Ερχονται ανατροπές στα δικαστικά παράβολα

Σωρεία αλλαγών ως προς το ύψος των παραβόλων που θα πρέπει να καταβληθούν για διαδικασίες ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου επιφέρει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο « Ενιαίο Κείμενο Δικονομίας για το Ελεγκτικό Συνέδριο, Ολοκληρωμένο Νομοθετικό Πλαίσιο για τον προσυμβατικό έλεγχο, Τροποποιήσεις στον κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο και Διατάξεις για την αποτελεσματική απονομή Δικαιοσύνης».

Βάσει των νέων διατάξεων, τα παράβολα αναπροσαρμόζονται ως εξής:

- για τις εφέσεις στις συνταξιοδοτικές διαφορές και τις εφέσεις κατά καταλογιστικών πράξεων σε βάρος μισθωτών ή συνταξιούχων, που σχετίζονται με τις αποδοχές ή τις συντάξεις τους, σε 50 ευρώ,

- για τις εφέσεις κατά καταλογιστικών πράξεων και τις εφέσεις σε χρηματικού αντικειμένου διαφορές σε ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) του αμφισβητούμενου ποσού, χωρίς τις τυχόν προσαυξήσεις. Το αναλογικό αυτό παράβολο δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 50 ευρώ ούτε ανώτερο των 5.000 ευρώ. Αν υπερβαίνει το ποσό 1.500 ευρώ, καταβάλλεται το ποσό αυτό και το επιπλέον οφειλόμενο παράβολο καταλογίζεται με την απόφαση, σε περίπτωση απόρριψης ή μερικής παραδοχής του ένδικου βοηθήματος ή μέσου.

- για τις αιτήσεις αναίρεσης στις διαφορές που αναφέρονται στις εν γένει συνταξιοδοτικές διαφορές σε 150 ευρώ, ενώ στις λοιπές περιπτώσεις σε 350 ευρώ,

- για τις αιτήσεις παροχής προσωρινής δικαστικής προστασίας, τις ανακοπές ερημοδικίας, τις τριτανακοπές, τις αιτήσεις διόρθωσης ή ερμηνείας, τις αιτήσεις αναθεώρησης και τις αιτήσεις επανάληψης της διαδικασίας σε 25 ευρω

- για τις αιτήσεις για δίκαιη ικανοποίηση σε 100 ευρώ,

- για τις ανακοπές κατά της εκτέλεσης σε 100 ευρώ.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης μπορεί να αναπροσαρμόζονται τα ποσά ή τα ποσοστά των παραβόλων.

Απόδοση και Επιστροφή Παραβόλου

Το παράβολο, αν το ένδικο βοήθημα ή μέσο γίνει δεκτό ή υποβληθεί παραίτηση ή καταργηθεί η δίκη για οποιονδήποτε λόγο, αποδίδεται σ’ αυτόν που το κατέβαλε, ενώ αν απορριφθεί, καταπίπτει υπέρ του Δημοσίου. Το αναλογικό παράβολο αποδίδεται στον διάδικο κατά το μέρος που γίνεται δεκτό το ένδικο βοήθημα ή μέσο που έχει ασκήσει.

Αν η απόφαση δεν διαλαμβάνει διάταξη για το παράβολο, οι διάδικοι μπορούν να υποβάλουν προς τούτο σχετική αίτηση, η οποία και εκδικάζεται κατά το άρθρο 188 περί αίτησης διόρθωσης και την παρ. 1 του άρθρου 191 σε συζήτηση στο ακροατήριο, αναλόγως εφαρμοζόμενες. Αν το ένδικο βοήθημα ή μέσο γίνει δεκτό εν μέρει, το καταβληθέν πάγιο παράβολο αποδίδεται κατά ένα μέρος του, το οποίο καθορίζεται κατά την κρίση του Δικαστηρίου.

Επίσης, το Δικαστήριο μπορεί, εκτιμώντας τις περιστάσεις, να διατάξει την απόδοση του παραβόλου ακόμη και όταν απορρίπτεται το ένδικο βοήθημα ή μέσο. Επίσης, μπορεί να διατάξει τον διπλασιασμό του παραβόλου, αν το ένδικο βοήθημα ή μέσο είναι προδήλως απαράδεκτο ή προδήλως αβάσιμο. Στην περίπτωση αυτή, το επιπλέον ποσό που καταλογίζεται εισπράττεται κατά τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημόσιων Εσόδων. Προς τούτο, ο γραμματέας του δικαστηρίου αποστέλλει, χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, αντίγραφο της απόφασης στην αρμόδια δημόσια οικονομική υπηρεσία.

Αν καταβλήθηκε παράβολο, χωρίς να υπάρχει κατά νόμο υποχρέωση προς τούτο ή μεγαλύτερο του προβλεπομένου διατάσσεται με την απόφαση, και ανεξάρτητα από την έκβαση της δίκης, η επιστροφή αυτού στο σύνολό του ή κατά το υπερβάλλον του νομίμου τμήμα αυτού, αντίστοιχα.

Ομαδικές προσφυγές

Σε περίπτωση άσκησης κοινού ένδικου βοηθήματος ή μέσου από περισσοτέρους, ο καθένας καταβάλλει το προβλεπόμενο πάγιο παράβολο. Σε περίπτωση άσκησης κοινού ένδικου βοηθήματος ή μέσου από συνδικαιούχους συνταξιοδοτικού δικαιώματος, καταβάλλεται ένα μόνο κοινό παράβολο. Σε περίπτωση χρηματικής διαφοράς, αν η απαίτηση ή οφειλή είναι εις ολόκληρον, καταβάλλεται από όλους μαζί ένα μόνο παράβολο, ενώ αν η απαίτηση ή οφειλή είναι διαιρετή, καταβάλλεται από τον καθένα το αναλογούν σε αυτόν παράβολο.

 Δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου για την αγωγή, καθώς και για ένδικο βοήθημα ή μέσο που ασκείται από το Δημόσιο, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και κάθε άλλο πρόσωπο που ο νόμος ορίζει.

Αναβολές

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις , σε περίπτωση υποβολής αιτήματος αναβολής, κατά το ο διάδικος καταβάλλει παράβολο υπέρ του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.) ύψους 50 ευρώ ενώπιον του τμήματος, και 70 ευρώ, ενώπιον της Ολομέλειας.

Σε κοινό αίτημα αναβολής περισσότερων διαδίκων, καταβάλλεται ένα παράβολο, το οποίο επιμερίζεται ισομερώς. Δεν υπέχουν υποχρέωση καταβολής παραβόλου ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το Δημόσιο, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

Επίσης, δεν καταβάλλεται παράβολο σε περίπτωση αποχής των δικηγόρων, το παράβολο επιστρέφεται, αν το αίτημα της αναβολής απορριφθεί από το Δικαστήριο,ενώ το δικαστήριο, με απόφαση που καταχωρίζεται στα πρακτικά, μπορεί να επιδικάσει δικαστικά έξοδα ύψους 100 έως 500 ευρώ σε βάρος εκείνου που ζήτησε την αναβολή, ύστερα από αίτημα του αντιδίκου του.

Οι συγκεκριμένες αλλαγές στο ύψος των παραβόλων που θα πρέπει να καταβάλλονται, γίνονται, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση για λόγους εξορθολογισμού και προκειμένου «όλα τα παράβολα να βρίσκονται σε λογική συνέπεια μεταξύ τους, ανάλογα με τη φύση της δίκης και το διακύβευμα αυτής».

Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση, «η έλλειψη συνοχής που παρατηρείται σήμερα στο ύψος του ποσού του παραβόλου ανά κατηγορία διαφορών (λ.χ. 20 ευρώ για την έφεση στις συνταξιοδοτικές διαφορές, 150 ευρώ για τη δίκαιη ικανοποίηση, 70 ευρώ για την αίτηση αναίρεσης στις συνταξιοδοτικές διαφορές αλλά ουσιαστικώς απεριόριστο -1% επί του αμφισβητούμενου ποσού- για την αίτηση αναίρεσης στις καταλογιστικές διαφορές) εγκυμονεί τον κίνδυνο, η έλλειψη αυτή συνοχής να κριθεί -από απόψεως αρχών της δίκαιης δίκης- ως αυθαίρετη, άλλως ως θέτουσα σοβαρό εμπόδιο στο δικαίωμα πρόσβασης στη δικαιοσύνη, γι' αυτό και είναι αναγκαίο τα παράβολα στις διάφορες δίκες ενώπιον του Δικαστηρίου να καθορισθούν, συγκριτικά μεταξύ τους, σε πνεύμα λογικής συνέπειας».