωρευτική άνοδο τη διετία 2021-2022 της τάξεως του 10%. Το Ταμείο προβλέπει ότι και το 2023 η άνοδος του ΑΕΠ θα κινηθεί σε υψηλότερα επίπεδα από το μέσο όρο της στο +3,7% για να μειωθεί στο 2,4% το 2024 και να επιστρέψει στο μακροπρόθεσμο μέσο όρο του +1% το 2025.

Ένα από τα πιο αισιόδοξα στοιχεία που προβλέπει το ΔΝΤ για τη χώρα μας, και εν δυνάμει μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο όλες τις προβλέψεις του ΔΝΤ για την περίοδο πέραν του 2025, είναι ο ρυθμός της ακαθάριστης εθνικής αποταμίευσης της χώρας σε σχέση με το ΑΕΠ. Ο δείκτης από το ιστορικό χαμηλό του επίπεδο στο 4,14% φέτος λόγω των ειδικών συνθηκών από την πανδημία, φαίνεται να αυξάνεται με ισχυρό τέμπο τα επόμενα έτη, σχεδόν να διπλασιάζεται το 2021 και να ανέρχεται στο 13,2% το 2025, το υψηλότερο επίπεδο από το 2007.

Ο ρυθμός αύξησης της εθνικής αποταμίευσης ως προ το ΑΕΠ, αν συνδυαστεί με τις προβλέψεις του Ταμείου για τις συνολικές επενδύσεις ως προς το ΑΕΠ, που φαίνεται στο τέλος του 2025 να επιστρέφουν στο 14,7% και στα επίπεδα του 2010, θα επιτρέψουν υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης δυνητικά από το μακροπρόθεσμο σενάριο του 1% που διαβλέπει το Ταμείο για την Ελλάδα.

Παρότι φέτος ο δείκτης ακαθάριστου δημόσιου χρέους ως προ το ΑΕΠ θα κινηθεί σε νέο ιστορικό υψηλό στο 205%, τα συμπεράσματα από τα στοιχεία του ΔΝΤ είναι πιο θετικά για την περίοδο 2021-2025. Αν και το απόλυτο μέγεθος του δημόσιου χρέους θα παραμείνει σχεδόν αμετάβλητο την περίοδο 2021-2025, από τα 357 δισ. ευρώ το 2021 θα περιοριστεί στα 355 δισ. ευρώ, εντούτοις ως ποσοστό ως προς το ΑΕΠ θα μειωθεί στο 166%, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών από το PSI του 2012, που είχε διαμορφωθεί στο 160%.

Ταυτόχρονα, για την ανεργία εκτιμάει ότι από το 20% φέτος θα κινηθεί αρκετά χαμηλότερα στο τέλος της περιόδου 2025, στο 12,6%, παραμένοντας όμως η δεύτερη υψηλότερη σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών πλην της Ισπανίας, που θα επιστρέψει στη δυσάρεστη πρώτη θέση.

Τέλος, και με εξαίρεση τη φετινή χρονιά, η Ελληνική οικονομία θα μπορέσει να επιστρέψει και πάλι σε ισορροπία στη σχέση μεταξύ των εσόδων και εξόδων Γενικής Κυβέρνησης ως προς το ΑΕΠ. Τα έξοδα ως προς το ΑΕΠ από το αρνητικό επίπεδο ρεκόρ του 57% φέτος -μόνο το 2009 ήταν σε παραπλήσιο επίπεδο στο 54%- θα μειωθούν στο 46,7% το 2025 και τα έσοδα ως προς το ΑΕΠ αντίστοιχα θα διατηρήσουν τη σταθερή πορεία τους με ένα μέγεθος κοντά στο 47% κατά μέσο όρο.