Πριν από μερικούς μήνες, ο πρόεδρος της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου κάλεσε την κυβέρνηση σε διάλογο, προκειμένου να βρεθούν τρόποι έτσι ώστε ένα τμήμα των αποθεματικών του κλάδου που είναι τοποθετημένο στο εξωτερικό έναντι μηδενικών (ή και αρνητικών) αποδόσεων να επενδυθεί στην Ελλάδα.
Το σκεπτικό της πρότασης του κ. Σαρρηγεωργίου ήταν τα αρκετά δισ. ευρώ που σήμερα λιμνάζουν σε ομόλογα και καταθέσεις του εξωτερικού έναντι μηδενικών αποδόσεων, να επαναπατριστούν στη χώρα, προκειμένου:
- Να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις υποδομής έναντι ενός σταθερού ελκυστικού επιτοκίου.
- Να τονωθεί η εγχώρια αγορά ομολόγων και κυρίως να προχωρήσουν ουσιαστικές επενδύσεις προς όφελος της οικονομίας και της χώρας.
Πέρα βέβαια από τη συγκεκριμένη πρόταση (για να προχωρήσει, χρειάζεται να προκύψουν και κάποιες αλλαγές στους κανόνες του πανευρωπαϊκού εποπτικού πλαισίου Solvency II), οικονομικοί κύκλοι αντιλαμβάνονται πως όσο η οικονομία της Ελλάδας ανακάμπτει και η πιστοληπτική της ικανότητα αναβαθμίζεται, τόσο περισσότερα από τα συγκεκριμένα κεφάλαια θα επιστρέφουν στη χώρα.
Ειδικότερα (βλέπε πίνακα) με βάση τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, οι ασφαλιστικές εταιρείες είχαν στο τέλος του δεύτερου φετινού τριμήνου τοποθετημένα στο εξωτερικό 1,42 δισ. ευρώ σε καταθέσεις, 7,06 δισ. ευρώ σε χρεωστικούς τίτλους (κυρίως ομόλογα, έντοκα γραμμάτια), 1,85 δισ. ευρώ σε αμοιβαία κεφάλαια και 599 εκατ. ευρώ σε μετοχές.
Με άλλα λόγια, πάνω από 9,5 δισ. ευρώ ήταν τοποθετημένα σε τίτλους του εξωτερικού, όταν σε αντίστοιχα εγχώρια περιουσιακά στοιχεία είχαν επενδεδυμένα μόνο 7,26 δισ. ευρώ (μόνο το 43,1% του συνόλου).
Γενικότερα, παράγοντες της αγοράς θεωρούν πως για μια ευρύτερη επιστροφή κεφαλαίων στην Ελλάδα απαιτούνται μια σειρά από πράγματα, όπως π.χ. η έκδοση από το κράτος αναπτυξιακών ομολόγων (που θα χρηματοδοτούνται και από ασφαλιστικές εταιρείες), η δημιουργία μεγαλύτερου βάθους στην εγχώρια αγορά ομολόγων και μετοχών και φυσικά η βελτίωση των μακροοικονομικών δεδομένων της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, θετικό είναι ότι κατά το δεύτερο φετινό τρίμηνο, το ενεργητικό των ασφαλιστικών εταιρειών παρουσίασε αύξηση (συνέβαλε και η άνοδος στις τιμές μετοχών και ομολόγων σε διεθνές επίπεδο) καθώς και το ότι οι εποπτικοί δείκτες των εταιρειών διατηρούνται σε σαφώς ικανοποιητικά επίπεδα παρά την έλευση της πανδημίας.
Συνολικά, οι ασφαλιστικές εταιρείες διαθέτουν ιδιαίτερα συντηρητικά χαρτοφυλάκια, όπως προκύπτει και από τα στοιχεία του δεύτερου παρατιθέμενου πίνακα (πηγή Τράπεζα της Ελλάδος). Ειδικότερα, σε τίτλους πολύ χαμηλού έως χαμηλού ρίσκου σε Ελλάδα και εξωτερικό ήταν στις 30/6/2020 τοποθετημένο ένα ποσοστό γύρω στο 80% (καταθέσεις, χρεωστικοί τίτλοι και ένα μεγάλο τμήμα των αμοιβαίων κεφαλαίων), ενώ θα πρέπει να τονιστεί πως για ένα ποσοστό των προϊόντων των ασφαλιστικών εταιρειών, το επενδυτικό ρίσκο το αναλαμβάνουν οι ίδιοι οι πελάτες.