Πλεόνασμα 3,5% σε όρους προγράμματος το 2019

Δύο «κλειδιά» εξηγούν τη μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στο 4,4% του περυσινού πρωτογενούς πλεονάσματος που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ με όρους Eurostat (ESA 2010) και του 3,5% του ΑΕΠ που διαμορφώθηκε το πλεόνασμα σε όρους ενισχυμένης εποπτείας σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών.

Η φαινομενικά τεράστια απόκλιση εξηγείται στη βάση εισπράξεων από τα ομόλογα ANFA’s ύψους 1,648 δισ. ευρώ τα οποία δεν μετρούν στο κατά πρόγραμμα πλεόνασμα και στην εξαίρεση από τις μετρήσεις δαπανών για το μεταναστευτικό ύψους 135 εκατ. ευρώ. Έτσι, το πρωτογενές πλεόνασμα το 2019 για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια διαρκών υπερβάσεων και υπερπλεονασμάτων διαμορφώθηκε ακριβώς στο στόχο που δέσμευε έως και πέρυσι την ελληνική κυβέρνηση. Είχαν προηγηθεί βεβαίως αλλεπάλληλες έκτακτες παροχές και ελαφρύνσεις τόσο από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όσο και την κυβέρνηση της ΝΔ.

Φέτος, οι δεσμεύσεις για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έχουν μπει στον «πάγο» μετά τις σχετικές αποφάσεις του Eurogroup ενώ σε συνολικά στην ευρωζώνη έχει συμφωνηθεί πως δεν θα μετρήσουν στα δημοσιονομικά αποτελέσματα των κρατών οι δαπάνες οι οποίες σχετίζονται με την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Με βάση τα νέα δεδομένα των εξαιρέσεων αλλά και των προσαρμογών σε όρους κυκλικούς (λαμβάνοντας υπόψη την ύφεση που θα μεσολαβήσει) το πρωτογενές πλεόνασμα δεν αποκλείεται και πάλι να προκύψει κοντά στον παρελθόντα στόχο για 3,5% του ΑΕΠ, εξέλιξη η οποία ελάχιστη σημασία έχει. Σε καμία περίπτωση πάντως, στο υπουργείο Οικονομικών δεν συμμερίζονται την πρόβλεψη του ΔΝΤ για πρωτογενές έλλειμμα κοντά στο 5% του ΑΕΠ το 2020 όπως άλλωστε και τις εκτιμήσεις του Ταμείου για ύφεση 10%.

Στη «γραμμή» του υπουργείου Οικονομικών κινείται και η Τράπεζα της Ελλάδος όσον αφορά το μέγεθος της ύφεσης, με τον διοικητή Γιάννη Στουρνάρα να τοποθετεί τον πήχη της συρρίκνωσης κοντά στο 4% σύμφωνα με το βασικό σενάριο της Τράπεζας.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ

Εκρηκτικό πρωτογενές πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης, στο 4,4% του ΑΕΠ, στα 8,25 δισ. ευρώ, δείχνουν τα στοιχεία για το 2019, τα οποία ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ με επικύρωση της Eurostat. Με βάση τους όρους του προγράμματος όμως (που διαφέρουν από αυτούς της ΕΛΣΤΑΤ) το πρωτογενές πλεόνασμα είναι 3,5% του ΑΕΠ, όσο και ο στόχος που είχε τεθεί.

Η εντυπωσιακή αυτή επίδοση έρχεται μετά από αλλεπάλληλες παροχές και ελαφρύνσεις που υλοποίησαν διαδοχικά τόσο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όσο και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με έξτρα δαπάνες από τον περσινό Απρίλιο έως και την τελευταία στιγμή, στο κλείσιμο του έτους.

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 3,7% του ΑΕΠ από το 2016 έως και το 2019 και συγκεκριμένα, 3,7% το 2016, 3,8% το 2017, 4,3% το 2018 και, όπως προαναφέρθηκε, 4,4% του ΑΕΠ το 2019. 

Τα πρωτογενή πλεονάσματα της τελευταίας τετραετίας έφτασαν μια ανάσα από τα 30 δισ. ευρώ και ανήλθαν συγκεκριμένα σε 29,484 δισ. ευρώ.

Το χρέος γενικής κυβέρνησης, την ίδια ώρα, από τα 315 δισ. ευρώ το 2016 έχει κάνει άλμα στα 331 δισ. ευρώ το 2019, μειωμένο όμως αισθητά σε σχέση με το 2018, όταν ήταν 334,7 δισ. ευρώ. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, το δημόσιο χρέος έκανε άλμα το 2018 και «έγραψε» σημαντκή μείωση το 2019: αναλυτικά, από 178,5% του ΑΕΠ το 2016 υποχώρησε σε 176,2% το 2017, εκτινάχθηκε σε 181,2% το 2018 και υποχώρησε σε 176,6% του ΑΕΠ το 2019.

Η ΕΛΣΤΑΤ σε ανακοίνωσή της επισημαίνει ότι οι δημοσιονομικές στατιστικές της Ελλάδος δημοσιεύτηκαν από τη Eurostat χωρίς επιφυλάξεις για 20η συνεχή φορά από το Νοέμβριο 2010. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη σταθερή και εδραιωμένη αποδοχή των δημοσιονομικών στατιστικών που καταρτίζει η ΕΛΣΤΑΤ ως στατιστικών στοιχείων που ικανοποιούν πλήρως τους κανόνες και τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και των διεθνών στατιστικών προτύπων γενικότερα, και επιβεβαιώνει τις συστηματικές προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΛΣΤΑΤ για την παραγωγή σταθερά αξιόπιστων στατιστικών, υπογραμμίζει η Στατιστική Αρχή. 

* Δείτε αναλυτικά στοιχεία στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.