Συντάξεις: Ποιοι δικαιούνται αναδρομικά και πόσα θα πάρουν

Η απόφαση του ΣτΕ και ποια σενάρια εξετάζουν στο οικονομικό επιτελείο. Οι συνταξιούχοι που δικαιούνται αυτόματα αναδρομικά και ποιοι ενδέχεται να τα διεκδικήσουν. Γιατί η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε πολιτική λύση. Παραδείγματα.

Δημοσιεύθηκε: 15 Ιουλίου 2020 - 08:08

Ρούλα Σαλούρου [email protected]

Όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά αφήνει η κυβέρνηση όσον αφορά την εφαρμογή της χθεσινής απόφασης του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου για τα αναδρομικά των συνταξιούχων, καθώς υπάρχουν πολλές και διαφορετικές εισηγήσεις ως προς το εύρος των δικαιούχων και τον τρόπο αποπληρωμής των ποσών.

Ήδη στο κυβερνητικό επιτελείο συνεκτιμούν τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας και το πολιτικό κόστος ενός πιθανού περιορισμού των δικαιούχων, προκειμένου να ανακοινώσουν τον χρόνο και τον τρόπο υλοποίησης της απόφασης του ΣτΕ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο προσανατολισμός αφορά στη λήψη μιας πολιτικής απόφασης, που θα δίνει οριζόντια λύση στο θέμα. Ζητούμενο παραμένει το εύρος των δικαιούχων και κατά συνέπεια, ο τρόπος αλλά και ο χρόνος καταβολής των ποσών που αντιστοιχούν σε περικοπές που ενώ είχαν κριθεί αντισυνταγματικές, δεν σταμάτησαν να εφαρμόζονται. Στα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι συμπεριλαμβάνονται ετήσιες ή εξαμηνιαίες δόσεις, σε βάθος 3, 5 ή 6 ετών.

Το αρμόδιο υπουργείο Εργασίας, με ανακοίνωσή του αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των περιλήψεων των δικαστικών αποφάσεων, επεσήμανε πως η κυβέρνηση έχει αποδείξει, μέχρι σήμερα, τον σεβασμό της στις δικαστικές αποφάσεις, όπως πρόσφατα έκανε με τη νομοθέτηση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης ν.4670/2020, με την οποία εκπληρώνει με αξιοπιστία και χρονοδιάγραμμα τις δεσμεύσεις της στους συνταξιούχους. Αφήνοντας μάλιστα ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα, ανέφερε χαρακτηριστικά πως μελετούν την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και «συνεκτιμώντας τις δημοσιονομικές δυνατότητες και αντοχές της εθνικής μας οικονομίας, η κυβέρνηση θα ανακοινώσει τον χρόνο και τον τρόπο υλοποίησής της».

Ανεπίσημα βέβαια, υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη του οικονομικού επιτελείου, «διαβάζοντας» τις αποφάσεις του ΣτΕ, υποστήριζαν χθες ότι τελικά η κρίσιμη απόφαση αφήνει εκτός διεκδικήσεων όχι μόνο όσους συνταξιούχους δεν έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη, κάτι που από τους νομικούς κύκλους θεωρούνταν σχεδόν δεδομένο, αλλά και το σύνολο των συνταξιούχων του δημοσίου. Παράλληλα, εκτιμούσαν ότι εκτός απόφασης είναι και οι επικουρικές συντάξεις, παρότι το ΕΤΕΑΕΠ ήταν διάδικος και είχε κάνει αυτοτελή πρόσθετη παρέμβαση στη δίκη.

Στην πράξη, ο αποκλεισμός των επικουρικών συντάξεων και των δημόσιων υπαλλήλων περιορίζει τον τελικό λογαριασμό για το κόστος συμμόρφωσης με την απόφαση, στα 2,5 δισ. ευρώ. Αυτό, με δεδομένη την κυβερνητική πρόθεση να επεκτείνει την απόφαση του ΣτΕ για το 11μηνο Ιούλιος 2015 - Μάιος 2016 και σε συνταξιούχους που δεν έχουν υποβάλει αγωγές.

Να σημειωθεί εδώ ότι στην περίπτωση που το οικονομικό επιτελείο δώσει το πράσινο φως για την επιστροφή του συνόλου των διεκδικούμενων αναδρομικών, για το επίμαχο διάστημα που μεσολάβησε από την απόφαση του ΣτΕ το 2015 έως την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016, το κόστος θα ανέλθει σε 3,9 δισ. ευρώ.

Ο βασικός φόβος των κυβερνητικών στελεχών είναι να μη δημιουργηθεί ένα νέο κύμα προσφυγών από συνταξιούχους, που έχοντας ως «πιλότο» τη χθεσινή απόφαση, θα διεκδικήσουν -και πιθανότατα θα κερδίσουν- αναδρομικά ποσά για το συγκεκριμένο 11μηνο, είτε προέρχονται από το δημόσιο είτε διεκδικούν επιστροφές για τις επικουρικές τους συντάξεις. Η εκμετάλλευση της αγωνίας των συνταξιούχων άλλωστε, η ταλαιπωρία και οι μαζικές προσφυγές στα δικαστήρια και τα εφετεία ήταν από τους βασικούς λόγους που οδήγησαν την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας να προσφύγει στη λύση της πιλοτικής δίκης στο ΣτΕ.

Έγκριτοι νομικοί βέβαια αποκρούουν τα επιχειρήματα των κυβερνητικών στελεχών, θεωρώντας ότι η απόφαση αφορά το σύνολο των διεκδικήσεων, όχι μόνο για κύριες αλλά και επικουρικές συντάξεις και δώρα, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει τέτοιος διαχωρισμός στις επίμαχες αποφάσεις. Όσο για το θέμα των δημόσιων υπαλλήλων, επεσήμαναν ότι πράγματι, αρμόδιο για να αποφασίσει είναι το Ελεγκτικό Συνέδριο. Για να προσθέσουν βέβαια, ότι μια αντίστοιχη απόφαση δεν θα μπορούσε να αποκλίνει από τη χθεσινή πιλοτική απόφαση του ΣτΕ.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο Λουκά Αποστολίδη, που χειρίστηκε την αγωγή που επελέγη τελικά για την πιλοτική δίκη, η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ δικαιώνει τα αιτήματα των συνταξιούχων, περιορίζοντας τα αποτελέσματα για ένα 11μηνο, και αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, καθώς όπως υποστηρίζει, υπάρχουν νομικά ζητήματα που παραβιάζουν τις αρχές του κράτους δικαίου και δεν απαντήθηκαν στην πρόσφατη Ολομέλεια του ΣτΕ.

Μιλώντας στο Euro2day.gr, ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος επισημαίνει ότι με τις αποφάσεις του ΣτΕ δημιουργούνται 3 ουσιαστικά κατηγορίες συνταξιούχων, που είτε δικαιούνται είτε θα δικαιωθούν αναδρομικών:

Όσοι είχαν προσφύγει έως τον 5/2015, οι οποίοι και θα δικαιωθούν αναδρομικών από τη στιγμή που προσέφυγαν.
Όσοι προσέφυγαν μετά τον 6/2015, οι οποίοι και θα δικαιωθούν αναδρομικών για 11 μήνες έως και τον 5/2016.
Όσοι δεν έχουν ασκήσει κανένα ένδικο μέσο, οι οποίοι και θα δικαιωθούν αναδρομικών είτε με πολιτική απόφαση που θα επεκτείνει την επιστροφή αναδρομικών σε όλους τους συνταξιούχους είτε θα ασκήσουν τώρα αγωγή καθώς η παραγραφή είναι 5ετής και μπορούν ακόμη και σήμερα να διεκδικήσουν δικαστικά.

Σύμφωνα με τον κ. Ρίζο, που ειδικεύεται στα ασφαλιστικά θέματα, οι αποφάσεις αφορούν τους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ που προέρχονται από τα ταμεία αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας και όχι τους συνταξιούχους δημόσιους υπαλλήλους για τους οποίους αναμένονται σχετικές αποφάσεις της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.