Κινητή τηλεφωνία: «Φωτιά» στην αγορά βάζει η έκθεση για τις τιμές

Μεγάλη αναταραχή στην αγορά τηλεπικοινωνιών δημιούργησε η χθεσινή έκθεση της φινλανδικής Rewheel για το κόστος των δεδομένων (data) στην κινητή τηλεφωνία και το επίπεδο ανταγωνισμού, που έγινε για λογαριασμό της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Τόσο οι εταιρείες του κλάδου, όσο και η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) απάντησαν με σκληρό τρόπο. Το θέμα φέρνει, πάντως, στην Βουλή το ΚΙΝΑΛ, με ερώτηση προς τους υπουργούς Ανάπτυξης Αδωνι Γεωργιάδη και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυρ. Πιερρακάκη.

Στην έκθεση της φινλανδικής εταιρείας αναφέρεται πως οι τιμές στα data της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, ενώ επισημαίνεται πως η εγχώρια αγορά κινητής χαρακτηρίζεται από τα χαμηλότερα επίπεδα ανταγωνισμού στην Ε.Ε. και στον ΟΟΣΑ. Επίσημη αντίδραση από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δεν υπάρχει, αλλά το απόγευμα της Παρασκευής εκδόθηκε σκληρή ανακοίνωση από τη διοίκηση της ΕΕΤΤ η οποία είναι και η αρμόδια για τη ρύθμιση της τηλεπικοινωνιακής αγοράς.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΕΤΤ, «η μελέτη την οποία επικαλείται και παρουσιάζει η Επιτροπή Ανταγωνισμού εμφανίζει παράδοξα και εν πολλοίς αντιφατικά στοιχεία ενώ η μεθοδολογία που ακολουθεί είναι αμφιβόλου αξιοπιστίας».

Με σφοδρότητα είχε αντιδράσει νωρίτερα και η Vodafone Ελλάδος, καθώς η έκθεση της Rewheel χρησιμοποιεί στοιχεία από πακέτα της εταιρείας, ώστε να επιχειρηματολογήσει για τις υψηλές τιμές στη χώρα μας. Κύκλοι της Vodafone υποστηρίζουν πως η έκθεση της φινλανδικής εταιρείας είναι ένα «συνονθύλευμα από ανακρίβειες που παραθέτει εσφαλμένα στοιχεία, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και οδηγούν σε εντελώς λανθασμένα συμπεράσματα».

Αναφέρουν, για παράδειγμα, πως η έκθεση εσφαλμένα υποστηρίζει πως Vodafone Ελλάδας και Wind Hellas μοιράζονται φάσμα, ενώ στην πραγματικότητα μοιράζονται ενεργό δίκτυο, κάτι που θεωρείται «βέλτιστη πρακτική» ακόμα και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επ' αυτού, πάντως, από την φινλανδική εταιρεία απαντούν πως στην έκθεσή τους δεν κάνουν λόγο για διαμοιρασμό φάσματος αλλά για από κοινού χρήση ενεργού δικτύου.

Η ΕΕΤΤ υποστηρίζει πως «οι πολιτικές κοινής χρήσης υποδομής αποτελούν διεθνή τάση με στόχο τη μείωση του κόστους επενδύσεων και πρέπει να ενθαρρύνονται και προφανώς πρέπει να διευκρινίζεται αν αφορούν χρήση φάσματος, χρήση ενεργού εξοπλισμού ή απλώς παθητικό εξοπλισμό που οδηγεί και σε μείωση του αριθμού των κεραιοσυστημάτων». Επιπλέον, «η επιλογή των χωρών που χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα (σ.σ. από την έκθεση της Rewheel) αποτελούν αντιπαραδείγματα παρεμβάσεων, όπως η περίπτωση του Καναδά η οποία είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα μονοπωλιακής/δυοπωλιακής αγοράς».

Τέλος, «η επιλογή στη σύγκριση πακέτων που δεν είναι αντιπροσωπευτικά της μέσης χρήσης στην ελληνική αγορά καθώς δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην επιβάρυνση της φορολογίας ή άλλων χαρακτηριστικών όπως η χρονική δέσμευση του συμβολαίου, η επιδότηση συσκευής ή εκπτωτική πολιτική, κλπ. Αφορά δηλαδή σε ένα πολύ μικρό μερίδιο αγοράς”.

Στελέχη της αγοράς τηλεπικοινωνιών υποστηρίζουν πως η Rewheel «δεν εξειδικεύεται στις έρευνες αγοράς, αλλά στις μελέτες που έχουν σχέση με τη διαχείριση φάσματος ραδιοσυχνοτήτων. Υπενθυμίζεται πως η φινλανδική εταιρεία αφήνει σαφείς αιχμές για τον τρόπο με τον οποίο ετοιμάζεται να παραχωρήσει φάσμα ραδιοσυχνοτήτων για την πέμπτη γενιά κινητής τηλεφωνίας (5G) το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και η ΕΕΤΤ. Εκτιμά πως με μια άλλη στρατηγική παραχώρησης του φάσματος στο 5G θα μπορούσε να γίνει προσπάθεια εισόδου τέταρτου παίκτη στην αγορά κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Η Rewheel εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζει πως οι αγορές κινητής με τέσσερις ομίλους είναι περισσότερο ανταγωνιστικές από αυτές που δραστηριοποιούνται μόνο τρεις, όπως η Ελλάδα.

Με αφορμή την έκθεση της Rewheel, πάντως, οι βουλευτές του ΚΙΝΑΛ κ.κ. Μιχάλης Κατρίνης και Αχμέτ Ιλχάν κατέθεσαν ερώτηση προς τους υπουργούς Ανάπτυξης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (δείτε την ερώτηση στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό").

Η διαμάχη ΕΕΤΤ – Επιτροπής Ανταγωνισμού

Παρακολουθώντας την ουδέτερη στάση που τηρεί μέχρι στιγμής το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρκετοί θεωρούν πως η έκθεση κυκλοφόρησε στο πλαίσιο προσπάθειας της σημερινής διοίκησης της Επιτροπής Ανταγωνισμού «να μπει στα χωράφια» της ΕΕΤΤ, η οποία είναι αρμόδια για τη ρύθμιση του τηλεπικοινωνιακού κλάδου. Υπενθυμίζουν πως η διοίκηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού είχε προαναγγείλει παρεμβάσεις στον τομέα της ψηφιακής οικονομίας.

Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει κάποιος διαβάζοντας την ανακοίνωση της ΕΕΤΤ σύμφωνα με την οποία η επιτροπή «από το 2000 ασκεί «διττή αρμοδιότητα» στην αγορά των Τηλεπικοινωνιών και των Ταχυδρομείων και συγκεκριμένα τόσο της ex ante εφαρμογής των κανόνων του ανταγωνισμού στο πλαίσιο του ρυθμιστικού της ρόλου αλλά και της ex post εφαρμογής του, εθνικού και ενωσιακού, δικαίου ελεύθερου ανταγωνισμού. Αυτό το μοντέλο έχει αποδειχθεί η βέλτιστη επιλογή καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεων στις συγκεκριμένες αγορές περιλαμβάνουν και τις δύο παραπάνω πτυχές ενώ παράλληλα επιτρέπει τη συμπληρωματική εφαρμογή της ex ante ρύθμισης και των κανόνων περί ελεύθερου ανταγωνισμού με αποδοτικό τρόπο».

Κατά τη διοίκηση της ΕΕΤΤ, «η ανάθεση της εφαρμογής του δικαίου του ανταγωνισμού στην αγορά των τηλεπικοινωνιών αποκλειστικά σε εξειδικευμένη ανεξάρτητη αρχή συμβαδίζει απόλυτα με έναν εθνικό σχεδιασμό ο οποίος αντιμετωπίζει τον τομέα των Τηλεπικοινωνιών και της Πληροφορικής ως τομέα στρατηγικής σημασίας και προτεραιότητας».

Η ΕΕΤΤ «θεωρεί ότι το βασικό κριτήριο επιλογής μοντέλου αρμοδιοτήτων ανεξαρτήτων αρχών πρέπει να είναι η αποτελεσματικότητα άσκησης των σχετικών αρμοδιοτήτων. Σημειώνουμε ότι από το 2000 η ΕΕΤΤ έχει εκδώσει πάνω από εκατό (100) αποφάσεις κατ’ εφαρμογή της νομοθεσίας του ανταγωνισμού. Το 80% αφορά τη διερεύνηση παραβάσεων των άρθρων 1 και 2 του ν.3959/2011 (και πρώην ν.703/77), ενώ το υπόλοιπο 20% αφορά ελέγχους συγκεντρώσεων στις αγορές των αρμοδιοτήτων της».

Η ανακοίνωση καταλήγει πως «σε κάθε περίπτωση η βελτίωση του ανταγωνισμού στην αγορά των τηλεπικοινωνιών απαιτεί εκτενή διαρκή ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων της αγοράς και προσεκτικό σχεδιασμό καινοτόμων αλλά ταυτόχρονα ρεαλιστικών παρεμβάσεων λαμβάνοντας υπόψη και τις τάσεις διεθνώς. Ο στόχος αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί με αναλύσεις βασισμένες σε περιορισμένα δεδομένα και επιφανειακές προσεγγίσεις ούτε και με προσεγγίσεις υπερ-ρύθμισης».

«Οι όποιες νομοθετικές παρεμβάσεις πρέπει να βασίζονται σε συστηματικές και ώριμες αναλύσεις, πολλώ δε μάλλον οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις που πρέπει να διέπονται από τον βασικό κανόνα της ρυθμιστικής βεβαιότητας. Η ΕΕΤΤ ασκεί τη ¨διττή¨ της αρμοδιότητα με συνέπεια και ωριμότητα τα τελευταία 20 χρόνια συμβάλλοντας στο άνοιγμα της ελληνικής αγοράς , στην τεχνολογική εξέλιξη, στη προστασία του καταναλωτή/χρήστη και της ελληνικής οικονομίας. Η εξασφάλιση των καλύτερων δυνατών υπηρεσιών από άποψη κόστους και ποιότητας για τους καταναλωτές με παράλληλη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για επενδύσεις και ανάπτυξη είναι ο εξαιρετικά σύνθετος στόχος του οποίου η επίτευξη αποτελεί προτεραιότητα μας».