Τουρισμός: Τα συν και πλην των μέτρων της κυβέρνησης

Με πολλούς αστερίσκους και ηχηρή… αφωνία σε ό,τι αφορά την πολυαναμενόμενη μείωση του ΦΠΑ διαμονής στο 6% συνδυάστηκε το «πράσινο φως» που άναψε χθες η κυβέρνηση για την επανεκκίνηση του ελληνικού τουρισμού. 

Ρόλο «σημαιοφόρου» στην επανεκκίνηση του τουριστικού τομέα ανέθεσε η κυβέρνηση στο γιότινγκ, το οποίο ξεκινά από τις 25 Μαΐου, εκπέμποντας σε όλο τον κόσμο το μήνυμα πως το ελληνικό Αρχιπέλαγος είναι και πάλι ανοιχτό στα σκάφη.

Οι ξενοδόχοι δεν είδαν να βγαίνει λευκός καπνός από το Μέγαρο Μαξίμου για τη μείωση του ΦΠΑ των υπηρεσιών διαμονής στο 6%, ούτε την κατάργηση του φόρου διαμονής. Έχουν, πλέον, χρονοδιαγράμματα για τη σταδιακή απελευθέρωση των πτήσεων εξωτερικού αλλά αγνοούν, ακόμα, τα υγειονομικά πρωτόκολλα λειτουργίας των ξενοδοχείων και τις αγορές μέσω των οποίων θα επιχειρηθεί να «ξεκλειδώσουν» η ζήτηση και οι κρατήσεις.

Στη δε ακτοπλοΐα, οι κυβερνητικές ανακοινώσεις άφησαν πίσω τους αναπάντητα κρίσιμα ερωτήματα για τις γραμμές της Αδριατικής και τον ΦΠΑ που θα ισχύει για τη μεταφορά των ΙΧ στις γραμμές εσωτερικού.

Τα κυβερνητικά μέτρα, την ίδια στιγμή, διαμορφώνουν ένα νέο πλαίσιο που ενδέχεται να αποτυπωθεί σε ανακατατάξεις μεταξύ των δημοφιλών προορισμών που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή τα προηγούμενα χρόνια. Καταλυτικό ρόλο σ’ αυτές τις αλλαγές ενδέχεται να παίξει ο χωρισμός της χώρας σε τρεις «ζώνες» κινδύνου, ανάλογα με τις δυνατότητες αντιμετώπισης πιθανών κρουσμάτων Covid-19 και την προσβασιμότητα που προσφέρουν σε δομές αναφοράς Covid (νοσοκομεία).

Στη ζώνη «χαμηλού κινδύνου» (επίπεδο 1) εντάσσονται οι προορισμοί της ηπειρωτικής Ελλάδας, η Κρήτη και όσοι απέχουν δύο ώρες από νοσοκομείο της ηπειρωτικής χώρας. Επιχειρηματίες του χώρου εκτιμούν πως η συγκεκριμένη κατηγοριοποίηση (απαραίτητη για τη διαχείριση πιθανών κρουσμάτων) προσφέρει εκ των πραγμάτων προβάδισμα στους χερσαίους προορισμούς και κατά προτεραιότητα την Κρήτη.

Με αυτά τα δεδομένα, εκφράζεται η εκτίμηση πως οι τουρ οπερέιτορ θα δώσουν προτεραιότητα στα προγράμματά τους σε προορισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας και την Κρήτη, ενώ το Νότιο Αιγαίο (Κυκλάδες, Δωδεκάνησα) θα χρειαστεί να δώσει μεγάλη μάχη για να διατηρηθεί στην κορυφή της ελληνικής αγοράς, που κατέκτησε τα τελευταία χρόνια.

Γρ. Τάσιος (ΠΟΞ): Κρίσιμα τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία 

Τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία στα οποία θα έχουν πρόσβαση οι επιχειρήσεις και την εξειδίκευση των μέτρων για την απασχόληση θεωρεί κρίσιμα για την οριστικοποίηση των αποφάσεων των ξενοδόχων για την επαναλειτουργία των μονάδων ο Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ). «Τα μέτρα κινούνται σε θετική κατεύθυνση, αλλά υπάρχουν πολλά θολά σημεία που θα πρέπει να διευκρινιστούν ή εξειδικευτούν».

Ιδιαίτερα θετική θεωρεί ο πρόεδρος της ΠΟΞ την αναφορά του υπουργού Οικονομικών για τη διαμόρφωση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων αλλά και του υπουργού Ανάπτυξης για τη δημιουργία παρατηρητηρίου ρευστότητας. «Αυτό σημαίνει πως η κυβέρνηση συνυπολόγισε την άποψή μας πως η εγγυοδοσία δεν αρκεί, αφού καλύπτει μόνο 1 στις 3 επιχειρήσεις του κλάδου».

Θετικά αποτιμώνται τα μέτρα για την απασχόληση και ιδιαίτερα το πρόγραμμα Συν-εργασία, που καλύπτει την περίοδο 1/6-30/9. «Θετικό είναι και το μέτρο που προβλέπει για τον Ιούνιο και Ιούλιο τη δυνατότητα αναστολής συμβάσεων εργασίας που βρίσκονται σε ισχύ. Αυτό βοηθάει τα ξενοδοχεία, ιδιαίτερα στην αρχική φάση που δεν θα έχουν πληρότητες». Όπως επισημαίνει, ωστόσο, τα μέτρα για την απασχόληση θα πρέπει να εξειδικευτούν περαιτέρω.

Θολά παραμένουν μια σειρά θέματα. «Αρχικά, τα υγειονομικά πρωτόκολλα για τα οποία αναμένουμε υπουργική απόφαση την ερχόμενη εβδομάδα». Μεγάλο ερώτημα υπάρχει για την απόφαση να επιτρέπονται από 1η Ιουλίου οι πτήσεις από το εξωτερικό σε όλα τα περιφερειακά αεροδρόμια, αλλά οι χώρες δεν είναι ακόμα γνωστές και θα καθορίζονται με επιδημιολογικά κριτήρια. «Αυτό σημαίνει πως δεν γνωρίζουμε αυτή τη στιγμή από ποιες χώρες θα μπορούν να έλθουν τουρίστες από 1η Ιουλίου. Με αυτό τον τρόπο δεν μπορεί να "ξεκλειδώσουν" η ζήτηση και οι κρατήσεις».

Σημαντικό θεωρεί ο Γρ. Τάσιος τον τριπλασιασμό του προγράμματος κοινωνικού τουρισμού (Τουρισμός για Όλους) του υπουργείου Τουρισμού. Το ύψος του προγράμματος αυξάνεται από 10 σε 30 εκατ. ευρώ, θα αφορά 250.000 δικαιούχους και κατ’ ελάχιστο 1 εκατ. διανυκτερεύσεις (τέσσερις διανυκτερεύσεις ανά δικαιούχο).

Σύμφωνα με τον υπουργό Τουρισμού Χ. Θεοχάρη, το πρόγραμμα θα συνδυαστεί με προγράμματα του ΟΑΕΔ και τη χορήγηση κουπονιών διακοπών (holiday voucher). Συνολικά, ανέφερε, ο εσωτερικός τουρισμός αναμένεται να ενισχυθεί με 70 εκατ. ευρώ φέτος.

Ο πρόεδρος της ΠΟΞ αναφέρθηκε και στην έλλειψη οποιασδήποτε αναφοράς στον ΦΠΑ διαμονής. «Δεν είδαμε μείωση του ΦΠΑ στις υπηρεσίες διαμονής στο 6%, ούτε κατάργηση του φόρου διαμονής ενώ η αλλαγή του ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο είναι ελάχιστη». 

Αναφορά έκανε ο επικεφαλής της ΠΟΞ στην ανακοίνωση για την υποχρεωτική συνεργασία των ξενοδοχείων με γιατρούς. «Μας προβληματίζει η πρόβλεψη για συνεργαζόμενο γιατρό σε κάθε κατάλυμα για την αντιμετώπιση ενδεχόμενου κρούσματος, καθώς δεν υπάρχουν τόσοι γιατροί για να καλύψουν το πλήθος των ξενοδοχείων».

Προβληματισμό προκαλεί στους ξενοδόχους ο διαχωρισμός της χώρας σε τρεις ζώνες, με βάση τη δυνατότητά τους να διαχειριστούν περιστατικά Covid και την πρόσβαση των προορισμών σε νοσοκομεία αναφοράς. «Μας προβληματίζει πώς θα επηρεάσει τη ζήτηση από το εξωτερικό. Είχα εκτιμήσει πρόσφατα πως οι τουρ οπερέιτορ είναι πιθανό να δημιουργήσουν προγράμματα με επίκεντρο κυρίως τους προορισμούς που διαθέτουν νοσοκομεία αναφοράς Covid».

Αναφορικά με το «ξεκλείδωμα» της ζήτησης και τη ροή κρατήσεων, ο Γρ. Τάσιος εκτιμά πως η ζήτηση θα προσανατολιστεί στην περίοδο μετά τις 15 Ιουλίου. Ο πρόεδρος της ΠΟΞ εκτίμησε πως «εφόσον εξειδικευτούν τα μέτρα για την απασχόληση, ώστε να εντάσσονται στο ταμείο ανεργίας οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων που θα επιλέξουν να μη λειτουργήσουν φέτος, δεν θα είναι πρόβλημα η μη μείωση του ΦΠΑ διαμονής στο 6%. Ιδιαίτερα σε μια αμφιλεγόμενης διάρκειας τουριστική περίοδο όπως η φετινή, με χαμηλές πληρότητες στα ξενοδοχεία. Είναι κρίσιμο, όμως, να επανεξεταστεί το θέμα από τον Οκτώβριο, ώστε να ισχύσει η μείωση του ΦΠΑ διαμονής στο 6% για το 2021».

Α. Στελλιάτος (ΕΠΕΣΤ): Ισχυρό μήνυμα ότι το Αρχιπέλαγος είναι και πάλι ανοιχτό 

Θετική κρίνεται από τους επιχειρηματίες του θαλάσσιου τουρισμού η απόφαση της κυβέρνησης να ανάψει το πράσινο φως για την επανεκκίνηση του γιότινγκ από 25 Μαΐου, σύμφωνα με όσα επισημαίνει στο Euro2day.gr ο Αντώνης Στελλιάτος, πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Επαγγελματικών Σκαφών Τουρισμού (ΕΠΕΣΤ).
Τα κρούσματα στα ελληνικά νησιά όλους αυτούς τους μήνες, αναφέρει, ήταν μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού. Αυτό σημαίνει πως οι ελληνικές θάλασσες και τα ελληνικά νησιά είναι από τα πλέον ασφαλή του κόσμου.

«Ας μην ξεχνάμε πως οι 6-12 επιβάτες στα σκάφη μας είναι οικογένειες ή παρέες που ζουν μαζί, οπότε ελαχιστοποιούνται οι κίνδυνοι. Επιπλέον, εμείς έχουμε τη δυνατότητα να τους πηγαίνουμε σε όποιο νησί είναι εντελώς ασφαλές».

Οι εταιρείες του χώρου προετοιμάζονται για καμπάνια προβολής, προκειμένου να γίνει γνωστή η επανεκκίνηση του γιότινγκ στην Ελλάδα από 25 Μαΐου. Το κεντρικό μήνυμα θα είναι «οι ελληνικές θάλασσες και τα νησιά είναι από τους πλέον ασφαλείς προορισμούς του κόσμου».

Σημαντικό θεωρεί ο πρόεδρος της ΕΠΕΣΤ πως απελευθερώνονται οι πτήσεις από χώρες εκτός Ε.Ε προς Αθήνα από 15 Ιουνίου. «Αυτό θα μας επιτρέψει να προσπαθήσουμε να προσελκύσουμε όσο γίνεται περισσότερους πελάτες, ώστε να μειώσουμε τις ζημιές σε μια χρονιά που θα είναι δύσκολη για όλους».

Μ. Σακέλλης (ΣΕΕΝ): Κρίσιμοι αστερίσκοι για Αδριατική και ΦΠΑ στα ΙΧ

Θετικά αλλά με αστερίσκους που χρειάζονται διευκρίνιση κρίνει τα μέτρα για την ακτοπλοΐα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) Μιχάλης Σακέλλης. Η μείωση του ΦΠΑ στα πλοία από 24% σε 13% έγινε δεκτή με ικανοποίηση, αν και το μέτρο συνοδεύεται από έναν κρίσιμο αστερίσκο. «Η αναφορά του υπουργού Οικονομικών για μείωση του ΦΠΑ στις «μετακινήσεις επιβατών» δεν διευκρινίζει αν η μείωση θα αφορά και το κόστος μεταφοράς των Ι.Χ, που είναι κρίσιμο και είχαμε ζητήσει να ισχύσει», σημειώνει ο Μ. Σακέλλης.

Από τις κυβερνητικές ανακοινώσεις δεν ξεκαθαρίστηκε ένα φλέγον θέμα για τις επιχειρήσεις του κλάδου που δραστηριοποιούνται σε διεθνείς γραμμές, ιδιαίτερα της Αδριατικής. «Δεν ανακοινώθηκε πότε θα απελευθερωθούν οι γραμμές της Αδριατικής που συνδέουν την Ελλάδα με την Ιταλία. Αντιλαμβάνομαι πως τα θέματα που συνδέονται με την Ιταλία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα, αλλά θα πρέπει να γνωρίζουμε ημερομηνίες. Είναι κρίσιμο για τον προγραμματισμό των πλοίων».

Τα κυβερνητικά μέτρα για την απασχόληση εκτιμάται πως προσφέρουν μια ανάσα στις επιχειρήσεις του κλάδου και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη δρομολόγηση των ταχύπλοων, τα οποία δεν έχουν το περιθώριο να πραγματοποιούν δρομολόγια με χαμηλές πληρότητες, λόγω του υψηλού κόστους λειτουργίας τους.