Το σχέδιο των 2,7 δισ. ευρώ για τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων

Τη λειτουργία 62 μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων, οι τέσσερις από τις οποίες θα είναι μονάδες καύσης, προβλέπει το νέο Εθνικό Σχέδιο Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) που θέτει εντός των ημερών σε διαβούλευση η κυβέρνηση.

Το συνολικό κόστος κατασκευής των 62 μονάδων προσεγγίζει τα 2,7 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να αναζητούνται περίπου 1,3 δισ. ευρώ για να καλυφθεί το κενό χρηματοδότησης του σχεδίου.

Η απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) να θέσει σε διαβούλευση το νέο ΕΣΔΑ κατά την κορύφωση των καλοκαιρινών διακοπών συνδέεται από ορισμένους και με τις σοβαρές αντιδράσεις που αναμένονται για τη λύση της καύσης η οποία εφαρμόζεται, όμως, εδώ και χρόνια με επιτυχία σε πολλές χώρες της Ευρώπης.

Σύμφωνα με το νέο ΕΣΔΑ, θα κατασκευαστούν 28 νέες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) ενώ σήμερα λειτουργούν μόλις πέντε. Θα κατασκευαστούν, επίσης, 30 μονάδες διαχείρισης βιοαποβλήτων ενώ σήμερα λειτουργούν τέσσερις.

Στο σχέδιο περιγράφεται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, και το μοντέλο ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων με την παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου από τα υπολείμματα των μονάδων επεξεργασίας και των Κέντρων Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ). Τα εναλλακτικά καύσιμα θα παράγονται από τρεις ή τέσσερις μονάδες, το συνολικό κόστος κατασκευής των οποίων ενδέχεται να φτάσει τα 800 εκατ. ευρώ. Με την καύση θα περιορίζεται το ποσοστό των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή, δηλαδή στις σημερινές χωματερές ή Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).

Οι μονάδες καύσης θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά με τα άλλα μέτρα για περιορισμό των απορριμμάτων που θάβονται, με βάση και τις κοινοτικές οδηγίες, όπως η ενίσχυση των ποσοστών ανακύκλωσης, η εισαγωγή νέων και την ενίσχυση υφιστάμενων διακριτών ρευμάτων αποβλήτων, η προώθηση της επαναχρησιμοποίησης, την προώθηση της αγοράς δευτερογενών υλικών, η γρήγορη ανάπτυξη δικτύων συλλογής βιοαποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών, τη δημιουργία σύγχρονων εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων και βιοαποβλήτων (ΜΕΑ και ΜΕΒΑ) και τη σοβαρή αναβάθμιση των ΚΔΑΥ.

Για την υλοποίηση των μονάδων επεξεργασίας (πλην των τριών ή τεσσάρων μονάδων καύσης) απαιτούνται, σύμφωνα με το ΕΣΔΑ, περίπου 1,9 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση μόλις 626 εκατ. ευρώ και συνεπώς αναζητούνται περίπου 1,3 δισ. ευρώ, που μπορούν να βρεθούν, κατά το ΥΠΕΝ, είτε από ανακατανομή πόρων του υφιστάμενου ΕΣΠΑ, είτε μέσω Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), είτε από δανεισμό.

Για την καύση εξετάζονται δύο σενάρια, με το πρώτο να προβλέπει τη δημιουργία τεσσάρων μονάδων στις οποίες θα διατίθεται το σύνολο των υπολειμμάτων και της παραγόμενης ποσότητας απορριμματογενούς καυσίμου (SRF/RDF) της χώρας, με κόστος 805 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο σενάριο προβλέπει πάλι την κατασκευή τεσσάρων μονάδων στις οποίες θα διατίθενται μόνο τα υπολείμματα, ενώ το σύνολο της παραγόμενης ποσότητας απορριμματογενούς καυσίμου θα διατίθεται στην τσιμεντοβιομηχανία, με κόστος 632 εκατ. ευρώ.