Ανοίγει τα χαρτιά του το ΣτΕ για τα αναδρομικά στις συντάξεις

Τέλος στην αγωνία εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων αναμένεται να βάλει, εκτός απροόπτου, σήμερα, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), αποφαινόμενη για την υπόθεση των αναδρομικών ποσών που αντιστοιχούν στις περικοπές οι οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές το 2015.

Πέντε ολόκληρα χρόνια πέρασαν από τον Ιούνιο του 2015, όταν το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικές διατάξεις των νόμων 4051 και 4093 του 2012, και εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι ανατρέχουν πλέον στα εκκαθαριστικά πληρωμών κύριων και επικουρικών συντάξεων, προκειμένου να υπολογίσουν τα ποσά που ενδέχεται να λάβουν.

Ο κύβος ερρίφθη και έφθασε πλέον η μέρα έκδοσης της απόφασης της πιλοτικής δίκης (10/1/2020) για το ύψος των ποσών που, παρά την απόφαση του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου το 2015, δεν δόθηκαν ποτέ.

Από την πλευρά των διαδίκων, ως πιθανότερο σενάριο αναφέρεται η επιστροφή αναδρομικών για 11 μήνες, που αντιστοιχούν στο διάστημα από την πρώτη απόφαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2015) έως και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, τον Μάιο του 2016. Τονίζουν, δε, ότι ενδεχόμενη μη δικαίωση γι’ αυτή την περίοδο θα θεωρούνταν μάλλον ανατροπή. Να σημειωθεί ότι η ολομέλεια του ΣτΕ είχε θέσει «φραγή» στις διεκδικήσεις για το προ του Ιουνίου του 2015 διάστημα, ενώ τον Οκτώβριο του 2019 κρίθηκε συνταγματικός ο νόμος Κατρούγκαλου που θεωρείται ότι «έκλεισε» την πόρτα των διεκδικήσεων από τον Μάιο του 2016 και μετά, με τον επανυπολογισμό των συντάξεων.

Δυνητικοί δικαιούχοι των αναδρομικών ύψους 3,9 δισ. ευρώ είναι όλοι οι παλαιοί συνταξιούχοι, 2,5 εκατομμύρια άτομα. Βέβαια, στη δικαιοσύνη έχουν προσφύγει από τον Ιούνιο του 2015 και μετά περίπου 200.000 με 250.000 από αυτούς.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο Λουκά Αποστολίδη, του οποίου η αγωγή επελέγη για τη διεξαγωγή της πιλοτικής δίκης, η αγωνία στους δικαιούχους είναι αν τα έννομα αποτελέσματα της αναμενόμενης απόφασης θα περιορίζονται σε όσους έχουν ασκήσει αγωγές ή θα εκτείνονται σε όλους. Ο κ. Αποστολίδης σημειώνει πως σύμφωνα με το θεσμικό-νομικό πλαίσιο των πολιτικών δικών, όταν η πιλοτική δίκη αφορά αποζημιωτικές αξιώσεις, όπως στην προκειμένη περίπτωση, τα νομικά αποτελέσματα εφαρμόζονται σε όσους έχουν ασκήσει αγωγή και δεν υπάρχουν ζητήματα παραγραφής των αξιώσεων. Για να συμπληρώσει πως κανείς βέβαια δεν μπορεί να αποκλείσει τα νομικά αποτελέσματα να εκτείνονται σε αυτούς που δεν έχουν κάνει αγωγές καθ’ υπέρβαση του νομικού πλαισίου.

Σε αυτή την περίπτωση, οι ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως το Δικαστήριο θα βγάλει την κυβέρνηση από το δίλημμα αν θα δώσει ή όχι αναδρομικά σε όλους τους δικαιούχους με απόφασή της-τροπολογία στη Βουλή. Και ξεκαθαρίζουν ότι όσοι βέβαια έχουν ασκήσει αγωγές θα λάβουν τα αναδρομικά εντόκως από τότε που κοινοποίησαν την αγωγή τους.

Τις τελευταίες ημέρες, και με αφορμή την καθυστέρηση στην δημοσίευση της απόφασης από το ΣτΕ, διακινούνται πληροφορίες, σύμφωνα με τις οποίες ενδέχεται το Δικαστήριο να κρίνει την περικοπή των Δώρων σε κύριες και επικουρικές συντάξεις ως συνταγματικές, μειώνοντας το δημοσιονομικό κόστος κατά περίπου 2 δισ. ευρώ.

Οι πέντε περικοπές

Οι πέντε περικοπές του 2012 που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από την Ολομέλεια του ΣτΕ το 2015 είναι:

1. μείωση κατά 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ.
2. μείωση που εφαρμόζεται κλιμακωτά 5% - 20% για συντάξεις ή άθροισμα συντάξεων από 1.000 ευρώ και άνω.
3. μείωση στις επικουρικές κλιμακωτά 10% - 20% από το πρώτο ευρώ με κατοχύρωση κατώτατου ορίου 200 ευρώ.
4. πλήρης περικοπή των Δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματος αδείας που για τις κύριες συντάξεις ήταν στο ποσό των 400 ευρώ (200 συν 200 ευρώ).
5. πλήρης περικοπή των δώρων των επικουρικών που ήταν πλήρεις συντάξεις, δηλαδή δυο επικουρικές ανά έτος.

Από την πλευρά της κυβέρνησης τηρείται στάση αναμονής, με τις δηλώσεις των αξιωματούχων να περιορίζονται στο ότι η κυβέρνηση θα σεβαστεί απόλυτα την απόφαση του ΣτΕ και ότι η δαπάνη και ο τρόπος που θα καταβληθούν τα όποια αναδρομικά θα είναι στο πλαίσιο των δημοσιονομικών αντοχών της χώρας και της οικονομίας. Στα σενάρια που επεξεργάζονται, βρίσκονται ετήσιες δόσεις που κυμαίνονται από 3 έως και 6, ανάλογα με την οριστική απόφαση.

Δεν αποκλείεται άλλωστε για τα ποσά που αντιστοιχούν στις επικουρικές συντάξεις να ακολουθηθεί η λύση των 3 ετήσιων δόσεων, ενώ για τα ποσά των κύριων συντάξεων, οι δόσεις να είναι περισσότερες. Βάσει των υπολογισμών πάντως, οι συνταξιούχοι διεκδικούν ποσά που κυμαίνονται από 660 ευρώ έως και πάνω από 7.000 ευρώ. Σε ειδικές, δε, περιπτώσεις ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ (π.χ. συνταξιούχοι δημοσίου ή ΔΕΚΟ - Τραπεζών).