Δύο νέες δράσεις, συνολικού προϋπολογισμού 72 εκατ. ευρώ (δημόσια δαπάνη), αναμένεται να ενεργοποιήσει εντός των επόμενων ημερών το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Οι δράσεις, που κατά βάση αποσκοπούν στη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων μεταποιητικών επιχειρήσεων, φέρουν τους τίτλους: α) «Περιβαλλοντικές Υποδομές: Ενίσχυση Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων» με προϋπολογισμό 40 εκατ. ευρώ και β) «Ενίσχυση Αλυσίδων Προστιθέμενης Αξίας, Συνεργατικών Συνεταιρισμών και Δικτυώσεων», με προϋπολογισμό 32 εκατ. ευρώ.
Οι Περιβαλλοντικές Υποδομές
Το νέο πρόγραμμα «Περιβαλλοντικές Υποδομές: Ενίσχυση Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων» αφορά στην ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που έχουν στόχο την επιχειρηματική αξιοποίηση υγρών και στερεών αποβλήτων.
Όπως ορίζει το πρόγραμμα, τα απόβλητα ύστερα από επεξεργασία θα μπορούν να επανεισαχθούν στον κύκλο παραγωγής και να επαναχρησιμοποιηθούν ως πρώτες ύλες, υλικά ή ουσίες, ώστε να εξυπηρετήσουν και πάλι είτε την αρχική τους χρήση είτε άλλες χρήσεις.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος, όπως προαναφέρθηκε, ανέρχεται στα 40 εκατ. ευρώ, ενώ το ύψος των επενδυτικών σχεδίων που θα χρηματοδοτηθούν μπορεί να κυμαίνεται από 200.000 έως και 5.000.000 ευρώ. Το ύψος της επιδότησης καθορίζεται από το μέγεθος της επιχείρησης και την περιοχή στην οποία δραστηριοποιείται. Πάντως το ανώτατο ύψος είναι το 50%.
Επιλέξιμες επιχειρήσεις και ενέργειες
Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν οι υφιστάμενες, οι νέες και οι υπό σύσταση πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ οι επιλέξιμες προς χρηματοδότηση ενέργειες είναι οι εξής:
- Συλλογή: Συγκέντρωση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της προκαταρκτικής διαλογής και της προκαταρκτικής αποθήκευσης αποβλήτων.
- Μεταφορά: Το σύνολο των εργασιών μετακίνησης αποβλήτων ή και ειδικών ρευμάτων υλικών από τα μέσα συλλογής στους χώρους ανάκτησης.
- Προσωρινή αποθήκευση: Αποθήκευση εν αναμονή επεξεργασίας, ανάλογα με τον τύπο αποβλήτων, το μέγεθος και τη διάρκεια αποθήκευσης και τον στόχο της συλλογής.
- Επεξεργασία: Κάθε είδους εργασία προετοιμασίας πριν από την ανάκτηση.
- Ανάκτηση: Οποιαδήποτε εργασία της οποίας το κύριο αποτέλεσμα είναι ότι απόβλητα εξυπηρετούν ένα χρήσιμο σκοπό αντικαθιστώντας άλλα υλικά τα οποία, υπό άλλες συνθήκες, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση συγκεκριμένης λειτουργίας, ή ότι απόβλητα υφίστανται προετοιμασία για την πραγματοποίηση αυτής της λειτουργίας.
Στο πλαίσιο των εργασιών ανάκτησης παρατίθενται ενδεικτικά οι εργασίες:
Ανακύκλωσης: Οποιαδήποτε εργασία ανάκτησης με την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊόντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται είτε να εξυπηρετήσουν και πάλι τον αρχικό τους σκοπό είτε άλλους σκοπούς.
Προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση: Κάθε εργασία ανάκτησης που συνιστά έλεγχο, καθαρισμό ή επισκευή, με την οποία προϊόντα ή συστατικά στοιχείων προϊόντων που αποτελούν πλέον απόβλητα προετοιμάζονται προκειμένου να επαναχρησιμοποιηθούν.
Υπογραμμίζεται ότι οι παρεμβάσεις επεξεργασίας και ανάκτησης θα πρέπει να υπάρχουν αποδεδειγμένα σε κάθε επενδυτικό σχέδιο, καθώς ο απώτερος στόχος των επιλέξιμων ενεργειών της δράσης είναι η παραγωγή δευτερογενών πρώτων υλών από εργασίες αξιοποίησης και ανάκτησης αποβλήτων.
Σημειώνεται ότι το τελικό παραγόμενο προϊόν είναι προϊόν που δεν συμπεριλαμβάνεται στον Πίνακα που προβλέπεται στο Άρθρο 38 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πάντως η διάθεση αποβλήτων ως μοναδική ενέργεια (εργασίες διάθεσης D του παραρτήματος Ι του Ν.4042/2012) δεν καθιστά επιλέξιμο το επενδυτικό σχέδιο.
Κατηγορίες αποβλήτων
Στο πλαίσιο του προγράμματος, επιλέξιμες είναι οι κατηγορίες αποβλήτων όπως αυτές περιγράφονται στον κατάλογο αποβλήτων: α) του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων εγκρίθηκαν με την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 49 της 15.12.2015 «Τροποποίηση και έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) και του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων που κυρώθηκαν με την 51373/4684/ 25-11-2015 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με το άρθρο 31 του Ν. 4342/2015», καθώς επίσης και β) της υπ' αρ. 62952/5384 αρ. ΚΥΑ έγκρισης του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ), σύμφωνα με το άρθρο 31 του Ν. 4342/2015. (ΦΕΚ 4326/Β/30.12.2016).
Οι επιλέξιμες δαπάνες
Κατά τη διαμόρφωση από την επιχείρηση του προτεινόμενου επενδυτικού σχεδίου, είναι υποχρεωτική η σύνδεση των αιτούμενων δαπανών με τις παρακάτω κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών:
- Κτήρια, εγκαταστάσεις και περιβάλλων χώρος με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό στο ποσό του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού του έργου το 35%.
- Μηχανήματα - Εξοπλισμός με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό το 100%.
- Μεταφορικά μέσα με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό το 30%.
- Πιστοποίηση συστημάτων, δαπάνες εργαστηριακών δοκιμών με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό το 5% (και μέχρι του ποσού των 7.000 ευρώ ανά σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης).
- Απόκτηση, επικύρωση και προστασία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό το 5%.
- Συμμετοχή σε Εκθέσεις με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό το 10%.
- Εξειδικευμένα Λογισμικά και Υπηρεσίες Λογισμικού με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό το 10%.
- Τεχνική/ Συμβουλευτική Υποστήριξη με μέγιστο επιλέξιμο ποσοστό το 10%.
Ενίσχυση Αλυσίδων Προστιθέμενης Αξίας
Το πρόγραμμα με τίτλο «Ενίσχυση Αλυσίδων Προστιθέμενης Αξίας, Συνεργατικών Συνεταιρισμών και Δικτυώσεων» απευθύνεται σε υφιστάμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους εννέα τομείς προτεραιότητας: Αγροδιατροφή-Βιομηχανία Τροφίμων, Τουρισμός, Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες, Υλικά- Κατασκευές, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Ενέργεια, Εφοδιαστική Αλυσίδα, Περιβάλλον, Υγεία με έμφαση σε επιχειρήσεις της μεταποιητικής δραστηριότητας.
Η δράση προβλέπει τη χρηματοδότηση σχεδίων ανάπτυξης συνεργατικών σχηματισμών με τη μορφή κάθετων ή και οριζόντιων διασυνδέσεων μεταξύ επιχειρήσεων, προκειμένου να επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας και κοινοί στόχοι (π.χ. διείσδυση σε νέες αγορές) και αφορά τη χρηματοδότηση σχεδίων ανάπτυξης διεπιχειρησιακών συνεργασιών με τη μορφή κάθετων ή και οριζόντιων διασυνδέσεων μεταξύ επιχειρήσεων και περιλαμβάνει τις ακόλουθες ενέργειες:
- Ανάπτυξη τελικών ή ενδιάμεσων νέων ή διαφοροποιημένων προϊόντων / υπηρεσιών, με έμφαση στην ποιοτική αναβάθμιση, την τυποποίηση, την πιστοποίηση και τον σεβασμό προς το περιβάλλον- μεταφορά τεχνογνωσίας και εφαρμογή πρωτοτύπων και καινοτομικών ιδεών κοινού ενδιαφέροντος.
- Κατοχύρωση και προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας κοινού ενδιαφέροντος.
- Ανάπτυξη προϊόντων/υπηρεσιών και σύνταξη τεχνικών φακέλων και προδιαγραφών.
- Πιστοποίηση προϊόντων/υπηρεσιών με βάση ειδικές απαιτήσεις διεθνών αγορών.
- Ανάπτυξη υποδομών πληροφορικής κοινού ενδιαφέροντος.
- Προώθηση της οργανωτικής και διαδικαστικής καινοτομίας.
- Προώθηση/προβολή προϊόντων και υπηρεσιών στη διεθνή αγορά.
Επιλέξιμοι δικαιούχοι είναι ομάδες τουλάχιστον πέντε υφιστάμενων ανεξάρτητων επιχειρήσεων (μμε σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό ορισμό) με κάθετες, συμπληρωματικές ή και ομοειδείς δραστηριότητες, οι οποίες θα συνδέονται ως προς τον στόχο του εγχειρήματος με ένα κοινά αποδεκτό μεταξύ τους σύμφωνο συνεργασίας (MoU).
Επίσης, σε κάθε συνεργατικό σχήμα μπορεί να συμμετέχει και μία υπό ίδρυση επιχείρηση, η οποία θα καλύψει εντοπισμένο κενό στην αλυσίδα αξίας και η οποία θα μπορεί να είναι και συνδεδεμένη με επιχείρηση ή επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο σχήμα. Το συνολικό ποσοστό ισοδύναμης δημόσιας χρηματοδότησης θα διαμορφώνεται ανάλογα με τα επιτρεπόμενα ανά περιφέρεια όρια και τις επιλογές προτεραιότητας που θα τεθούν.
Οι επιλέξιμες δαπάνες των ενισχυόμενων επιχειρηματικών συνεργατικών σχεδίων θα διαφοροποιούνται ανάλογα με τη δραστηριότητα και τη στόχευση των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στο συνεργατικό σχήμα και περιλαμβάνουν δαπάνες που αντιστοιχούν σε ενέργειες όπως:
- Ανάπτυξη πρότυπων ή και πιλοτικών γραμμών παραγωγής.
- Προμήθεια και εγκατάσταση μηχανολογικού και εργαστηριακού εξοπλισμού εφόσον συνδέεται με το συνολικό επιχειρηματικό σχέδιο.
- Στοχευμένες κτιριακές παρεμβάσεις, εφόσον συνδέονται με το συνολικό επιχειρηματικό σχέδιο.
Το προτεινόμενο συνολικό ύψος επενδυτικών σχεδίων ανά συνεργατική πρόταση θα κυμαίνεται από 1 εκατ. έως 4 εκατ. ευρώ κλιμακούμενο ανάλογα με τη συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρήσεων στην κάθε αλυσίδα αξίας - επενδυτικό σχέδιο.