Το πρόγραμμα για την επιδότηση δόσης στα δάνεια πρώτης κατοικίας

Ένα πρόγραμμα που στοχεύει στην ανάσχεση του κύματος νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας και στην ενίσχυση της κουλτούρας πληρωμών, ετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή από τον Ιούλιο η κυβέρνηση, επιβεβαιώνοντας τις σχετικές πληροφορίες του Euro2day.gr. 

Στην τρίτη δέσμη μέτρων, που ανακοινώθηκαν χθες και στοχεύουν στην προοδευτική ανάκαμψη της οικονομίας, περιλαμβάνεται ένας μεταβατικός μηχανισμός στήριξης των δανειοληπτών, οι οποίοι πλήττονται από την πανδημία και βαρύνονται από δάνειο, με υποθήκη την πρώτη κατοικία τους.

Το πρόγραμμα, ύψους περίπου 400 εκατ. ευρώ, θα είναι 9μηνης διάρκειας και θα επιδοτεί τη μηνιαία δόση του δανείου (σ.σ. για τα επιχειρηματικά δάνεια με υποθήκη πρώτη κατοικία ενδέχεται να προβλέπεται επιδότηση της τριμηνιαίας δόσης), ξεκινώντας από ένα υψηλό ποσοστό της τάξης του 80% με 90%. Η επιδότηση θα ακολουθεί φθίνουσα πορεία και στο τέλος της 9μηνης περιόδου, το ύψος της θα αντιστοιχεί, σύμφωνα με τον ως τώρα σχεδιασμό, στα επίπεδα του 45% με 50% της δόσης.

Δυνατότητα ένταξης θα έχουν όλα τα νοικοκυριά που αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από την πανδημία, αρκεί το δάνειό τους (στεγαστικό, καταναλωτικό, επιχειρηματικό) να έχει υποθήκη την πρώτη κατοικία τους. Θα υπάρχουν ποσοτικά κριτήρια, με βάση το οικογενειακό εισόδημα του δανειολήπτη, την τρέχουσα αξία του ακινήτου και το ανεξόφλητο υπόλοιπο του δανείου.

Η περίμετρος του προγράμματος είναι εκτεταμένη και αφορά, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, σε 250 με 300 χιλ. δανειολήπτες οι οποίοι διαθέτουν ενήμερα, ρυθμισμένα, μη εξυπηρετούμενα και καταγγελμένα δάνεια πρώτης κατοικίας.

Η περίοδος υποβολής αιτήσεων εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει την 1η Ιουλίου και θα διαρκέσει ένα μήνα. Με δεδομένο, πάντως, ότι τα προγράμματα αναστολής πληρωμής δόσεων, στα οποία προχώρησαν οι τράπεζες, λήγουν τον Σεπτέμβριο, οι ίδιες πηγές θεωρούν ότι η εννεάμηνη περίοδος επιδότησης θα ξεκινήσει τότε και όχι τον Αύγουστο.

Για όσους έχουν ενήμερο δάνειο ή πρώιμης καθυστέρησης (σ.σ. σε καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών) και πληρούν τα ποσοτικά κριτήρια, η ένταξη θα είναι μάλλον απλή υπόθεση. Θα είναι, δε, η πρώτη φορά από την εκδήλωση της κρίσης χρέους, το 2009, που θα επιβραβευθούν, με ουσιαστικό τρόπο, οι συνεπείς δανειολήπτες.

Πρώτα ρύθμιση και μετά επιδότηση για τα «κόκκινα» δάνεια

Όσοι έχουν δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών ή καταγγελμένα δάνεια θα πρέπει να ρυθμίσουν και εν συνεχεία να αιτηθούν της επιδότησης. Για αυτές τις περιπτώσεις θα τεθούν ασφαλιστικές δικλίδες, ώστε να μην επωφεληθούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, όπως ανέφερε χθες ο Χρ. Σταϊκούρας.

Η πρώτη δικλίδα θα αφορά, σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, στον καθορισμό προγενέστερης ημερομηνίας. Δηλαδή, θα μπορούν να αιτηθούν ρύθμισης και εν συνεχεία επιδότησης, δάνεια που ήταν καταγγελμένα ή σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, πριν την 31η Δεκεμβρίου 2019 ή την 30ή Μαρτίου 2020.

Χθες, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι το πρόγραμμα θα καλύπτει όλα τα «κόκκινα» δάνεια. Και αυτά που «κοκκίνισαν» ως αποτέλεσμα της υγειονομικής κρίσης. Η τοποθέτησή του πιθανώς να σχετίζεται με το ότι θα συμπεριληφθούν δάνεια, που ήταν ρυθμισμένα ή ενήμερα στο τέλος του 2019 ή στο τέλος του περασμένου Μαρτίου και κατέστησαν μη εξυπηρετούμενα, λόγω πανδημίας.

Βιώσιμες ρυθμίσεις με αυστηρά τραπεζικά κριτήρια

Επιπρόσθετα, η έκθεση της Κομισιόν αναφέρει ότι οι αναδιαρθρώσεις μη εξυπηρετούμενων και καταγγελμένων δανείων θα είναι στη διακριτική ευχέρεια των τραπεζών.

Οι τράπεζες θα κρίνουν, αν υπάρχει προοπτική βιώσιμης ρύθμισης, με βάση τα εισοδήματα και την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη, το ύψος του ανεξόφλητου υπολοίπου του δανείου και την τρέχουσα εμπορική αξία της ενεχυριασμένης πρώτης κατοικίας.

«Πέναλτι» επιστροφής επιδότησης

Τέλος, ως τρίτη δικλίδα θα λειτουργεί, όπως αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν, η πρόβλεψη για clawback επιδοτήσεων, στην περίπτωση που το δάνειο σταματήσει να εξυπηρετείται.

Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, ο Μηχανισμός θα προβλέπει, μετά τη λήξη της 9μηνης περιόδου επιδότησης δόσης, ένα μεταβατικό διάστημα, κατά τη διάρκεια του οποίου το δάνειο θα πρέπει να παραμείνει εξυπηρετούμενο. Αν αυτό δεν συμβεί, το Δημόσιο θα κινεί διαδικασία επιστροφής μέρους ή ακόμη και του συνόλου της επιδότησης από τις τράπεζες.

Η διάρκεια της μεταβατικής περιόδου θα διαφέρει, ανάλογα με την ποιότητα του δανείου, κατά τη στιγμή ένταξης στο πρόγραμμα. Για τα ενήμερα (σ.σ. συμπεριλαμβάνονται και όσα είναι σε καθυστέρηση μικρότερη των 90 ημερών) δάνεια θα κινείται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ίδιων πηγών, γύρω στους 3 μήνες, ενώ θα είναι μεγαλύτερη για όσα δάνεια βρίσκονται σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών.

Για τα καταγγελμένα δάνεια, που, αφού ρυθμιστούν, θα μπουν στο πρόγραμμα επιδότησης, η περίοδος κρίσης, μετά τη λήξη της επιδότησης, μπορεί να φθάνει και να ξεπεράσει τους 6 μήνες.