Κομισιόν: Πρωταθλήτρια ύφεσης η Ελλάδα με 9,7%

Η Ελλάδα θα είναι η χώρα που θα χτυπηθεί περισσότερο από την πανδημία, εκτιμά η Κομισιόν στις Εαρινές Προβλέψεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Βρυξελλών, η χώρα μας θα αντιμετωπίσει ύφεση 9,7%, που είναι το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των κρατών-μελών: πάνω από την Ιταλία (9,5%) αλλά και την Ισπανία (9,4%).

Υπερβαίνει δε και το αρνητικό σενάριο του υπουργείου Οικονομικών (7,9%) που κατέθεσε πρόσφατα η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες. Πόσο μάλλον το βασικό σενάριο του ΥΠΟΙΚ, που μιλά για ύφεση 4,7%...

Σύμφωνα με την έκθεση, η οικονομία της Ελλάδας αναμένεται να δεχθεί σοβαρό πλήγμα το 2020 από την πανδημία του κορωνοϊού και τα αντίμετρα που ελήφθησαν για να περιοριστεί η εξάπλωσή του, γράφει στις εαρινές της προβλέψεις η Κομισιόν. Όπως τονίζει, η επίπτωση της κρίσης αναμένεται να είναι μεγάλη λόγω της σημασίας του τομέα φιλοξενίας στην Ελλάδα και του υψηλού μεριδίου των μικρών επιχειρήσεων, που είναι ιδιαίτερα ευάλωτες. Παρά την ταχεία πολιτική αντίδραση, η ισχυρή συρρίκνωση της παραγωγής προβλέπεται πως θα έχει επιπτώσεις στην απασχόληση, γράφει η Κομισιόν, συμπληρώνοντας ωστόσο πως την κρίση αναμένεται να ακολουθήσει ανάκαμψη το 2021. Η ύφεση και το κόστος των δημοσιονομικών μέτρων για να αντιμετωπιστεί η κρίση θα οδηγήσουν σε ευμέγεθες έλλειμμα το 2020, σημειώνει η Κομισιόν.

Η οικονομία αναπτυσσόταν πριν την πανδημία…

Αναλυτικά, όπως αναφέρει η Κομισιόν στις εαρινές της προβλέψεις, η ελληνική οικονομία εισήλθε στο 2020 με σχετικά ισχυρές βάσεις. Ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ ανήλθε το 2019 στο 1,9%, λίγο χαμηλότερα των προσδοκιών. Η ανάπτυξη οφειλόταν κυρίως στην εσωτερική ζήτηση και σε μικρότερο βαθμό στις καθαρές εξαγωγές. Η αγορά εργασίας βελτιωνόταν και η απασχόληση αναπτύχθηκε με ρυθμό 2%, οδηγώντας σε περαιτέρω μείωση της ανεργίας στο 17,3% συνολικά για το έτος.

… αλλά σταμάτησε απότομα με την εξάπλωση της πανδημίας

Ενώ οι βασικές επιπτώσεις του lockdown αναμένεται να είναι συγκεντρωμένες στο β’ τρίμηνο του έτους, ωστόσο ο μεγάλος τουριστικός κλάδος της Ελλάδας πιθανόν θα επηρεαστεί και το γ’ τρίμηνο, καθώς οι περιορισμοί στα ταξίδια αναμένεται να παραμείνουν σε ισχύ και η εξωτερική ζήτηση για ταξίδια στο εξωτερικό μπορεί να παραμείνει υποτονική. Αφού πάνω από το 70% των τουριστικών εσόδων συγκεντρώνονται στους βασικούς θερινούς μήνες, τα εμπόδια κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα έχουν μεγάλη επίπτωση στις συνολικές εξαγωγές υπηρεσιών το 2020.

Εν μέσω περιορισμένων ευκαιριών κατανάλωσης κατά τη διάρκεια του lockdown και του μειούμενου διαθέσιμου εισοδήματος, η ιδιωτική κατανάλωση προβλέπεται να βιώσει μια ισχυρή πτώση το 2020. Τα δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια της περιόδου του lockdown, για να προστατευθεί η οικονομία, αναμένεται πως θα αποτελέσουν «μαξιλάρι» για τις καταναλωτικές δαπάνες σε κάποιον βαθμό και θα ανοίξουν τον δρόμο για μια ταχύτερη ανάκαμψη το 2021. Οι επενδύσεις αναμένεται να επηρεαστούν πολύ από την αυξημένη αβεβαιότητα και τον χαμηλότερο τζίρο το 2020, όμως η στήριξη ρευστότητας που παρέχουν η ελληνική κυβέρνηση και οι θεσμοί της ΕΕ θα βοηθήσουν τις εταιρείες να γεφυρώσουν την περίοδο του lockdown και να επιταχύνουν την ανάκαμψη.

Λόγω της παγκόσμιας φύσης της κρίσης, οι εξαγωγές αναμένεται να υποστούν σοβαρές επιπτώσεις το 2020. Οι κύριες εξαγωγικές αγορές της Ελλάδας αναμένεται να είναι μεταξύ αυτών που θα επηρεαστούν περισσότερο, οδηγώντας σε πτώση της ζήτησης για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες, κάτι που θα μεγεθυνθεί και από το μεγάλο μερίδιο που έχουν στις εξαγωγές ο τουρισμός και η ναυτιλία.

Ενώ λόγω των μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση για να προστατεύσει την αγορά εργασίας αναμένεται να αποφευχθούν μεγάλης κλίμακας απολύσεις και χρεοκοπίες, ωστόσο θα μπορούσαν και πάλι να χαθούν περίπου 160.000 θέσεις εργασίας λόγω της κρίσης και το ποσοστό της ανεργίας θα μπορούσε να αυξηθεί στο 20% το 2020. Η μερική ανάκαμψη το 2021 αναμένεται να έχει θετικές επιπτώσεις στην αγορά εργασίας, φέρνοντας το ποσοστό της ανεργίας κοντά στο 16,5%. Η πτωτική πίεση από τους μισθούς, τις τιμές της ενέργειας και της βιομηχανικής παραγωγής αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση των τιμών καταναλωτή κατά 0,6% το 2020 και σε περιορισμένη αύξηση το 2021.

Η μεγάλη έκθεση της Ελλάδας στους ταξιδιωτικούς περιορισμούς αποτελεί πηγή πτωτικών κινδύνων. Λόγω της ισχυρής συγκέντρωσης του τουρισμού στους θερινούς μήνες, ακόμα και μια μικρή παράταση των περιορισμών πέραν αυτού που θεωρείται βασικό σενάριο θα μπορούσε να έχει ισχυρή πτωτική επίπτωση. Επιπλέον, η επίπτωση της κρίσης στον μεγάλο τομέα των υπηρεσιών και στις μικρές επιχειρήσεις, που είναι πιο ευάλωτες, θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη απ’ όσο αναμενόταν και να εμποδίσει την ανάκαμψη.

Το κόστος αντιμετώπισης της κρίσης θα επιβαρύνει το πρωτογενές πλεόνασμα

Η Κομισιόν αναφέρει στην έκθεσή της πως το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας κατέγραψε πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ το 2019, χάρη στις ισχυρές επιδόσεις των εσόδων καθώς και στις μεταφορές των κερδών SMP-ANFAs. Το πρωτογενές πλεόνασμα που παρακολουθείται στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας έφτασε το 3,5% του ΑΕΠ το 2019.

Το ισοζύγιο του προϋπολογισμού θα επιδεινωθεί σημαντικά το 2020, λόγω της λειτουργίας των αυτόματων σταθεροποιητών και του κόστους των μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Το μέγεθος των δημοσιονομικών μέτρων ανέρχεται στο 6,9% του ΑΕΠ. Το πακέτο περιλαμβάνει ειδικά επιδόματα ανεργίας, εξαιρέσεις στις συνεισφορές για την κοινωνική ασφάλιση για ορισμένους υπαλλήλους που επηρεάζονται από την κρίση, αυξημένες δαπάνες στην υγεία, επιστρεπτέα προκαταβολή για επιχειρήσεις και άλλα μέτρα. Ορισμένα από τα μέτρα θα υποστηριχθούν από την ΕΕ ή από τον ελληνικό προϋπολογισμό επενδύσεων.

Η κυβέρνηση υιοθέτησε επίσης μέτρα ύψους 1,9% του ΑΕΠ, που στόχο έχουν την ενίσχυση της ρευστότητας του ιδιωτικού τομέα. Η πληρωμή ορισμένων φορολογικών υποχρεώσεων αναβλήθηκε για το φθινόπωρο και οι αρχές δημιούργησαν ένα πρόγραμμα εγγυήσεων πιστώσεων που εφαρμόζεται μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, που μπορεί να «ξεκλειδώσουν» δάνεια έως 5% του ΑΕΠ. Τα μέτρα που υιοθετήθηκαν για την καταπολέμηση της πανδημίας έχουν προσωρινή μόνο επίπτωση το 2020.

Οι δημοσιονομικές προοπτικές υπόκεινται σε σημαντικά ρίσκα, περιλαμβανομένης της αναμενόμενης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα αναδρομικά στους συνταξιούχους, τις συνεχιζόμενες δικαστικές διαδικασίες κατά του ΤΑΙΠΕΔ και τα πιθανά κόστη της αναδιάρθρωσης των Ελληνικών Ταχυδρομείων. Τέλος, υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα ως προς το τελικό κόστος των έκτακτων δημοσιονομικών μέτρων που υιοθετούν οι αρχές.

Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να φτάσει το 6,25% του ΑΕΠ το 2020 και να μειωθεί στο περίπου 2% το 2021, βάσει του σεναρίου στο οποίο δεν θα υπάρξει αλλαγή πολιτικής. Το δημόσιο χρέος αναμένεται να αυξηθεί στο περίπου 196% του ΑΕΠ το 2020, για να μειωθεί στο περίπου 183% το 2021, με τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης.

Τζεντιλόνι: Παραμένει βιώσιμο το ελληνικό χρέος

Το ελληνικό χρέος παραμένει βιώσιμο, επιβεβαίωσε σήμερα ο Επίτροπος αρμόδιος για τα δημόσια οικονομικά Πάολο Τζεντιλόνι, κατά την παρουσίαση των εαρινών οικονομικών προβλέψεων της Κομισιόν. Συγκεκριμένα, ο Επίτροπος, ερωτηθείς σχετικά, δήλωσε τα εξής:

«Η Ελλάδα θα απολαύσει την ίδια ευελιξία με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ. Επίσης, κατέστη σαφές από το ανακοινωθέν του Eurogroup τον Μάρτιο -και επιβεβαιώθηκε μία εβδομάδα μετά από το ECOFIN- ότι οι στόχοι που είχαν τεθεί δεν μπορούν να επιτευχθούν. Πιστεύουμε ότι το χρέος της Ελλάδας είναι βιώσιμο. Η Ελλάδα βγήκε με επιτυχία στις αγορές. Η δε συζήτηση για την αλλαγή χρήσης των SΝP και ANFAs θα γίνει στο Eurogroup Ιουνίου».

Ο Επίτροπος τόνισε ότι στην πρόβλεψη έχουν συνυπολογιστεί μέτρα που έχουν ανακοινωθεί έως τις 23 Απριλίου.

Σε σχέση με τις συνεχιζόμενες συζητήσεις για τη μικρή χρονική επέκταση της προστασίας για την πρώτη κατοικία, ο Επίτροπος τόνισε ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τις ελληνικές αρχές από κοινού με τον ΕSM για συμφωνία προς αυτή την κατεύθυνση.