Η Κομισιόν «αποκαλύπτει» το πακέτο Μητσοτάκη για την Εργασία

Το φορολογικό κόστος και η πιθανότητα χρηματοδότησης μέρος αυτού από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE θα κρίνει το μέγεθος και το βάθος των προωθούμενων μέτρων στήριξης της απασχόλησης, που αναμένεται να ανακοινωθούν το απόγευμα από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Η έκθεση της Κομισιόν «φωτογραφίζει» τις προωθούμενες πολιτικές, επισημαίνοντας ότι εκτός από τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί και την ειδική αποζημίωση των 800 ευρώ, η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να εφαρμόσει ένα νέο, προσωρινό πρόγραμμα βραχυπρόθεσμης εργασίας, που θα καλύπτει τις κατασκευές, τις μεταφορές, τον τουρισμό και τις υπηρεσίες τροφίμων.

Στην έκθεση επισημαίνεται ότι το πρόγραμμα αυτό θα παρέχει σημαντική ευελιξία σε εταιρείες για προσαρμογή των ωρών εργασίας, ενώ οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν μερική αποζημίωση για τις ώρες που δεν εργάζονται. «Το ποσοστό αποζημίωσης θα βασίζεται σε ένα αναλογικό ποσοστό των μισθών που καταβάλλονται στους εργαζομένους», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Παράλληλα αποκαλύπτεται ότι θα υπάρξει απαίτηση για τις επιχειρήσεις που επωφελούνται από αυτό το σύστημα να διατηρήσουν την απασχόληση μετά την κρίση. Βέβαια, δεν έχει ακόμη αποφασιστεί εάν αυτό το πρόγραμμα μπορεί να συνεχιστεί έως το τέλος του 2020, καθώς η απόφαση «βασίζεται στο φορολογικό κόστος».

Βέβαια, η Ε.Ε. σημειώνει πως το πρόγραμμα μπορεί να επωφεληθεί από την εκταμίευση κεφαλαίων μέσω του νέου ευρωπαϊκού μέσου για την προσωρινή στήριξη για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (SURE), μόλις εγκριθεί.

Όσο για τα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση σε απάντηση στο ξέσπασμα του Coronavirus, στην έκθεση επισημαίνονται τα εξής:

• Αυξημένη νομοθετική ευελιξία όσον αφορά τον χρόνο εργασίας: οι εργοδότες επιτρέπεται να τροποποιούν το πρόγραμμα εργασίας του προσωπικού τους, μειώνοντας το ωράριο εργασίας τους έως και 50%. Επιπλέον, μετά το κλείσιμο των σχολείων, παρέχεται ειδική γονική άδεια για εργαζόμενους γονείς με παιδιά κάτω των 15 ετών, που χρηματοδοτούνται εν μέρει από το κράτος (25%).

• Προσωρινή απαγόρευση των εργοδοτών να πραγματοποιούν απολύσεις, σε συνδυασμό με μια ειδική εφάπαξ αποζημίωση ύψους 800 ευρώ και την πλήρη κάλυψη των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (για την περίοδο από 1 Μαρτίου έως 30 Απριλίου) για υπαλλήλους εταιρειών κλειστών με κρατική εντολή, εργαζόμενους που υπόκεινται σε προσωρινή αναστολή της σύμβασης από τους εργοδότες τους και αυτοαπασχολούμενους και μεμονωμένες επιχειρήσεις (που απασχολούν έως και 5 άτομα) που επηρεάζονται από την πανδημία. Αυτό το μέτρο αφορά μέχρι 1,7 εκατομμύρια υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα και 500.000 αυτοαπασχολούμενους.

• Παράταση των παροχών ανεργίας, αρχικά κατά δύο μήνες για τους δικαιούχους των οποίων οι παροχές έληξαν κατά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους 2020.

Συνολικά, τον Μάρτιο του 2020 σημειώθηκαν 42.000 καθαρές απολύσεις / απώλειες θέσεων εργασίας. Αυτό είναι πολύ υψηλότερο σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2019. Οι προσλήψεις ήταν αντίστοιχα 50% χαμηλότερες σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2019. Επιπλέον, το 25,4% της εξαρτημένης απασχόλησης (δηλαδή περισσότεροι από 1 εκατομμύριο εργαζόμενοι) έχουν τεθεί σε αναστολή. Τα ποσοστά των εργαζομένων σε αναστολή είναι τα υψηλότερα στους τομείς της στέγασης (94,2%), του αθλητισμού (90,2%), της εκπαίδευσης (89,9%), της τροφοδοσίας (89,6%), του τζόγου (87%) και της παροχής προσωπικών υπηρεσιών (75,2%).

«Λογική» η μετάθεση της απόφασης για τον κατώτατο μισθό

Λαμβάνοντας υπόψη το ξέσπασμα της πανδημίας του Coronavirus και τις εξαιρετικές προκλήσεις που θέτει, η Κομισιόν χαρακτηρίζει ως «λογική» την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να αναβάλει την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού για τον Ιανουάριο του 2021. Στην έκθεση μάλιστα αναφέρει πως περίπου το 14% των εργαζομένων στην Ελλάδα λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό. Οι νεότεροι εργαζόμενοι έχουν περισσότερες από δύο φορές πιθανότητες να αμείβονται με τον κατώτατο, και αυτό το μερίδιο αυξήθηκε κατά 33 ποσοστιαίες μονάδες μετά το 2019, όταν καταργήθηκε ο υπο-κατώτατος μισθός για τους νέους.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της προκαταρκτικής εκτίμησης επιπτώσεων που διενήργησε το 2019 η Παγκόσμια Τράπεζα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η απασχόληση και η ανεργία σε τομείς με υψηλό ποσοστό εργαζομένων με κατώτατο μισθό έχουν αλλάξει σε σχέση με τομείς που απασχολούν εργαζομένους με υψηλότερους μισθούς. Ωστόσο, αυτά τα προκαταρκτικά ευρήματα της ανάλυσης είναι περιορισμένα λόγω του σύντομου χρονικού πλαισίου, της έλλειψης μικροδεδομένων και του κενού πληροφοριών σχετικά με μια πιθανή μετάβαση σε αδήλωτη εργασία και τη σκιώδη οικονομία.

* Δείτε την έκθεση στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.